Protagon A περίοδος

Τα παιδιά του Εμφυλίου

Το «Fils de Grece -Τα παιδιά του Εμφυλίου» αγγίζει ένα θέμα-ταμπού, που είχε συσκοτιστεί από την προπαγάνδα. Η ταινία του Διονύση Γρηγοράτου, που υπογράφει και το σενάριο, θυμίζει ένα road movie με στοιχεία σύγχρονης τραγωδίας.

Αρης Μαλανδράκης

«Το δράμα που κλείνουν τα μικρά Ελληνόπουλα των παιδουπόλεων στην ψυχή τους αποτελεί την τραγικώτερη ανθρώπινη έκφρασι. Όλα κάτι έχουν να διηγηθούν, κάτι να προσθέσουν. Παραθέτομε μόνο μερικά περιστατικά της ζωής των, που φανερώνουν τα θηριώδη ένστικτα των εαμοσλαύων συμμοριτών, που σκόρπισαν τον όλεθρο, την ερήμωσι και την καταστροφή. Η αποστολή, ως εκ τούτου, των παιδουπόλεων είναι τεράστιας εθνικής σημασίας. Διότι διέσωσαν τα παιδιά μας, διότι δημιουργούν το ιδανικό Ελληνόπουλο». Αυτά έγραφε, μεταξύ άλλων, μια έκδοση του Γενικού Επιτελείου Στρατού, που κυκλοφόρησε το 1949, λίγο μετά την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού και τη λήξη του εμφυλίου πολέμου.

Οι διαβόητες παιδουπόλεις, υπό την εποπτεία της βασίλισσας Φρειδερίκης, ήταν η μια όψη του νομίσματος. Σε αυτές συγκέντρωναν όσα παιδιά έσπευδαν να μαζέψουν οι κυρίες της αυλής και άλλες κρατικές υπηρεσίες, από χωριά που εγκατέλειπαν οι κομμουνιστές. Η άλλη όψη του νομίσματος ήταν τα χιλιάδες παιδιά που μετακίνησε η Προσωρινή Δημοκρατική Κυβέρνηση του βουνού στις ανατολικές χώρες, για να μην πέσουν στα χέρια του εχθρού και διαπαιδαγωγηθούν με τα αντίθετα ιδεώδη. Ήταν το «Παιδομάζωμα», σύμφωνα με την προπαγάνδα του κυβερνητικού στρατού, ή το «Παιδοσώσιμο», σύμφωνα με τους κομμουνιστές.

Για αυτή τη σκοτεινή και συνήθως αποσιωπημένη τραγωδία, με θύματα (και θηράματα) χιλιάδες «αθώα αίματος» παιδιά, μιλά η τελευταία ταινία του σκηνοθέτη Διονύση Γρηγοράτου, που βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη 12 Μαρτίου σε διανομή της VILLAGE. Το «Fils de Grece – Τα παιδιά του Εμφυλίου» αγγίζει ένα θέμα-ταμπού, που είχε συσκοτιστεί από την προπαγάνδα. Η ταινία του Διονύση Γρηγοράτου, που υπογράφει και το σενάριο, θυμίζει ένα road movie με στοιχεία σύγχρονης τραγωδίας, για την απώλεια της παιδικής ζωής, τον αδελφοκτόνο πόλεμο των γονιών και τα ψυχολογικά τραύματα που τους έχουν σημαδέψει ως παιδιά και που τα κουβαλούν ως ενήλικες.

Η ταινία ξεκινά από την Αθήνα του 2008, με πρωταγωνίστρια μια πολιτική πρόσφυγα 3ης γενιάς, και επιστρέφει σταδιακά στο σκοτεινό παρελθόν μέσα από μια αστυνομικής υφής έρευνα. Εκτός από την Τζένη Σταυροπούλου και τον Πέτρο Γιασεμή που μοιράζονται τους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους, εμφανίζονται επίσης κάποια πρόσωπα που έχουν βιώσει αυτά τα γεγονότα, όπως η χορογράφος και επικεφαλής στην Όπερα της Οδησσού, Ολυμπία Γελοδάρη, ή ο παλαιός Παιδοπολίτης και ονομαστός εναερίτης της ΔΕΗ, Γιώργος Πάζιος. Συμπρωταγωνιστούν οι Γιάννης Θωμάς, Αντώνης Βλησίδης, Βίκυ Σταύρακα, Αλεξάντερ Γελόνοβ και Παύλος Ορκόπουλος. Τιμητική αναφορά γίνεται στον Μάνο Ζαχαρία, τον Γιώργο Σεβαστίκογλου και τον Απόστολο Μουσούρη, που κατέγραψαν το γεγονός στην εποχή του.