Οταν μια Ελληνίδα βρέθηκε παρέα με τη Σεζάρια Εβορα και τη φωτογράφισε

Μια βραδιά αληθινό ταξίδι ψυχής μάς περιμένει στις 18 και 19 Νοεμβρίου, στο Gazi Live. Η παράσταση- αφιέρωμα στη Σεζάρια έρχεται -επιτέλους- και στην Αθήνα και με μουσική, τραγούδια και βιντεοπροβολές παρουσιάζει την υπέροχη, αλλά και τόσο συγκινητική ζωή της. Με αφορμή τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την κυκλοφορία του πρώτου της άλμπουμ, που είχε τίτλο «Ξυπόλητη Ντίβα», η διάσημη ορχήστρα που έχει το όνομά της, η Σεζάρια Εβορα Ορκεστρα, έρχεται από το Πράσινο Ακρωτήρι και φέρνει στις αποσκευές της τα τραγούδια, το συναίσθημα, το Sodade.

Στο αφιέρωμα συμμετέχει η μεγάλη ντίβα των Φάντο της Πορτογαλίας Ντούλτσε Πόντες, η οποία είχε συμπράξει πολλές φορές με τη Σεζάρια σε μεγάλα φεστιβάλ και συναυλίες, ενώ τη Σεζάρια Εβορα Ορκεστρα θα συνοδεύουν και νέες φωνές του Πράσινου Ακρωτηρίου.

Μεταξύ τους και η Νάνσυ Βιέιρα, η εκπληκτική τραγουδίστρια που η ίδια η Σεζάρια είχε χρίσει άξια διάδοχό της.

Η φωτογράφος και δημοσιογράφος Μάρω Κουρή είχε γνωρίσει την εκλιπούσα θεά. Στη συναυλία προς τιμήν τής Σεζάρια επί ελληνικού εδάφους, θα προβληθούν φωτογραφίες της -από τις λίγες ημέρες που η ελληνίδα φωτορεπόρτερ ήταν καλεσμένη στο σπίτι της ντίβας, στο Μιντέλο- καθώς και εικόνες από το Πράσινο Ακρωτήρι, την πατρίδα της.

Η Μάρω Κουρή γράφει σχετικά:

«Στην προβολή φωτογραφιών θα ταξιδέψουμε στους πέτρινους, άνυδρους αμμόλοφους, στα κύματα του ωκεανού που γλείφουν τους πρόποδες των κόκκινων ηφαιστειακών βουνών, στα ηλιόλουστα μποστάνια από ζαχαρότευτλα και μπανανιές, στο ζεστό κλίμα ενός λαού που ερωτεύεται, κολυμπά και χορεύει. Εκεί, όπου μας ταξιδεύει και η Σεζάρια Eβορα με τα παραδοσιακά μόρνας της, τη μουσική του τόπου της, ένα σύμπλεγμα των ηφαιστειογενών νησιών κάτω από τον τροπικό του Καρκίνου. Στο Πράσινο Ακρωτήρι των δέκα νησιών. Τα οχτώ από αυτά, ερήμωσαν, στα μέσα του εικοστού αιώνα, εξαιτίας της λειψυδρίας. Οι Καπβερντιανοί μετανάστευσαν στην Αμερική, τη Πορτογαλία, τη Γερμανία, το Λουξεμβούργο. Όσοι έμειναν, ψαρεύουν και ασχολούνται με τον αυξανόμενο τουρισμό, ξενυχτάνε χορεύοντας και την αυγή κολυμπάνε στα γαλάζια νερά του Ατλαντικού πριν ξεκινήσουν τις εργασίες τους.

Ο θεσμός του γάμου είναι παραδοσιακά ανύπαρκτος. Πολλά παιδιά γεννιούνται από διαφορετικούς γονείς, που τα μεγαλώνουν με περίσσια φροντίδα και στοργή. Τα αγόρια παίζουν μπάλα στην παραλία, ή ψαρεύουν, τα κορίτσια πλέκουν τα μαλλιά τους και παίζουν σχοινάκι. Στους Καπβερντιανούς αρέσει να διαβάζουν, πηγαίνουν στο θέατρο, χορεύουν καποέιρα μα πάνω απ’ όλα αγαπάνε τη μουσική. Όπου κι αν σταθούν, η ψυχή και το σώμα τους λικνίζονται στους ρυθμούς της ντόπιας μουσικής τους, κολαδέρα και μόρνα. Κολαδέρα που είναι η δική τους σάμπα και μόρνα που είναι μελαγχολική σαν το φάντο, για να χορεύεις αγκαλιά με το ταίρι σου.

