Κατά μήκος του δρόμου προς το πάρκο Πουμαλίν (Parque Pumalín) δεκάδες καταρράκτες γλιστρούν σε απόκρημνα βράχια και τα νερά τους πέφτουν σε ένα πυκνό δάσος από φτέρες και άλλα φυτά με φύλλα τόσο μεγάλα όσο οι ομπρέλες της παραλίας. Ενα ενεργό ηφαίστειο, εξάλλου, απειλεί τα αραιοκατοικημένα χωριουδάκια που είναι διάσπαρτα στην περιοχή.
Το τοπίο αλλάζει όμως ξαφνικά στο Ελ Αμαρίγιο, μια πόλη με υπέροχους ξύλινους φράκτες, εξαιρετικά σχεδιασμένες γέφυρες και ξύλινες πινακίδες γραμμένες με το χέρι, που καθοδηγούν πεζοπόρους και κατασκηνωτές. Στο μέρος αυτό ένα πείραμα για τη διατήρηση του περιβάλλοντος που ξεκίνησε πριν από 25 χρόνια άρχισε επιτέλους να καρποφορεί. Το Πάρκο Πουμαλίν είναι μια περιοχή εκατομμυρίων στρεμμάτων με εκπληκτική θέα, τα οποία συνενώθηκαν από την Κριστίν και τον Ντάγκλας Τόμπκινς, ένα ζευγάρι Αμερικανών οικολόγων ακτιβιστών, με όραμα να μην επιτραπεί η βιομηχανική ανάπτυξη στα εδάφη αυτά.
Επιτέλους, το όραμά τους έγινε πραγματικότητα. Πρόσφατα η κυβέρνηση της Χιλής εγκαινίασε μια τεράστια γραφική διαδρομή κατά μήκος της ερήμου της Παταγονίας για να τονώσει τον τουρισμό τονίζοντας ταυτόχρονα την ανάγκη διάσωσης της περιοχής. Η δημιουργία του μονοπατιού που καλύπτει 2.800 χιλιόμετρα (1.740 μίλια) από την πόλη Πουέρτο Μοντ μέχρι το Κέιπ Χορν, το νοτιότερο ακρωτήριο του αρχιπελάγους της Γης του Πυρός, ήταν ιδέα των Τόμπκινς, οι οποίοι μέσω του ιδρύματός τους Tompkins Conservation δώρισαν τεράστιες εκτάσεις στην κυβέρνηση της Χιλής.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη δωρεά γης που έχει γίνει ποτέ από ιδιώτες σε κυβέρνηση χώρας της Λατινικής Αμερικής. Η πρόεδρος της Χιλής Μιτσέλ Μπατσελέ, η οποία χαρακτήρισε τη δωρεά «πρωτοφανή προσπάθεια προστασίας του περιβάλλοντος», υπέγραψε συμφωνία για τη δημιουργία πέντε νέων εθνικών πάρκων, την ένταξη των εκατομμυρίων στρεμμάτων του Πουμαλίν στα περίπου 40 εκατ. στρέμματα της ομοσπονδιακής γης και όλη αυτή η περιοχή έχει τεθεί πλέον κάτω από αυστηρή περιβαλλοντική προστασία.
Η προστατευόμενη περιοχή της Παταγονίας περιλαμβάνει παρθένα δάση, ηφαίστεια και μια απέραντη ακτογραμμή. Είναι 5.000 φορές μεγαλύτερη από το Σέντραλ Παρκ του Μανχάταν, και τριπλάσια από το άθροισμα των εκτάσεων των εθνικών πάρκων του Γιόσεμαϊτ και του Γέλοουστοουν στις ΗΠΑ.
Ιδρυτής της εταιρείας ειδών outdoor ένδυσης και υπόδησης North Face, ο δισεκατομμυριούχος Ντάγκλας Τόμπκινς πέθανε το 2015 σε ηλικία 72 ετών από υποθερμία κατά τη διάρκεια ενός ατυχήματος με καγιάκ στη Χιλή. Η χήρα του Κριστίν Τόμπκινς, όμως, συνέχισε το έργο του και πέρσι πρόσφερε στο κράτος μεγάλο μέρος της ιδιοκτησίας τους με τη συμφωνία να δημιουργηθούν εθνικά πάρκα. Το ζευγάρι ήταν οι μεγαλύτεροι γαιοκτήμονες στον κόσμο καθώς τη δεκαετία του 1990 είχαν αγοράσει εκατομμύρια στρέμματα ερήμου στη Χιλή και στην Αργεντινή με στόχο την προστασία τους από την ανάπτυξη.
