«Αυτή είναι μια διαδραστική ταινία όπου παίρνετε αποφάσεις που αλλάζουν την εξέλιξη. Οσο παρακολοθείτε, θα υπάρξουν στιγμές που θα εμφανιστούν επιλογές στο κάτω μέρος της οθόνης. Για να επιλέξετε μία, κάντε κλικ στο ποντίκι σας ή στην επιφάνεια αφής. Κρατήστε κοντά σας το ποντίκι ή την επιφάνεια αφής. Καταλάβατε;»
Στο κάτω μέρος της οθόνης εμφανίζονται δύο επιλογές: «Ναι» και «Όχι». Παίρνεις το ποντίκι του υπολογιστή στο χέρι σου, κάνεις αριστερό κλικ στο «Ναι» και έχεις κάνει ένα μικρό άλμα στο μέλλον. Ένα από αυτά τα άλματα που πριν μερικές δεκαετίες θα προκαλούσαν πανικό. Και ένα από αυτά που στο μέλλον θα είναι οι «βαρετές» διηγήσεις όσων έζησαν στην εποχή που οι ταινίες είχαν πάντα ένα τέλος και ο θεατής έμενε απλά να το παρακολουθεί.
Στις 28 Δεκεμβρίου έκανε πρεμιέρα στην πλατφόρμα του Netflix το νέο επεισόδιο της δημοφιλούς σειράς «Black Mirror». Και αυτό το επεισόδιο είναι αρκετό διαφορετικό από οτιδήποτε έχουμε δει.
Το επεισόδιο με τίτλο «Bandersnatch» δεν είναι ακόμα μία αριστουργηματική δυστοπική αφήγηση ενός μέλλοντος από τον δημιουργό της σειράς, Τσάρλι Μπρούκερ. Αυτήν την φορά, εσύ, ο θεατής καλείσαι να πάρεις αποφάσεις για την εξέλιξη της πλοκής. Και το καταλαβαίνεις γρήγορα, όταν ο πατέρας του πρωταγωνιστή τον ρωτά τι θα ήθελε για πρωινό και είσαι πρέπει να αποφάσεις ανάμεσα σε δύο είδη δημητριακών.
Στην αρχή φαντάζει αδιάφορο: «εντάξει, δηλαδή αν επιλέξω τα άλλα δημητριακά τι διαφορετικό θα γίνει;». Πολύ γρήγορα όμως καταλαβαίνεις ότι οι δημιουργοί της ταινίας σε έχουν σηκώσει από την θέση σου και σε έχουν «κλειδώσει» στο μυαλό του πρωταγωνιστή. Εσύ αποφασίζεις για την τύχη του. Και αυτός ο δεσμός γίνεται σταδιακά αγχωτικός, παράξενος και τρομακτικός.
Το «Bandersnatch» είναι, όπως αναφέρει και άρθρο του Variety, η πρώτη διαδραστική ταινία για ενήλικες. Οι συντελεστές της, έχουν καταφέρει να πλέξουν με μαεστρικό τρόπο την καινοτομία της διαδραστικότητας με την πλοκή της ιστορίας. Ο Στέφαν είναι ένας δημιουργός παιχνιδιών και εμπνέεται από έναν συγγραφέα που ένοιωθε ότι οι επιλογές του καθορίζονται από κάποιον άλλον. Σταδιακά, και ο Στέφαν αρχίζει να αισθάνεται το ίδιο. Όμως ο πρωταγωνιστής μας έχει απόλυτο δίκιο. Οι επιλογές του ελέγχονται. Από εμάς.
Βλέποντας την ταινία νιώθεις ότι περπατάς έναν σκοτεινό λαβύρινθο. Οι επιλογές σου κατευθύνουν την μοίρα του πρωταγωνιστή και αναλόγως τα συναισθήματά σου. Τα αισθήματα συμπόνοιας προς τον Στέφαν μεγιστοποιούνται καθώς εσύ, και όχι κάποιος σεναριογράφος, τον έχεις οδηγήσει σε ένα ακόμα αδιέξοδο. Αλήθεια, υπάρχει καλύτερος τρόπος για να «δεθείς» με τον κεντρικό ήρωα μίας αφήγησης;
Βέβαια, ο δημιουργός δεν μένει εκεί. Βλέποντάς προσεκτικά τα εναλλακτικά μονοπάτια που μπορεί να πάρει η ταινία, αντιλαμβάνεσαι ότι κανέναν από αυτά δεν οδηγεί σε ένα φωτεινό ξέφωτο. Η ζωή του Στέφαν σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να έχει χαρούμενο τέλος. Είσαι απλά ο οδηγός ενός αυτοκινήτου που κατευθύνεται στον γκρεμό αλλά από διαφορετικούς δρόμους.
Άλλωστε, είπαμε, εσύ περπατάς έναν σκοτεινό λαβύρινθο και -νομίζεις ότι- έχεις το δικαίωμα να επιλέξεις την διαδρομή που θα ακολουθήσεις. Όμως κάποιος άλλος έφτιαξε τον λαβύρινθο, καθόρισε τις εξόδους και απλά σε τοποθέτησε στην αρχή του.
Υ.Γ. Σε κάποιο σημείο της ταινίας ξεκινά ένας παράξενος διάλογος ανάμεσα σε εσένα και τον πρωταγωνιστή. Αυτός σε ρωτά ποιος είσαι και γιατί ελέγχεις το μυαλό του. Του απαντάς ότι είσαι από το μέλλον και τον ελέγχεις μέσα από το Netflix. Η διαδικασία είναι πραγματικά παράξενη. Σε τρομάζει. Το σκέφτεσαι λίγο και συνειδητοποιείς ότι είσαι απλά ένας «πρωτόγονος» του κοντινού μέλλοντος. Θυμίζεις κάποιον που κοιτά μαγεμένος μία κινούμενη ασπρόμαυρη εικόνα σε ένα τεράστιο μαύρο κουτί.