Μιλούν κρεολέζικα. Ενα κράμα πορτογαλικών, γαλλικών, και αφρικανικών που παράγει περίεργες λέξεις όπως το Sodade. Στις περισσότερες γλώσσες παραμένει αμετάφραστο, στα Ελληνικά αποδόθηκε με τη λέξη «χαρμολύπη». Το τραγούδι «Sodade», εμπνέεται και «μιλά» για την απλή αλλά γεμάτη νόημα ζωή των ανθρώπων του Κάπο Βέρντε. Το 1993, από τη φωνή της Σεζάρια έγινε παγκόσμια επιτυχία. Το άλμπουμ της ξυπόλυτης ντίβας «Miss Perfumado» σήμανε για τον τουρισμό της χώρας ό,τι ο Ζορμπάς του Κακογιάννη για την Ελλάδα.

Ενας λαός με την αγνότητα και την αγριάδα της Μαύρης Ηπείρου, ανάμικτη με τον αισθησιασμό και το ταμπεραμέντο του μεσογειακού λαού.

Τα βράδια απολαμβάνουν πικ νικ στην παραλία. Κάποιοι κοιμούνται στην αμμουδιά αγκαλιά με τα παιδιά τους. Ξυπνούν, τρώνε πρωινό, χορεύουν και ο ήλιος καίει. Στους πάγκους στο δρόμο, μαγειρεύουν ντόπιους μεζέδες, τηγανητό χέλι, ψαράκια στα κάρβουνα. Δροσιζόμαστε με μια ολόφρεσκη καρύδα. Το νερό είναι δυσεύρετο.

Στο σπίτι της Σεζάρια, στη λεωφόρο Φερνάρντο Φερέιρα Φορτές, στο Μιντέλο, πέρασα πέντε από τις ωραιότερες μέρες της ζωής μου. Η Σεζάρια, ζωηρή, συνειδητά εγκάρδια και φιλόξενη με όσους περνούν ολημερίς το κατώφλι της. Δημοσιογράφοι, ραδιοφωνικοί παραγωγοί, εικονολήπτες, θαυμαστές και φίλοι από όλον τον κόσμο. Αυτό που με συγκίνησε ήταν ότι αγαπούσε να βρίσκεται παρέα με τον σκύλο της στην κουζίνα της, τη φωλιά της φωλιάς της. Να μαγειρεύει στο μεγάλο τσουκάλι το πεντανόστιμο φαγητό, κατσούμπα. Το θρεπτικό πιάτο που έτρωγε μικρή, φτιαγμένο με φασόλια, καλαμπόκι, γλυκοπατάτα και μυρωδικά του νησιού, μοσχοβολά στο σπίτι της. Η Σεζάρια καλούσε όποιον βρισκόταν στο σπίτι, να καθίσει στο μεγάλο τραπέζι της κουζίνας της. Παιδιά και γέροι, φίλοι και γείτονες από όλο το νησί χτυπούν το κουδούνι. Η Σεζάρια κυκλοφορούσε με την ποδιά μες το σπίτι, και συνήθως κρατούσε μέσα στη χούφτα της ένα μάτσο χαρτονομίσματα. Ωστε να δίνει σε όποιον περάσει από το σπίτι της να της πουλήσει λίγα ψαράκια φρέσκα, ένα χειροποίητο μαντίλι, ένα σπιτικό απόσταγμα γκρογκ, λίγα λουλούδια, ή να ζητήσει ένα ποσό για να πληρώσει το ρεύμα του σπιτιού του.

Η Σεζάρια μεγάλωσε πάμφτωχη και μου διηγούταν τις αναμνήσεις της όταν κυκλοφορούσε ξυπόλυτη στο λιμάνι. Εκεί της άρεσε να τραγουδά και εκεί ερωτεύτηκε έναν έλληνα καπετάνιο. Μου τα έλεγε καθώς πίναμε ένα ποτήρι γκρογκ, θαυμάζοντας την εγγονή της από το εσωτερικό πρεβάζι της κουζίνας, που χόρευε καποέιρα στην αυλή.

Στο κομοδίνο της, η Σεζάρια είχε μια μαυρόασπρη φωτογραφία του Χούλιο Ιγκλέσιας σε κορνίζα. Ήταν ο λατρεμένος της τραγουδιστής και με την φωνή του αποκοιμιόταν τα βράδια γλυκά.

Καληνύχτα, Σεζάρια…».