Protagon A περίοδος

Δελτίο Ψήφου

Η συσπείρωση των παραδοσιακών οπαδών αποτελεί άμεση προτεραιότητα για τα δύο μεγάλα κόμματα. Ως εδώ δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό ή το παράλογο. Τα μπερδέματα αρχίζουν όταν ζητάς από τους ψηφοφόρους σου να σε ξαναψηφίσουν, ενώ ταυτόχρονα διαμηνύεις ότι το κόμμα σου δεν είναι πια το ίδιο.

Εύα Στάμου

Η συσπείρωση των παραδοσιακών οπαδών αποτελεί άμεση προτεραιότητα για τα δύο μεγάλα κόμματα. «Πανστρατιά!» είναι το κάλεσμα που ηχεί από τα γραφεία της γαλάζιας παράταξης, ενώ ο νεοκλεγείς πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ παροτρύνει τους βουλευτές του, πιο στοργικά, να «κοιτάμε τους Έλληνες στα μάτια», σε αυτή την «εξαιρετικά γοητευτική» εκλογική αναμέτρηση -η «γοητεία» της, όπως διευκρινίζει, έγκειται στην «μοναδική ευκαιρία να ξανασυνδεθούμε πραγματικά» με κάθε ψηφοφόρο.

Ως εδώ δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό ή το παράλογο (εκτός αν έχουμε υψηλά αισθητικά κριτήρια): αν κατέρχεσαι στις εκλογές για να νικήσεις, τότε το ελάχιστο που οφείλεις να κάνεις είναι να υπενθυμίσεις στους ψηφοφόρους σου να επαναλάβουν στις 6 Μαΐου την επιλογή χάριν της οποίας, είσαι εδώ και 30 χρόνια ένα από τα δύο μεγάλα κόμματα. Τα μπερδέματα αρχίζουν όταν ζητάς από τους ψηφοφόρους σου να σε ξαναψηφίσουν, ενώ ταυτόχρονα διαμηνύεις ότι το κόμμα σου δεν είναι πια το ίδιο.

Στο 50% ανέρχεται η ανανέωση των ψηφοδελτίων της ΝΔ, ανακοίνωσε την Τρίτη ο Σαμαράς. «Η ανανέωση [στα ψηφοδέλτια του ΠΑΣΟΚ] υπερβαίνει το 60%», είχε ήδη υπερθεματίσει την περασμένη Τρίτη ο Βενιζέλος. Η άλγεβρα των ψηφοδελτίων έχει οπωσδήποτε ενδιαφέρον για τους ενδοπαραταξιακούς συσχετισμούς των δύο κομμάτων, αν και η πρακτική διάσταση αυτών των ανανεώσεων είναι μάλλον περιορισμένη για δύο τουλάχιστον λόγους.

Αφενός, κανένα από τα δύο κόμματα δεν εξηγεί ποιο ήταν το πολιτικό κριτήριο με βάση το οποίο επιλέχθηκαν τα νέα πρόσωπα. Τα διάλεξαν λόγω της δέσμευσής τους να συνεχίσουν στον δρόμο που χάραξαν οι βουλευτές γονείς τους ή τα λοιπά συγγενικά κομματικά στελέχη, των οποίων τις θέσεις ελπίζουν τώρα να καταλάβουν; Τα επέλεξαν, αντιθέτως, λόγω της πρόθεσής τους να επιφέρουν την ανατροπή στο πολιτικό σκηνικό, οδηγώντας, ως μετεκλογικοί Transformers, σε μετάλλαξη τα κόμματα που δημιούργησαν την τρέχουσα πραγματικότητα; Ή μήπως επειδή και τα δύο μεγάλλα κόμματα, μετά την αποχώρηση αρκετών υποψηφίων, «την ανάγκην φιλοτιμίαν εποίησαν» και έκαναν λίγο ως πολύ δεκτό όποιον προσφέρθηκε να εμφανιστεί στα ψηφοδέλτιά τους;

Αφετέρου, η αριθμητική των ψηφοδελτίων μπορεί να ξεγελάει: ακόμη κι αν το ΠΑΣΟΚ, λόγου χάριν, επιτύχει τον δύσκολο στόχο του 23%, θα μπορέσει να εκλέξει, το πολύ, γύρω στους 40 βουλευτές. Από αυτούς, αν αφαιρέσει κανείς τα κοινοβουλευτικά στάνταρτς, που είτε λόγω δημοφιλίας είτε, αντιθέτως, γιατί θα εκλεγούν χωρίς σταυρό, αυτοί που τελικά μένουν για να επιφέρουν την πολυπόθητη ανανέωση είναι ένας σχετικά μικρός αριθμός.

Παρ' όλα αυτά, η έμφαση στην εσωτερική ανανέωση θα ήταν ένα νόμιμο προεκλογικό σύνθημα, αν ξεκαθαριζόταν ως προς τι ακριβώς τα κόμματα σκοπεύουν να ανανεωθούν. Οι αναφορές από τους νυν προέδρους στους κομματικούς προπάτορες, Καραμανλή Κωνσταντίνο αφενός, και Παπανδρέου Ανδρέα αφετέρου, θα έκανε ίσως κάποιον να σκεφτεί ότι επιδιώκουν να απαλείψουν από τη μνήμη των ψηφοφόρων τα όσα έπραξαν τα δύο κόμματα την τελευταία δεκαπενταετία. Το πρόβλημα όμως δεν είναι ότι τα δύο κόμματα θα προτιμούσαν να μην ασχολούμαστε με τα πάθη και τα λάθη των κυβερνήσεων του 1996, 2000, του 2004, ή του 2009. Ούτε ότι επιθυμούν να τους δει τώρα το εκλογικό σώμα ως φορείς και εγγυήτες των μεταρρυθμίσεων που έχει ανάγκη η κοινωνία.

Το πρόβλημα αφορά στο κοντινό παρελθόν, και στα όσα οι ίδιοι έπραξαν τα δύο τελευταία έτη, όταν οι συνδικαλιστικοί φορείς τους, με ζηλευτή σύμπνοια, μπλόκαραν όσες περισσότερες μεταρρυθμίσεις μπορούσαν, ή όταν, με παραδοσιακό μένος, οι φοιτητικές παρατάξεις τους αλληλοκατηγορούνταν για την αρπαγή των κάλπεων σε κάθε απόπειρα ανάδειξης πρυτανικών αρχών.

«Την ανανέωση θα την φέρουν οι ψηφοφόροι», ισχυρίζεται σε κάθε ομιλία του ο πρόεδρος της ΝΔ. Ως πρόβλεψη, ο ισχυρισμός αυτός μπορεί να επαληθευθεί -κατά πόσο όμως η αλήθεια του θα έχει την οποιαδήποτε σχέση με τα ψηφοδέλτια των δύο μεγάλων κομμάτων, είναι μια διαφορετική ιστορία.