Όταν ανέλαβε την εξουσία ο Α. Τσίπρας, έπρεπε να διαχειριστεί ένα μεγάλο πρόβ λημα το οποίο ο ίδιος είχε δημιουργήσει. Να προσγειώσει τους ψηφοφόρους του στην πραγματικότητα. Αυτούς που είχαν πιστέψει πως είναι δυνατόν και να σκίσει τα μνημόνια (μέρα μεσημέρι), να εφαρμόσει το πρόγραμμα Θεσσαλονίκης και να κάνει τη διαφορά σε σχέση με τους προηγούμενους διαχειριστές της εξουσίας σε ό,τι αφορά την αναδιανομή του πλούτου. Αυτή η προσπάθεια Τσίπρα, κράτησε περίπου έξι μήνες μ’ ένα ανυπολόγιστο ακόμα, αλλά σίγουρα πολύ μεγάλο, κόστος για την κοινωνία το οποίο ήδη καταγράφεται στις γραμμές του τρίτου μνημονίου. Παμε παρακάτω, όμως.
Ο Α. Τσίπρας και τα στελέχη τού ΣΥΡΙΖΑ, δεν είχαν δώσει μόνο φρούδες ελπίδες σε μια ήδη δοκιμασμένη από την εφαρμογή των άλλων δυο μνημονίων, κοινωνία. Είχαν χρησιμοποιήσει -και εξακολουθούν να το κάνουν-αριστερό πρόσημο για όλα αυτά. Όλες οι επιλογές, είχαν ως πρόταγμα την Αριστερά. Το σύνθημα «πρώτη φορά Αριστερά», ήταν το κεντρικό σύνθημα. Ωστόσο, Αριστερά δεν είναι μόνο μια διαφορετική ανάγνωση της οικονομίας, μια εναλλακτική πρόταση, ένα διαφορετικό (όσο αυτό είναι εφικτό στο πλαίσιο της Ε.Ε.) μοντέλο ανάπτυξης. Αριστερά, σε μια χώρα η οποία κυβερνήθηκε από συντηρητικά ή σοσιαλδημοκρατικού (έστω μεταλλαγμένου) τύπου κόμματα, σήμαινε και εξακολουθεί να σημαίνει πολλά περισσότερα πράγματα που ξεφεύγουν από τη στενή έννοια διαχείρισης της οικονομίας (παρότι κάποια από αυτά έχουν και οικονομικές παραμέτρους). Αναφέρομαι σε θέματα που αφορούν σε πολιτικές συμπεριφορές, σε επιλογές που κάνουν διακριτές τις διαφορές πρόοδος-συντήρηση. Υπήρξαν τέτοιες σ' αυτούς τους έξι μήνες; Υπήρξαν επιλογές που δεν είχαν σχέση με τις απαιτήσεις των δανειστών, αλλά αφορούσαν σε θέματα καθαρά εσωτερικής πολιτικής;
Αναζητώ τέτοιες απαντήσεις και δεν βρίσκω. Βρίσκω, αντίθετα, πολλές επιλογές που δεν έχουν θεαματικές διαφορές απ' όσα όλοι οι προηγούμενοι διαχειριστές της εξουσίας έκαναν. Να θυμηθούμε μερικά παραδείγματα.
Μια κεντρική επιλογή της κυβέρνησης ήταν να διαχειριστεί το θέμα της εκτεταμένης φτώχειας. Δίκαια, αυτό έπρεπε ν’ αποτελεί προτεραιότητα. Και δεν νομίζω να είχαν και οι τροϊκανοί πρόβλημα με αυτό. Τι επέλεξε η κυβέρνηση να κάνει; Να διαθέσει περίπου 200 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση της φτώχειας, ένα ποσό ελάχιστο μπροστά στο μέγεθος του προβλήματος και αντίθετα, να συμφωνήσει στη διάθεση 500 εκατ. ευρώ για τα αμφίβολης αναγκαιότητας και αποτελεσματικότητας πολεμικά αεροπλάνα. Οι εμμονές Καμμένου δεν είναι δικαιολογία, την απόφαση την πήρε ουσιαστικά ο Τσίπρας.
