Το μέλλον δεν προδιαγράφεται ευοίωνο για τις ποδοσφαιρικές επιχειρήσεις, ούτε για το ίδιο το σπορ ίσως. Οι φίλαθλοι δεν προτίθενται να επιστρέψουν μαζικά στις κερκίδες μόλις ο κορονοϊός αποβληθεί με κόκκινη κάρτα από τη ζωή μας λένε οι Ιταλοί, βασιζόμενοι σε στοιχεία έρευνας.
Στο περιοδικό Il Venerdì της Repubblica δημοσιεύτηκε κείμενο για τις άδειες κερκίδες των ιταλικών ποδοσφαιρικών γηπέδων. Ακριβώς επειδή μιλάει για ιταλικό ποδόσφαιρο, ο συντάκτης του (Φούλβιο Παλιαλούνγκα) αντιμετωπίζει την ερημιά των σταδίων ως σύμπτωμα του προϊόντος και μεταλλαγμένου κορονοϊού, και όχι ως αποτέλεσμα άλλων παραγόντων που σχετίζονται με την πραγματική κατάσταση της ιδιωτικής και κρατικής οικονομίας ή και με άλλες παθογένειες, κοινωνικές ή ποδοσφαιρικές. Στο κείμενο του προσπαθεί να μη θρηνήσει, ούτε όμως και να σκορπίσει υπέρμετρη αισιοδοξία ότι, μόλις ξεπαγώσει η συνολική ζωή από την ίωση, θα ξεπαγώσει και η μπάλα όπως τη γνωρίζαμε.
Η έρευνα που επικαλείται το ιταλικό Μέσο διενεργήθηκε σε 20 χώρες και βεβαιώνει ότι με το πέρας της πανδημίας οι μισοί οπαδοί δεν θα επιστρέψουν αμέσως στις κερκίδες. Ο συντάκτης αναρωτιέται αν αποτελεί παρελθόν ό,τι θεωρούσαμε δεδομένο για το ποδόσφαιρο. Οι φίλαθλοι που συμμετείχαν στην έρευνα είπαν ότι οι επιπτώσεις της πανδημίας θα διαρκέσουν πολύν καιρό και στο ποδόσφαιρο. Σε ποσοστό 52% οι φίλαθλοι δήλωσαν ότι θα επιστρέψουν στο γήπεδο αμέσως, ενώ σε ποσοστό 15% δήλωσαν ότι θα αποφύγουν τα γήπεδα τουλάχιστον για 6 μήνες. Το οποίον σημαίνει ότι αν αύριο το πρωί άνοιγαν οι πόρτες των γηπέδων, μόνο οι μισοί φίλαθλοι θα πήγαιναν στο γήπεδο για να δουν το ματς.
Το Deloitte έγραψε ότι από τον Μάρτιο του 2020 σχεδόν οι μισοί φίλαθλοι (το 49%) χρησιμοποιούν τα σόσιαλ μίντια για «να αλληλεπιδράσουν» με τις ομάδες τους. Αλλοι, σε ποσοστό 17%, έχουν γραφεί συνδρομητές στο τηλεοπτικό κανάλι του συλλόγου τους.
Ο Χόρχε Βαλντάνο, πρώην γενικός διευθυντής της Ρεάλ, είπε στο Il Venerdì ότι ήδη η ζωή έχει αλλάξει με την εξ αποστάσεως εργασία, με τα ψώνια μέσω της Amazon, ότι υπάρχει κάτι που θα χαθεί στην πορεία και αυτό είναι προς το παρόν μη μετρήσιμο. Ο γνωστός ζωολόγος και ανθρωποκοινωνιολόγος Ντέσμοντ Μόρις μάλλον συμφωνεί λέγοντας ότι «τα αποτελέσματα αυτού του αναγκαστικού μετασχηματισμού θα είναι απρόβλεπτα», τονίζει όμως και μία άβολη για το ποδόσφαιρο πτυχή της πραγματικότητας: ότι και προ κορονοϊού οι φίλαθλοι είχαν εγκαταλείψει τα γήπεδα: «Προτίμησαν την τηλεόραση». Και όχι μόνο. Διαπίστωσαν ότι «η παρακολούθηση του ματς στην οθόνη είναι υπέροχη, αφού απολαμβάνουν κάθε λεπτομέρεια από πολύ κοντά».
