Με το χέρι σηκωμένο σαν μοντέρνος στρατηλάτης, ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ έτοιμος να δώσει το σύνθημα, παρουσιάζει το όραμά του, να συνδέσει όλον τον κόσμο με το Διαδίκτυο, με το αζημίωτο φυσικά | Justin Sullivan / Getty Images
Επικαιρότητα

Πώς το Facebook σχεδιάζει να κατακτήσει τον κόσμο

Δια στόματος Ζάκερμπεργκ, τo κοινωνικό δίκτυο που από ψηφιακός κατάλογος για φοιτητές έγινε μεγαθήριο επικοινωνιών, ανακοίνωσε τις επόμενες «ιμπεριαλιστικές» κινήσεις του
Protagon Team

Πριν από λίγες μέρες παρουσιάσαμε την «Αυτοκρατορία του Facebook», με την καλή, την κακή και την άσχημη πλευρά της. Ο «αυτοκράτορας» με τα απλά ρούχα, μιλώντας στο σχεδόν ετήσιο συνέδριο, F8, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, ανακοίνωσε το σχέδιο του για να «κατακτήσει» τον κόσμο.

To F8 είναι ετήσιο συνέδριο που διοργανώνει το Facebook και το οποίο απευθύνεται κυρίως σε επαγγελματίες της διαφήμισης. Σε αυτό, ανακοινώνονται τα επόμενα βήματα της εταιρείας σε βάθος χρόνου αλλά και τα εργαλεία που πρόκειται να εμφανίσει το αμέσως επόμενο διάστημα, με την ελπίδα ότι θα μείνει μπροστά από τους ανταγωνιστές του και θα επηρεάσει τα κοινωνικά δίκτυα.

Φυσικά δεν θυμίζει εταιρικό συνέδριο, έχει άρτο και θεάματα. Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά το 2007. Οι περισσότεροι από τους 2.600 σύνεδρους φέτος, πλήρωσαν 528 ευρώ για να μάθουν πώς θα συνδυάσουν τα δικά τους ψηφιακά προϊόντα με την πλατφόρμα του Facebook αλλά και να κατακτήσουν την προσοχή του τεράστιου κοινού που διαθέτει η εταιρεία. Η οποία κάνει ότι μπορεί για να το κρατήσει στα δικά της «χωράφια». Και για να κερδίσει κάθε σύνεδρο, φέτος, ανακοίνωσε ότι καθένας τους θα πάρει από ένα δωρεάν κιτ με γυαλιά εικονικής πραγματικότητας και ένα έξυπνο κινητό από την Samsung.

Όπως ένας αρχηγός κράτους απευθύνεται στον λαό του, το ίδιο έκανε κι ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ στο κοινό του, εξηγώντας πως η αποστολή του είναι να ενώσει τον κόσμο. Ταυτόχρονα προειδοποίησε ότι υπάρχουν έθνη και άτομα που είναι εναντίον μιας τέτοιας ιδέας, σύμφωνα με την Ολίβια Σόλον στην Guardian.

Και ως γνήσιος πολιτικάντης, πέρασε το μήνυμά του λέγοντας, «Χρειάζεται κουράγιο για να διαλέξεις την ελπίδα αντί του φόβου». Το Facebook πλέον ανήκει στην μερίδα των εταιρειών που οι κινήσεις και οι επιλογές που κάνει ως εταιρεία επηρεάζουν τον παγκόσμιο χάρτη. Πλέον είναι ένας οργανισμός που πρέπει να ψάξει τρόπους για το πώς θα αναπτυχθεί ακόμα πιο πολύ και πώς η ευημερία του θα κρατήσει πολλά έτη ακόμα.

Το μέγεθός του κοινού του Facebook είναι τεράστιο. Περισσότεροι από 1,6 δισεκατομμύριο χρήστες χρησιμοποιούν το κοινωνικό δίκτυο τουλάχιστον μια φορά το μήνα (περίπου οι μισοί χρήστες του διαδικτύου). Το νούμερο αυτό δεν αντιπροσωπεύει και τις θυγατρικές εφαρμογές που έχει αποκτήσει όπως για παράδειγμα το WhatsApp (με ένα δισεκατομμύριο ενεργούς χρήστες) αλλά και το Instagram (με 400 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες).

Η εταιρεία ανακοίνωσε την υπηρεσία της «free basics» σε 37 χώρες. Δηλαδή, προσφέρει ένα περιορισμένο πακέτο από εφαρμογές για χρήστες κινητών τηλεφώνων, που σύμφωνα με τους επικριτές της, επιτρέπει τον στενό έλεγχο της διαδικτυακής εμπειρίας των εν δυνάμει επόμενων ατόμων (περίπου ένα δισεκατομμύριο) που θα συνδεθούν στον Παγκόσμιο Ιστό.

Και παρόλο που το Facebook ισχυρίζεται ότι έχει καλοπροαίρετούς σκοπούς, λέει ψέματα, όπως σωστά μας θυμίζει ο Ομ Μαλίκ, πρώην δημοσιογράφος, καθώς η κρυφή ατζέντα των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην αγορά των κοινωνικών δικτύων είναι μία: «Αν δεν πληρώνεις, είσαι το προϊόν».