Ένα θέμα το οποίο έχει ταλανίσει τη χώρα και έχει κυρίως αξιακά (αλλά όχι μόνο) χαρακτηριστικά, είναι αυτό του νεποτισμού, αλλά και της τακτοποίησης των «ημετέρων». Σ' αυτό, η Αριστερά είχε ένα ηθικό πλεονέκτημα, ενδεχομένως επειδή δεν είχε βρεθεί στην κυβέρνηση. Όλα τα προηγούμενα χρόνια κατήγγειλε (και καλά έκανε), τις κυβερνήσεις Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ για αυτές τις λογικές, οι οποίες έστελναν τα σχετικά αρνητικά μηνύματα στο εκλογικό σώμα. Είδαμε καμιά θεματική διαφορά από τη σημερινή κυβέρνηση στον τομέα αυτό; Ο διορισμός τού πρωθυπουργικού εξαδέλφου στο υπουργείο Εξωτερικών, ήταν το μήνυμα που έστελνε ο κ. Τσίπρας στα υπουργικά και όχι μόνο στελέχη. Τα οποία, φυσικά, δεν άργησαν να τον μιμηθούν τοποθετώντας συγγενείς, συντρόφους και φίλους σε υψηλές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό. Σκέφτομαι πόσο λυτρωτικά θα λειτουργούσε στην κοινωνία αν τοποθετούσε ικανούς ανθρώπους οι οποίοι δεν θα είχαν απαραίτητα κομματικές περγαμηνές.
Στη χώρα αυτή, η διαπλοκή κράτους με Εκκλησία, υπερβαίνει κατά πολύ τις ανάλογες σχέσεις σε άλλες δυτικές χώρες. Η Εκκλησία εδώ όχι απλά εμπλέκεται σε υποθέσεις που δεν την αφορούν (μέχρι και μερίδιο στην εξωτερική πολιτική διεκδικεί), αλλά παραμένει και ανενόχλητη σε μια σειρά από οικονομικές και κερδοφόρες δραστηριότητές της. Οι κατά καιρούς κυβερνήσεις διατηρούσαν τις «ανάρμοστες» αυτές σχέσεις γιατί είχαν αμοιβαίο (εκλογικό) όφελος. Μια κυβέρνηση της Αριστεράς, έπρεπε να κάνει τη διαφορά. Όχι απλά να μην εξαιρεί τις οικονομικές δραστηριότητες της Εκκλησίας από τη φορολόγηση που έχουν όλοι οι υπόλοιποι, αλλά και να την περιορίσει (την ιεραρχία) στον σκοπό ύπαρξής της. Όχι απλά δεν έγινε μισό βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, αλλά ο πρωθυπουργός διαβεβαίωνε τους ιεράρχες ότι το status quo δεν θ' αλλάξει.
Ένα κεντρικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν αυτό που αφορούσε στις σχέσεις διαπλοκής ΜΜΕ με οικονομική ή πολιτική εξουσία. Έχουν περάσει ήδη έξι μήνες και ακόμα οι σχέσεις αυτές δεν έχουν ξεκαθαριστεί. Ένα νομοσχέδιο το οποίο θα έπρεπε να είναι έτοιμο πριν καν κερδίσουν την εξουσία, έχει μόλις δοθεί στη δημοσιότητα και αποτελεί αμφίβολης αποτελεσματικότητας ρύθμιση, ενώ δίνει την εντύπωση πως δεν πρόκειται να λυθεί το ζήτημα, αλλά απλά να αλλάξουν οι παίκτες. Μακάρι να διαψευσθώ, ωστόσο αυτό που βλέπω, είναι πως μια σειρά από ισχυρούς οικονομικούς παράγοντες έχουν βρεθεί δίπλα από τη σημερινή πολιτική εξουσία.
Εκείνο που πάντα η Αριστερά κατήγγειλε (και δίκαια), ήταν η ταύτιση εθνικών επετείων και ιστορικών γεγονότων με μιλιταριστικές αντιλήψεις ή μύθους. Το παράδειγμα των εκδηλώσεων για την 25η Μαρτίου με τον εθνικολαϊκό χαρακτήρα των πανηγυριών που στήθηκαν, δεν μπορούν ν' αποδοθούν στις εμμονές Καμμένου. Η κα Δούρου και το μισό υπουργικό συμβούλιο, υποστήριξαν με θέρμη αυτές τις εκδηλώσεις.
Τα παραδείγματα πολλά, δεν χρειάζεται να τα παραθέσουμε όλα. Εκείνο που χρειάζεται, είναι να δούμε επιτέλους κάτι που να δείχνει τη διαφορά, σύντροφοι. Κάτι αριστερό…