Ενας κύκλος σπουδών που οδηγεί σε τίτλο σχετικό με «την ασφάλεια, τις πληροφορίες και τις ηλεκτρονικές απειλές» (που αντιμετωπίζει η Δύση γενικώς και η Μεγάλη Βρετανία ειδικότερα) αρχίζει τον Ιανουάριο στο Πανεπιστήμιο του Μπάκιγχαμ.
Το πρόγραμμα διευθύνει ο Τζούλιαν Ρίτσαρντς, ειδικός επί θεμάτων Πακιστάν, που εργάστηκε 20 χρόνια για το βρετανικό κράτος στον τομέα συλλογής και επεξεργασίας πληροφοριών, όπως μας πληροφορούν οι Τimes.
Οι σύγχρονες προκλήσεις της τρομοκρατίας, ο πιθανός νέος ψυχρός πόλεμος και οι αυξανόμενες απειλές μέσω Διαδικτύου «ανάγκασαν» το πανεπιστήμιο να χορηγήσει τίτλο σπουδών στη διεθνή κατασκοπεία.
Ο Ρίτσαρντς λέει ότι οι φοιτητές αρχίζουν να αμφισβητούν εάν το παραδοσιακό πτυχίο των διεθνών σχέσεων ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις, αν και συχνά επιλέγεται από όσους αναζητούν καριέρα σε κρατικές θέσεις σχετιζόμενες με τις διεθνείς σχέσεις και την ασφάλεια. «Τυπικά, ένα πτυχίο διεθνών σχέσεων επικεντρώνεται στην πολιτική, στη διπλωματία, στη διακυβέρνηση. Είναι αναγκαίο, αλλά δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απειλές κατά της ασφάλειας».
Ενώ δεν πρόκειται βεβαίως για εκπαίδευση κατασκόπων, ο Ρίτσαρντς ελπίζει ότι θα είναι μια καλή βάση για τους νέους που ενδιαφέρονται να εργαστούν κατόπιν στον τομέα των πληροφοριών, στη διπλωματική υπηρεσία ή στην ανώτερη δημόσια διοίκηση του βρετανικού κράτους.
Το μάθημα είναι μια «απτή» αναγνώριση ότι τα ακαδημαϊκά προσόντα έχουν γίνει πιο χρήσιμα για τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες (MI6) απ’ ό,τι οι κοινωνικές διασυνδέσεις των υποψηφίων κατασκόπων και οι σπουδές στο γενικώς «καλό σχολείο», απ’ ό,τι τα προσόντα, δηλαδή, που κάποτε έπρεπε να έχει ο φανταστικός βρετανός κατάσκοπος Τζέιμς Μποντ στα μυθιστορήματα και στο σινεμά και φυσικά οι συνάδελφοί του στο πραγματικό πρακτοριλίκι.
Το μάθημα περιλαμβάνει τις παραδοσιακές διεθνείς σχέσεις, τον τρόπο λειτουργίας των μυστικών υπηρεσιών και τον τρόπο ανταλλαγής πληροφοριών σε θέματα ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Το στοιχείο της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο έχει ευρύτερη εφαρμογή, λέει ο Ρίτσαρντς, τονίζοντας ότι μεγάλες επιχειρήσεις και δημόσιοι οργανισμοί πρέπει να γνωρίζουν περισσότερα για το πόσο ευάλωτοι είναι στην πειρατεία. «Υπάρχουν ήδη πολλά προγράμματα και μαθήματα στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, αλλά έχουν την τάση να επικεντρώνονται στην τεχνολογία και στις ικανότητές της. Αυτό που λείπει είναι ένα πρόγραμμα για εκείνους που θα έχουν την επίβλεψη, από τους κυβερνητικούς υπαλλήλους μέχρι τους διευθυντές των εταιρειών» λέει.
Η κατασκοπεία βασίζεται στη μυστικότητα, η οποία μυστικότητα προκαλεί την εύλογη ερώτηση: πώς διδάσκεται η κατασκοπεία; Η αλήθεια είναι ότι αυτό, εξ ορισμού, δεν αποκαλύπτεται παρά μόνο στα μέλη του κλαμπ των πρακτόρων.
Ετσι το νέο μάθημα στο Πανεπιστήμιο του Μπάκιγχαμ αντικατοπτρίζει τη συνειδητοποίηση της σημασίας της κατασκοπείας στην εξέλιξη των διεθνών υποθέσεων.
Αλλά οι τεχνικές και οι μέθοδοι με τις οποίες οι πράκτορες αποσπούν, αξιολογούν και μοιράζονται πληροφορίες δεν θα διδάσκονται στο πανεπιστήμιο. Αυτές οι γνώσεις θα είναι διαθέσιμες μόνο σε όσους έχουν ελεγχθεί αυστηρά και έχουν εισαχθεί στο πρακτορικό επάγγελμα.
Το μάθημα θα απομυθοποιήσει πτυχές του παιχνιδιού της κατασκοπείας. Ισως δείξει τι είδους υπηρεσίες οι κατάσκοποι μπορούν να προσφέρουν στη διπλωματία και τι είδους δεν μπορούν. Θα εξηγήσει γιατί οι κατάσκοποι είναι ολοένα και πιο σημαντικοί σήμερα. Ομως δεν θα αποκαλύψει μυστικά της κατασκοπευτικής δουλειάς. Απλούστατα διότι όλα αυτά τα μυστικά είναι και θα είναι… μυστικά.