Ο Μόρις φρονεί ότι αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ακόμη και όταν ο κορονοϊός θα καταστεί μακρινή ανάμνηση. Βέβαια, αφήνει και ένα παράθυρο ανοιχτό στη λιακάδα που κάνει το χορτάρι να λάμπει: «Πάντως είμαι σίγουρος ότι οι οπαδοί θα επιστρέψουν στα γήπεδα, γιατί υπάρχουν πράγματα όπως η συγκίνηση που χαρίζει η συμμετοχή στο πλήθος, η ένταση της συλλογικής χαράς, η κοινή δοκιμασία με άλλους οπαδούς, καταστάσεις που δεν θα χαθούν».
Νέα, ψηφιακά προϊόντα
Από τη δική τους πλευρά και οι ομάδες-επιχειρήσεις προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και προγραμματίζουν τον ψηφιακό μετασχηματισμό τους. «Τα κλειστά στάδια», είπε στον συντάκτη ο Αλεσάντρο Αντονέλο, CEO της Ιντερ, «μας ώθησαν να δημιουργήσουμε νέους τρόπους αλληλεπίδρασης με τους οπαδούς. Στο San Siro έχουμε στήσει ψηφιακά καντράν και κατά τη διάρκεια των αγώνων προβάλλουμε εικόνες που μας στέλνουν οι οπαδοί από τα σπίτια τους. Είναι φωτογραφίες και βίντεο που δείχνουν πώς βιώνουν το ματς κατ’ οίκον. Ετσι, παραμένουν κοντά στην ομάδα». Ο διευθύνων σύμβουλος είπε επιπλέον ότι οι φίλοι της Ιντερ μπορούν να δουν αποκλειστικό περιεχόμενο από τις προπονήσεις, από τα αποδυτήρια, από την καθημερινότητα των ποδοσφαιριστών. Αισιοδοξεί ότι «στο μέλλον κάτι θα αλλάξει, προς το καλύτερο». Θα υπάρχει, είπε, «ζωντανή αλληλεπίδραση».
Γενικά οι εκτιμήσεις των στελεχών των ιταλικών ποδοσφαιρικών επιχειρήσεων και των media με αθλητικό περιεχόμενο, όπως είναι το Sky Sport, είναι αισιόδοξες ότι το πάθος για τον αγαπημένο σύλλογο θα ξαναφέρει τον κόσμο στο γήπεδο. «Η δυσπιστία του κόσμου που αποτυπώνει η έρευνα θα σταθμιστεί πρώτα και στη συνέχεια θα ξεπεραστεί από το πάθος. Στη συνέχεια, εμείς πρέπει να προετοιμαστούμε για το μέλλον, ακόμη και από τεχνική άποψη» σχολίασε ο διευθυντής της Sky Sport Φεντερίκο Φέρι.
Συμβολή στον προβληματισμό έχει και ένας αρχιτέκτονας, φανατικός φίλαθλος, ονόματι Στέφανο Μποέρι. Αυτός, πέραν του πάθους του για μπάλα, θέτει και το ζήτημα της ολικής αναδιαμόρφωσης των κερκίδων ώστε ο κόσμος να επιστρέψει στο γήπεδο: «Η πανδημία έχει επιταχύνει τη διαδικασία απομάκρυνσης των φιλάθλων. Επομένως πρέπει να ξανασκεφτούμε τους χώρους, από τη διάταξη των καθισμάτων μέχρι τις εισόδους και τις εξόδους. Πρέπει να κάνουμε το στάδιο ένα ζωντανό, ‘καθημερινό’ μέρος συναναστροφής, για χρήση όλη την εβδομάδα, ένα μέρος όπου μπορείτε να φάτε στο εστιατόριο με θέα το άδειο γήπεδο, ένα μουσείο για περιδιάβαση, έναν αστικό δημόσιο χώρο. Ετσι η συνήθεια της παρακολούθησης του ματς εκ του σύνεγγυς θα επιστρέψει».