Οταν η Ουάσινγκτον ενοχλείται από τη Σαουδική Αραβία, κάτι που συμβαίνει συχνά, υπενθυμίζει σε όλους ότι το βασίλειο δεν είναι σύμμαχος των ΗΠΑ, αλλά «εταίρος».
Οι ΗΠΑ δεν έχουν υπογράψει ποτέ συνθήκη με τη Σαουδική Αραβία, τονίζουν οι Αμερικανοί. Κατά καιρούς, μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, τα συμφέροντα των ΗΠΑ και των Σαουδάραβων είναι κοινά. Αυτή είναι η επίσημη θέση της Ουάσινγκτον όσον αφορά την πλέον αμφιλεγόμενη και μη δημοφιλή σχέση της στο εξωτερικό.
Οι Σουαδάραβες όμως, γράφουν οι Times, έχουν διαφορετική άποψη για τις σχέσεις των δύο χωρών. Από τότε που εκχώρησαν δικαιώματα σε πετρελαϊκές αμερικανικές εταιρείες, τη δεκαετία του ’30, οι μονάρχες βασίζονται στη στήριξη των ΗΠΑ.
Είναι χαρακτηριστική η επιλογή της φωτογραφίας που κοσμεί την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσινγκτον: Ο βασιλιάς Αμπντουλαζίζ Ιμπν Σαούντ συναντά τον Φρανκλίνο Ρούζβελτ στο αμερικανικό πλοίο «Quincy», τον Φεβρουάριο του 1945. Στα δικά τους μάτια, είναι απόδειξη της υπόσχεσης -πετρέλαιο με αντάλλαγμα την ασφάλεια- που ο βασιλιάς πίστεψε ότι του έδινε ο αμερικανός πρόεδρος.
Είναι επίσης ενδεικτική της πεποίθησης των Σαουδάραβων ότι αυτές οι σχέσεις είναι προσωπικές.
Αυτό το γνωρίζει καλά ο έμπειρος στον κόσμο της διπλωματίας Τζο Μπάιντεν. Ετσι, όταν η εκπρόσωπός του δηλώνει ότι ο αμερικανός πρόεδρος επιθυμεί να επαναπροσδιορίσει τη σχέση του με το Ριάντ και ότι θα συνδιαλέγεται απευθείας με τον βασιλιά Σαλμάν και όχι τον διάδοχο του θρόνου και επικεφαλής της κυβέρνησης, πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο Μπάιντεν γνωρίζει τον αντίκτυπο της δήλωσης.
Σύμφωνα με τους Times, πρόκειται για επανάληψη της εποχής Ομπάμα. Ο τότε πρόεδρος είχε επίσης εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τη Σαουδική Αραβία, μία χώρα όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα βρίσκονται στον πάτο των προτεραιοτήτων του καθεστώτος και, μαζί με τη στήριξή της στο ριζοσπαστικό Ισλάμ, την έχουν κάνει έως και μισητή στη Δύση και το αμερικανικό Δημοκρατικό Κόμμα.
Το 2009, ο Ομπάμα επέλεξε την Αίγυπτο για να δώσει την ομιλία του με την οποία σηματοδοτούσε την επανεκκίνηση της σχέσης των ΗΠΑ με τον μουσουλμανικό κόσμο. Μόνο την τελευταία στιγμή, πείστηκε να κάνει πριν μία σύντομη στάση στο Ριάντ.
Τότε, οι Σαουδάραβες προσβλήθηκαν από τη στάση του Ομπάμα και δεν συνεργάστηκαν για το όραμά του για τη Μέση Ανατολή, με αποτέλεσμα, γράφουν οι Times, να καταρρεύσει το εγχείρημά του. Ακόμα και στη συμφωνία με το Ιράν για τα πυρηνικά, που θεωρείται ένα από τα σημαντικά επιτεύγματα της προεδρίας Ομπάμα, η Σαουδική Αραβία κράτησε εχθρική στάση.
Αυτή τη φορά, ο Μπάιντεν ελπίζει πως τα πράγματα θα εξελιχθούν διαφορετικά. Ο ίδιος και οι σύμβουλοί του τονίζουν ότι δεν έχει μεγαλόπνοα σχέδια για τη Μέση Ανατολή και ότι θέλει να εστιάσει την προσοχή του στην Κίνα, τη Ρωσία και την Ευρώπη.
Ομως, μία προσεκτική ανάγνωση της ομιλίας του Ομπάμα, φανερώνει ότι αυτός ήταν και ο δικός του στόχος. Θεωρούσε ότι η αμερικανική στήριξη αυταρχικών καθεστώτων, όπως του Ριάντ, ήταν το εμπόδιο στον δρόμο για την ειρήνη και τη δημοκρατία στην περιοχή και ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να απομακρυνθούν από την περιοχή για να μπορέσει να επέλθει πρόοδος. Ολοι ξέρουμε πού οδήγησε αυτή η άποψη, γράφει ο Ρίτσαρντ Σπένσερ στους Times.
Οντως, βέβαια, οι εποχές είναι διαφορετικές. Ακόμα και οι πιο σκληροπυρηνικοί Σαουδάραβες ξέρουν ότι η αποτρόπαια δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στην Κωνσταντινούπολη το 2018 από πράκτορες του καθεστώτος, έχει φέρει σε δύσκολη θέση στο εσωτερικό και σε δυσμενή στο εξωτερικό, τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ο οποίος στη Δύση θεωρείται ηθικός αυτουργός του εγκλήματος. Ο διάδοχος του θρόνου έχει απελευθερώσει τελευταία ακτιβιστές πολιτικούς του αντιπάλους σε μία προσπάθεια να δείξει ένα καλό πρόσωπο.
Ομως, αυτό δεν αρκεί για τον Μπάιντεν, καθώς θέλει να δει αλλαγή στην πολιτική της Σαουδικής Αραβίας στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το Ισραήλ, τους Παλαιστίνιους και το Ιράν. Θεωρεί λοιπόν, ότι μία δημόσια αυστηρή επίπληξη θα αναγκάσει τον Μπιν Σαλμάν να συμμορφωθεί. Πρόκειται για ρίσκο.
Ο πρίγκιπας σύντομα θα γίνει βασιλιάς, καθώς ο πατέρας του είναι 85 ετών και προς το παρόν δεν έχει αλλάξει η σειρά διαδοχής.
Και τότε, είναι σίγουρο ότι οι ΗΠΑ θα τον στηρίξουν, όπως έκαναν με όλους τους προηγούμενους μονάρχες. Η Ουάσινγκτον θα συνεχίσει να πουλά τα όπλα της στο Ριάντ, να επιζητά την συνεργασία του καθεστώτος σε θέματα τρομοκρατίας και ασφάλειας και να κάνει ό,τι μπορεί για να μην πέσει η περιοχή στα χέρια της Ρωσίας και της Κίνας. Κάτι που θα καταστήσει αδιάφορο το αν αποκαλεί τη Σαουδική Αραβία σύμμαχο ή εταίρο.