Μετά τον σεισμό -αναμενόμενο ως ένα βαθμό, αλλά σε κάθε περίπτωση ισχυρό – της πρωτιάς του ακροδεξιού υποψηφίου στις εκλογές για την προεδρία της Αυστρίας, η χώρα αναζητά απαντήσεις για το πολιτικό της μέλλον. Την ίδια ώρα, λίγο νοτιότερα, η απάντηση που έδωσαν οι ψηφοφόροι στις κάλπες στη Σερβία είναι περισσότερο καθαρή: η πορεία της χώρας είναι προς την Ευρώπη.
Ο Νόρμπερτ Χόφερ του FPÖ, του Κόμματος των Ελευθέρων που είχε ιδρύσει ο περιβόητος Γεργκ Χάιντερ, κατέβηκε στις εκλογές με ξεκάθαρα αντιμεταναστευτική και στην πράξη αντιευρωπαϊκή ατζέντα και κέρδισε εύκολα τον πρώτο γύρο με 36,4%. Ο Χόφερ άφησε εκτός μάχης τον υποψήφιο του Λαϊκού Κόμματος και αυτόν των Σοσιαλδημοκρατών, τα δύο κόμματα-πυλώνες του πολιτικού συστήματος της Αυστρίας εδώ και δεκαετίες.
Στον δεύτερο γύρο, στις 22 Μαΐου, ο Χόφερ θα είναι αντιμέτωπος με τον Αλεξάντερ φαν ντε Μπέλεν των Πρασίνων που συγκέντρωσε το 20,4%. Τρίτη ήταν η ανεξάρτητη υποψηφιότητα της δικαστικού Ιρμγκαρντ Γκρις που απέσπασε το 18,5%. Οι υποψήφιοι των δύο μεγάλων κομμάτων κινήθηκαν μόλις στο 12%.
Ηδη στις πρώτες δηλώσεις του ο Χόφερ μοιάζει έτοιμος για το ύπατο αξίωμα και καλλιεργεί το συναινετικό προφίλ του προέδρου όλων των Αυστριακών. Προειδοποιεί ωστόσο ότι δεν θα εγκαταλείψει τις αξίες του. «Εχω τις απόψεις μου και θα συνεχίσω να τις έχω», είπε, σύμφωνα με το Reuters.
Τη θλίψη του για το αποτέλεσμα, το οποίο θεωρεί σαφή προειδοποίηση για την κυβέρνηση εξέφρασε ο σοσιαλδημοκράτης καγκελάριος Βέρνερ Φάινμαν. Το κόμμα «θα πρέπει να εστιάσει περισσότερο σε ζητήματα όπως η κοινωνική δικαιοσύνη και ο κατώτατος μισθός, ζητήματα που έχουν επισκιαστεί τελευταία από το Προσφυγικό», παραδέχεται ο επικεφαλής του κόμματος Σμιντ.
Αν και η θητεία του Φάινμαν λήγει το 2018, το Euronews επισημαίνει ότι ως πρόεδρος ο Χόφερ θα μπορούσε να πιέσει για εκλογές, αν το FPÖ προηγείται σε δημοφιλία.
Αυτή είναι μια κατάσταση που καθόλου δεν ικανοποιεί τους άλλους υποψήφιους: ενδεικτικό είναι ότι κατά τον προεκλογικό αγώνα ο φαν ντερ Μπέλεν, με πατέρα Ρώσο και μητέρα Εσθονή, είχε πει ότι ως πρόεδρος δεν πρόκειται να δεχθεί την ορκωμοσία ενός ακροδεξιού στο αξίωμα του καγκελαρίου, ακόμη κι αν το FPÖ αναδειχθεί πρώτη δύναμη.
Ενώ οι Αυστριακοί θα μπουν σε μια παρατεταμένη προεκλογική μάχη για το ύπατο αξίωμα, οι Σέρβοι που κλήθηκαν την Κυριακή να εκλέξουν νέα κυβέρνηση έστειλαν ένα ισχυρό μήνυμα υπέρ της Ευρώπης και της ΕΕ ειδικότερα.
Το φιλοδυτικό κόμμα του Αλεξάντερ Βούτσιτς θριάμβευσε -καθώς οι δημοσκοπήσεις το έφερναν ακόμα και στο 50%- και εξασφάλισε άλλη μία τετραετία, έχοντας όμως απέναντι του την εθνικιστική και αντιευρωπαϊκή αντιπολίτευση του Βόισλαβ Σέσελι ο οποίος ζητά να υπάρξει στενότερη σχέση με τη Ρωσία.
Στη δεύτερη θέση είναι οι Σοσιαλιστές με 11,6% και στην τρίτη, με 7,8% μετά από τέσσερα χρόνια απουσίας, το κόμμα του Σέσελι, ο οποίος δεν έκρυψε την απογοήτευσή του για το αποτέλεσμα.
Η κατανομή των εδρών θα εξαρτηθεί από το αν θα εισέλθουν στη Βουλή τρία κόμματα που είναι κοντά στο όριο του 5%. Σε κάθε περίπτωση, οι Προοδευτικοί του Βούτσις θα έχουν την απόλυτη πλειοψηφία με τουλάχιστον 137 στις 250 έδρες.
«Το σημερινό ιστορικό αποτέλεσμα ενισχύει τη δημοκρατία μας, τις διπλωματικές προσπάθειες και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση» είπε την Κυριακή ο Βούτσιτς. Πρόκειται για σημαντική αλλαγή πορείας για τον 46χρονο κεντροδεξιό πολιτικό που μερικά χρόνια νωρίτερα ανήκε στο εθνικιστικό μπλοκ
Ο Βούτσιτς προκάλεσε τις εκλογές δύο χρόνια πριν από το προβλεπόμενο, ώστε, όπως εξήγησε ο ίδιος μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, να έχει καθαρή εντολή για τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για την είσοδο στην ΕΕ. Οι συνομιλίες με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2019.