Σε αντίθεση με την επιτυχία που είχαν στην Αργεντινή και σε άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, για πολύ καιρό οι Τόμπκινς αντιμετώπισαν μεγάλες αντιδράσεις στη Χιλή. Τοπικοί πολιτικοί τούς κατηγόρησαν ότι είχαν μυστικά σχέδια για να διώξουν τους κατοίκους της περιοχής από τη γη τους ή ότι ήθελαν να δημιουργήσουν χωματερές για ραδιενεργά υλικά.
Αλλοι πάλι ισχυρίστηκαν ότι ο αμερικανός οικολόγος σχεδίαζε να δημιουργήσει μια πατρίδα για τους εβραίους ή ότι ήθελε να διασταυρώσει αφρικανικά λιοντάρια με πούμα της Παταγονίας και να φτιάξει ένα άγριο ζώο που θα ξεκλήριζε την τοπική κτηνοτροφία… «Θυμάμαι έναν αγρότη που έλεγε ότι ο Νταγκ πέταγε το αεροπλάνο του τόσο χαμηλά ώστε δεν θα ήταν δύσκολο να του τη στήσει κανείς στην πλαγιά ενός λόφου με ένα Mauser και να το καταρρίψει» είχε πει στον Guardian η Λόρα Καζάνοβα, διευθύντρια ξενοδοχείου στο Ελ Αμαρίγιο, που γνωρίζει τους Τόμπκινς περισσότερο από 20 χρόνια.
Ενώ η σχέση τους με τις αρχές της Χιλής ήταν κατά καιρούς δύσκολη, οι Τόμπκινς συνεργάστηκαν στενά με την κυβέρνηση της Αργεντινής για τη δημιουργία του Εθνικού Πάρκου του Μόντε Λεόν και πραγματοποίησαν πολλά άλλα έργα μεγάλης κλίμακας, συμπεριλαμβανομένου του εθνικού πάρκου Ιμπερά στο Κοριέντες.
Το νέο προστατευόμενο μονοπάτι της Χιλής ονομάζεται Οδός Πάρκων, συνδέει 17 εθνικά πάρκα και περνά μέσα από λίμνες, τροπικά δάση, ηφαίστεια και τις κορυφές των νοτίων Ανδεων. Στη διαδρομή αυτή, γράφουν οι Times του Λονδίνου, συμπεριλαμβάνεται και ο «Carretera Austral», ένας αυτοκινητόδρομος 770 μιλίων (1240 χλμ), μεγάλο μέρος του οποίου είναι ακόμα άστρωτο. Ο δρόμος είχε ανοιχτεί από τον χιλιανό στρατό τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 κατά τη διάρκεια της δικτατορίας Πινοσέτ, σε μια προσπάθεια να συνδεθεί ο βιομηχανικός βοράς της χώρας με τα νοτιοανατολικά της άκρα.
Η Καρολίνα Μοργκάντο, εκτελεστική διευθύντρια του ιδρύματος Tompkins Conservation, δήλωσε σχετικά: «Θέλουμε να αναγνωριστεί ότι η Χιλή έχει την πιο εντυπωσιακή και γραφική διαδρομή στον κόσμο και έτσι να αποτελέσει σημείο αναφοράς για την οικονομική ανάπτυξη με βάση την προστασία του περιβάλλοντος».
Πράγματι με τον αριθμό των ξένων τουριστών να αυξάνεται στη Χιλή, η Οδός των Πάρκων της Παταγονίας αναμένεται να εδραιώσει αυτό που μέχρι χθες εθεωρείτο απίθανο, ενώ και το τουριστικό κύκλωμα ήταν σε μεγάλο βαθμό ανοργάνωτο.