Είμαστε αυτό που επιλέγουμε ή αυτό που έχουμε συνηθίσει; Η ερώτηση είναι παγίδα. Το πώς πορεύεται κανείς στη ζωή ως οντότητα -με ό,τι αυτό περιλαμβάνει- ξεκινάει από το πρώτο και καταλήγει στο δεύτερο. Η κρίσιμη στιγμή έρχεται όταν αρχίζεις να αμφισβητείς την επιλογή σου και αντιμετωπίζεις τη συνήθεια ως το μεγαλύτερο δεινό που μπορούσε να σε βρει. Και το χειρότερο, εκείνη τη στιγμή, μες στο αβάσταχτο βάρος της ελεγχόμενης εικόνας που έχεις φτιάξει για τον εαυτό σου, αποφασίζεις να κάνεις αυτό το παραπάνω βήμα, αυτό που θα σε βγάλει εκτός κάδρου και δυστυχώς θα σου επιβεβαιώσει πως τελικά είσαι ό,τι ικανοποιεί την ανάγκη σου για ασφάλεια.
Το ξέρω πως παραληρώ, αλλά αν δείτε «Το τέλειο χτύπημα» («The best offer») του Guiseppe Tornatore, το πιο πιθανό είναι να βρεθείτε στη θέση μου. Θα σας πιάσει από τον λαιμό και θα σας επαναφέρει στο κάδρο που γνωρίζετε κι εμπιστεύεστε. Γιατί, πρωτίστως, η ταινία πραγματεύεται ακριβώς αυτό: τη συνήθεια και την εμπιστοσύνη στις ανθρώπινες σχέσεις, αλλά και στη σχέση με τον εαυτό μας. Ίσως ακόμα και να νιώσετε οίκτο για τον πρωταγωνιστή, τον Virgil Oldman (Geoffrey Rush), έναν εκκεντρικό και μοναχικό εκτιμητή τέχνης. Εγώ αισθάνθηκα πως η ζωή τού φέρθηκε όπως του άξιζε, όπως είχε διαλέξει να τη ζήσει έως τότε. Ένα μικρό διάλειμμα από την κανονικότητα που έχεις επιλέξει δεν σου δίνει το δικαίωμα να ελπίζεις πως άλλαξες πορεία δια παντός. Η επιθυμία για κάτι που βρίσκεται εκτός των ορίων που έχεις θέσει να κινείσαι, δεν είναι τίποτα παραπάνω από μία βουτιά στη θάλασσα. Δεν μπορείς να παραμείνεις για πάντα εκεί. Κάποια στιγμή, θα βγεις στην παραλία και θα στεγνώσεις. Πάντα θα επιστρέφεις στην κατάσταση που ήσουν εξαρχής.
Σκέφτομαι πως αν κάτι από τα παραπάνω ισχύουν όντως στην πραγματική ζωή, τότε η ταινία θα έπρεπε να τελειώνει με τη μοναδική σκηνή που τη χαρακτηρίζει τόσο, όσο δεν καταφέρνει ολόκληρο σενάριο. Ο Virgil κάθεται σε μία πολυθρόνα στη μέση ενός τεράστιου κρυφού δωματίου. Σε κάθε σπιθαμή των τοίχων κρέμονται προσωπογραφίες γυναικών, πίνακες που συλλέγει σε όλη του τη ζωή. Για έναν μοναχικό άνθρωπο όπως εκείνος, είναι η τέλεια συντροφιά. Έχει την αμέριστη προσοχή τόσων γυναικών κι αυτός δεν είναι υποχρεωμένος να ανταποδώσει το βλέμμα. Νιώθει την παρουσία τους, τροφοδοτεί τον εγωισμό του από την, ούτως ή άλλως, σιωπηλή επιθυμία και αποδοχή των καδραρισμένων γυναικών, αλλά ταυτόχρονα προστατεύει τη μοναχικότητά του. Είναι ανάμεσα σε βλέμματα που έχει επιλέξει να τον ακουμπούν, μα συνάμα δεν απειλείται η ασφάλεια του κόσμου του. Μπορεί απλά να τις αγνοήσει κι αυτές να μη διαμαρτυρηθούν. Να μείνουν πιστές σε αυτόν.
Η μεγαλύτερη ειρωνεία; Κάποια στιγμή στην ταινία, ο Virgil λέει πως «υπάρχει πάντα κάτι αυθεντικό κρυμμένο σε μία πλαστογραφία». Ας το πάρουμε ανάποδα. Ανάμεσα σε τόσους αυθεντικούς πίνακες στο κρυφό του δωμάτιο, μαντέψτε ποιος είναι η απομίμηση.