Τα κέρδη του Facebook τους τελευταίους τρεις μήνες του 2015 ξεπέρασαν τα 5 δισεκατομμύρια. Το επιχειρηματικό μοντέλο της εταιρείας, της επιτρέπει να βγάζει χρήματα ακόμα και από την ώρα που περνάνε οι χρήστες του συνδεδεμένοι σε αυτό. Κάθε κλικ, «μου αρέσει», σχόλιο και σύνδεση χρησιμοποιείται για να δημιουργηθεί το προφίλ του χρήστη. Στη συνέχεια, οι εταιρείες θα πληρώσουν το Facebook για να διαφημιστούν σε ένα πολύ συγκεκριμένο κοινό, είτε ηλικιακά είτε με βάση την περιοχή που μένουν, τα ενδιαφέροντά τους ή την οικογενειακή τους κατάσταση.

Κατά την παρουσίαση των νέων υπηρεσιών στο φετινό συνέδριο F8 στο Σαν Φρανσίσκο (Justin Sullivan/Getty Images)

Σύμφωνα με τον Ζάκερμπεργκ, το Facebook, ως εταιρεία, βρίσκεται στην τρίτη φάση: Από την προσωπική μας κατάσταση που τελικά δεν ενδιαφέρει τους πάντες, πέρασε στην φωτογραφία. Η τρίτη φάση αφορά τον διαμοιρασμό εικόνων, βίντεο και κειμένων ή πιο απλά της πληροφορίας. Κάτι που αγαπάνε τα ΜΜΕ καθώς φέρνει κόσμο στις σελίδες τους, ένα κοινό που βρίσκεται ήδη μαζεμένο εκεί. Ετσι παρουσίασε τα «στιγμιαία άρθρα», με τα οποία οι εκδότες μπορούν να δείξουν στους χρήστες έξυπνων κινητών ολόκληρα άρθρα χωρίς να χρειάζεται να φύγουν από το κοινωνικό δίκτυο. Και επίσης, τους επιτρέπει να πουλάνε διαφημίσεις σε αυτά ή να αφήσουν το Facebook να το κάνει για αυτούς, με το αζημίωτο φυσικά.

Το επόμενο εργαλείο που έκανε φέτος την εμφάνισή του είναι η ζωντανή μετάδοση βίντεο, που δοκιμάστηκε από το ΒuzzFeed, όταν μετέδωσε την καταστροφή ενός καρπουζιού με την χρήση μικρών λάστιχων. Προσέλκυσε 800.000 θεατές και από τότε το βίντεο έχει θεαθεί 10 εκατομμύρια φορές.

Το Facebook έχει τέτοια δύναμη που ξεκίνησε να ορίζει τις στρατηγικές ανάπτυξης των εταιρειών μαζικής ενημέρωσης. Ταυτόχρονα, ανακοίνωσε υπηρεσίες όπως βίντεο 360 μοιρών, σελιδοδείκτες, υποστήριξη πελατών με την χρήση ρομπότ, πληρωμές και εικονική πραγματικότητα.

Η εταιρεία, όπως έχουμε ξαναγράψει, προσπαθεί να αφαιρέσει τους λόγους για τους οποίους ένα χρήστης της θα φύγει από το δίκτυό της για να κάνει κάτι άλλο. Είτε για να δει βίντεο, είτε για να κάνει ένα τηλεφώνημα, να πληρώσει για πράγματα ή να ενημερωθεί. Η εμπειρία του χρηστή στο Facebook είναι όπως θέλει να είναι. Με αυστηρούς κανόνες προστατεύει από το μεγάλο «κακό» Διαδίκτυο.

Το Facebook προσπαθεί να μονοπωλήσει όσες περισσότερες κοινωνικές λειτουργίες μπορεί. Ακόμα και με την χρήση της εικονικής πραγματικότητας θέλει να μάθει από τις φυσικές αντιδράσεις των χρηστών του.

Κάποιοι θεωρούν ότι μια συσκευή επαυξημένης πραγματικότητας θα μπορούσε να δίνει στους χρήστες της εικονικής πραγματικότητας του Facebook περισσότερες πληροφορίες για τους συνομιλητές τους, πληροφορίες που δεν θα τις έδινε αλλιώς. Οπως για παράδειγμα, ενώ συζητάτε με κάποιον, να σας ειδοποιεί αν δεν φαίνεται να καταλαβαίνει τι λέτε, οπότε να ξέρετε ότι πρέπει να εξηγήσετε καλύτερα την σκέψη σας. Και δια στόματος του αυτοκράτορα το Facebook, θέλει να δημιουργήσει συστήματα που θα καταλαβαίνουν καλύτερα από τους ανθρώπους. Κάτι που θα εκμεταλλευτεί στο έπακρο για να βγάλει ακόμα περισσότερα χρήματα.

Πολλοί θεωρούν ότι το Facebook ετοιμάζεται να κινηθεί επιθετικά στον κλάδο που δραστηριοποιείται το Amazon. Είναι σαν να φτιάχνει κρυφά μια εμπορική πλατφόρμα. Επίσης, οποιαδήποτε εταιρεία μπορεί να το ανταγωνιστεί σε κάθε επίπεδο, εξαγοράζεται. Στρατηγική που είδαμε να χρησιμοποιεί με το Instagram και το WhatsApp. Απέτυχε, όμως, να αποκτήσει την Snapchat, παρόλο που προσέφερε τρία δισεκατομμύρια δολάρια για να αποκτήσει τα 100 εκατομμύρια καθημερινών χρηστών της.

Στην τελική, όλοι θέλουν κομμάτι από την πίτα και προσπαθούν να πιαστούν από το Facebook.