Εκεί που η Ευρώπη ακουμπά την Αφρική και η Μεσόγειος χωρίζεται από τον Ατλαντικό, εκεί όπου παντρεύτηκαν ο Τζον Λένον με την Γιόκο Ονο το ’69, εκεί που οι αρχαίοι πίστευαν οτι τελειώνει ο κόσμος, παίζουν ποδόσφαιρο από το 1892. Τους το έμαθαν οι Αγγλοι, πολύ πριν το γνωρίσουμε εμείς. Αν είχαμε την εντύπωση οτι το Γιβραλτάρ είναι «άμπαλο», αυτή οφείλεται στην άρνηση -μέχρι προσφάτως- της UEFA και της FIFA να του ανοίξουν τις αγκαλιές τους.
Οι αποψινοί (21:45 – OTE Sport 1) αντίπαλοί μας στην προκριματική φάση του Μουντιάλ της Ρωσίας θα μας υποδεχθούν 400 χιλιόμετρα μακριά από την πατρίδα τους, στο Αλγκάρβε της Πορτογαλίας. Το μοναδικό κανονικό γήπεδο που διαθέτουν -το οποίο μοιράζονται όλοι οι σύλλογοί τους- δεν κρίνεται κατάλληλο για να φιλοξενήσει έναν σημαντικό ποδοσφαιρικό αγώνα. Στην Πορτογαλία, όμως, έχουν ταξιδέψει περίπου 5.000 οπαδοί των (τυπικά) γηπεδούχων. Σχεδόν το 1/6 του συνολικού πληθυσμού αυτού του μικροσκοπικού κρατιδίου.
Είναι η παρθενική του εμφάνιση σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Η FIFA δέχθηκε την ποδοσφαιρική ομοσπονδία του Γιβραλτάρ ως μέλος της μόλις εφέτος, ενώ η UEFA της άνοιξε τις πόρτες της το 2013. Δεκαπέντε χρόνια πάλευε να βγει από τη διεθνή απομόνωση, αν και είναι από τις πιο παλιές της Ευρώπης. Ιδρύθηκε το 1895, δεκατέσσερα χρόνια πριν από την αντίστοιχη ισπανική και 31 νωρίτερα από τη δική μας, την ΕΠΟ.
Το Euro 2016 ήταν η πρώτη διοργάνωση στην οποία συμμετείχε η εθνική ομάδα του Γιβραλτάρ. Τρόπον τινά, αυτή η εμπειρία ήταν τραυματική: Στην προκριματική φάση έχασε και στα δέκα ματς που έδωσε, σκόραρε μόλις δύο γκολ και δέχθηκε… 56. Σε αυτό το Μουντιάλ, το Γιβραλτάρ έχει έναν… εθνικό στόχο: να κατακτήσει -έστω- μια ισοπαλία, να πανηγυρίσει τον πρώτο του βαθμό. Μακάρι να τα καταφέρει, αρκεί αυτό να μη συμβεί απόψε.
Από τους 23 παίκτες που έχουν κληθεί, οι περισσότεροι είναι ερασιτέχνες ή ημιεπαγγελματίες. Ελάχιστοι αγωνίζονται εκτός Γιβραλτάρ, όπως ο 24χρονος τερματοφύλακας Τζέιμι Ρόμπα, ο οποίος υπέγραψε επαγγελματικό συμβόλαιο στην αγγλική Τορκί (Conference), ο 25χρονος αμυντικός Τζέιμι Μπόζιο, που βγάζει το ψωμί του στην… ένατη κατηγορία του αγγλικού πρωταθλήματος, και ο μέσος Τζέικ Γκόσλινγκ στη Δ’ Κατηγορία της Αγγλίας. Οι υπόλοιποι κάνουν κι άλλες δουλειές για να ζήσουν. Ο επιθετικός Λι Κασκιάρο (ο πιο χαρισματικός του Γιβραλτάρ, ο οποίος θα απουσιάσει απόψε), είναι συνοριοφύλακας.
Για να παίξει κάποιος στην εθνική Γιβραλτάρ, θα πρέπει να είναι κάτοχος βρετανικού διαβατηρίου, να έχει γεννηθεί στο κρατίδιο ή να έχει γονείς ή παππούδες από εκεί. Αλλιώς, να έχει φοιτήσει για διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών σε σχολείο του Γιβραλτάρ.
Οι 25 από τους 32 ποδοσφαιριστές που έχουν κληθεί στην εθνική ομάδα του Γιβραλτάρ την τελευταία τριετία, ανήκουν στην πρωταθλήτρια της χώρας. Η Λίνκολν Ρεντ Ιμπς έχει κατακτήσει τα 13 πιο πρόσφατα πρωταθλήματα -20 στο σύνολο- ενώ η δεύτερη δύναμη είναι η Γιουρόπα, η οποία δεν πήγε καθόλου άσχημα στα προκριματικά του Europa League, και λίγο έλειψε να βρεθεί στον δρόμο του Παναθηναϊκού.
H Λίνκολν, η οποία… λαχτάρησε τη Σέλτικ στον έναν από τους δυο αγώνες τους, είναι και το πιο πλούσιο κλαμπ του Γιβραλτάρ. Πέρυσι κατέγραψε ρεκόρ εσόδων, ύψους 550.000 ευρώ. Στα ευρωπαϊκά παιχνίδια της κάνει sold out, με τα εισιτήρια να κοστίζουν 15 και 5 λίρες. Τα έσοδα όλων των υπόλοιπων ομάδων δεν ξεπερνούν τις 20.000 ευρώ.
Αν και στο ποδόσφαιρο είναι ακόμα… χωριό, το Γιβραλτάρ έχει γίνει -εδώ και πολλά χρόνια- πρωτεύουσα του στοιχήματος
H πρώτη κατηγορία ποδοσφαίρου του Γιβραλτάρ είναι ερασιτεχνική, και σε αυτή αγωνίζονται άλλοτε οκτώ κι άλλοτε δώδεκα ομάδες. Εχει και χορηγό, παρακαλώ: μια ασφαλιστική εταιρεία, από τη φίρμα της οποίας ονομάστηκε Argus Insurance Premier Division. Το πρώτο επίσημο πρωτάθλημα διεξήχθη το 1907, με νικήτρια την Πρινς οφ Γουέιλς. Ταυτοχρόνως θεσμοθετήθηκε και η διοργάνωση του Κυπέλλου, που είναι γνωστή ως Ροκ Καπ.
Το γήπεδο του κρατιδίου που φιλοξένησε τις δυο αυτές διοργανώσεις επί δεκαετίες, προήλθε από τη διαμόρφωση του ιπποδρομίου, στη σκιά του Βράχου του Γιβραλτάρ. Θυμίζει λίγο το… Ελ Πάσο της Καλλιθέας. Προσφάτως κατασκευάστηκε ένα δεύτερο -πολύ μικρής χωρητικότητας κι αυτό, αλλά πιο σύγχρονο- ακριβώς στο Europa Point, το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης. Το ένα τέρμα του «βλέπει» στη Μεσόγειο και το άλλο στον Ατλαντικό.
Η ποδοσφαιρική ζωή κυλούσε ήρεμα. Στις δυο τρεις μεγαλύτερες ομάδες, οι ποδοσφαιριστές ήταν ημιεπαγγελματίες. Στις υπόλοιπες, κανένας δεν πληρωνόταν σε χρήμα. Μόνο σε είδος. Για τις υπηρεσίες τους, οι παίκτες έπαιρναν παπούτσια, αθλητικά είδη ή φαγητό. Μέχρι που το Γιβραλτάρ έγινε δεκτό από την UEFA, οπότε η πρώτη -στη βαθμολογία- ομάδα θα έβγαινε στο Champions League, και η δεύτερη στο Europa.
Από την ώρα που άνοιξαν οι κάνουλες της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας, το πρωτάθλημα του Γιβραλτάρ έχασε την αθωότητά του και γέμισε εντάσεις. Ιδίως μετά την απόφαση της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας να ξαναμοιράσει τη -σημαντική, πλέον- πίτα των εσόδων. Η μόνιμη πρωταθλήτρια, η Λίνκολν, ήταν η πρώτη που αντέδρασε. Με το επιχείρημα οτι τόσα χρόνια δαπανούσε τα περισσότερα χρήματα, για να κατακτά τίτλους χωρίς οικονομικό αντίκρυσμα. Και τώρα, που η UEFA έβγαλε το πορτοφόλι της, πάνε να της αρπάξουν τα κέρδη που δικαιούται.
Η UEFA έχει δεσμευθεί πως θα συνδράμει στην κατασκευή γηπέδου διεθνών προδιαγραφών, ενώ ο πρόεδρος της FIFA, Τζιάνι Ινφαντίνο, υποσχέθηκε πάγια βοήθεια ύψους 1,2 εκατ. δολαρίων τον χρόνο.
Αν και στο ποδόσφαιρο είναι ακόμα… χωριό, το Γιβραλτάρ έχει γίνει -εδώ και πολλά χρόνια- πρωτεύουσα του στοιχήματος. Ακόμη και πριν από το ευρώ, το κρατίδιο στήριζε τη βιωσιμότητά του στις φοροελαφρύνσεις που παρέχει σε κάθε είδους μπίζνες. Μετά το 2000, απέκτησε και… εξειδίκευση ως φορολογικός παράδεισος για εταιρείες online gaming και στοιχηματισμού.
Η άλλη μεγάλη πηγή εσόδων, είναι ο τουρισμός. Χάρη στην… ιντριγκαδόρικη θέση του και στον επιβλητικό μονολιθικό βράχο των 500 μέτρων που δεσπόζει πάνω από τη μικρή πολιτεία του, το Γιβραλτάρ υποδέχεται περί 10 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως, έστω και για μονοήμερη εκδρομή.
Γι’ απόψε, το όνειρό του είναι να μιμηθεί τις Νήσους Φερόες. Να γίνει η δεύτερη αμελητέα ευρωπαϊκή χώρα που θα κερδίσει την Ελλάδα -μια πρώην πρωταθλήτρια Ευρώπης- στην πρώτη του νίκη ever. Ο κίνδυνος να… φάει πολλά δεν τον απασχολεί. Συνηθισμένος ο Βράχος…