Tέλος στην αβεβαιότητα που είχε δημιουργηθεί στον κλάδο της οικοδομής, αναθέρμανση της αγοράς ακινήτων και της οικοδομικής δραστηριότητας (ανεγέρσεις, αντιπαροχή κτλ), ενίσχυση της απασχόλησης, αλλά και θετικό αντίκτυπο στους ισολογισμούς των τραπεζών (καθώς αυξάνει την αξία των ενυπόθηκων δανείων στα βιβλία τους) φέρνει η εξαγγελία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την τριετή αναστολή του ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις ακινήτων των οποίων η οικοδομική άδεια έχει εκδοθεί μετά την 1η Ιανουαρίου 2006.
Το «πάγωμα» του ΦΠΑ στις μεταβιβάσεις πρακτικά αφορά όλα εκείνα τα ακίνητα που για περισσότερα από δέκα χρόνια παρέμεναν απούλητα, με το απόθεμά τους να αγγίζει τις 100.000, και θα τεθεί σε ισχύ με την ψήφιση της σχετικής διάταξης (έως το τέλος Νοεμβρίου ή τις αρχές Δεκεμβρίου.
Με την αναδρομική ισχύ της ρύθμισης, εκτός από τα ακίνητα που βρίσκονται υπό κατασκευή ή πρόκειται να κατασκευαστούν τα προσεχή τρία χρόνια, η αναστολή του ΦΠΑ αφορά και τα αδιάθετα νεόδμητα ακίνητα με άδεια κατασκευής από το 2006 που λόγω κρίσης και συνολικής καθίζησης στην αγορά, είχαν μείνει απούλητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των κατασκευαστών, πρόκειται για περίπου 100.000 ακίνητα.
Με την απαλλαγή από τον ΦΠΑ οι αγοραστές θα έχουν σημαντικό όφελος, αφού δεν θα καταβάλλουν φόρο 24% όπως προβλέπεται σήμερα, αλλά 3% όσο είναι ο συντελεστής του φόρου μεταβίβασης. Διευκρινίζεται ότι η πρώτη κατοικία και μεταχειρισμένα ακίνητα εξαιρούνται ήδη από τον ΦΠΑ.
Ο ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα επιβάλλεται στη διαφορά μεταξύ του κατασκευαστικού κόστους και της υψηλότερης μεταξύ της αντικειμενικής και της αναγραφόμενης τιμής στο συμβόλαιο μεταβίβασης. Με βάση τον τρόπο που είχε λειτουργήσει ο ΦΠΑ στα νεόδμητα ακίνητα ο ΦΠΑ με τον οποίο επιβαρυνόταν ο αγοραστής, διαμορφωνόταν ουσιαστικά ως κόστος σε περίπου 10% έως 12% της αντικειμενικής αξίας του νεόδμητου μεταβιβαζόμενου ακινήτου.
Αν η αναστολή του ΦΠΑ δεν ίσχυε αναδρομικά για όλα τα απούλητα νεόδμητα ακίνητα τότε αυτά τα ακίνητα θα βαρύνονταν με φορολογικό κόστος μεταβίβασης 10% έως 12% της τιμής τους ενώ τα ακίνητα με νέα οικοδομική άδεια θα βαρύνονταν με φορολογικό κόστος μόλις 3% της τιμής τους. Το αποτέλεσμα θα ήταν τα απούλητα ακίνητα να παραμείνουν «παγωμένα» σε ένα φορολογικά επιβαρυμένο στοκ, χωρίς να μπορούν να ανταγωνιστούν τα νεόκτιστα ακίνητα (που θα πωλούνται χωρίς ΦΠΑ) με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί στρέβλωση στην κτηματαγορά.
Ουσιαστικά, με την απόφαση να εξαιρέσει όλα τα νεόδμητα, ασχέτως πότε εκδόθηκε η οικοδομική άδεια, η κυβέρνηση απεγκλωβίζει χιλιάδες ιδιοκτήτες και μικρούς ή μεγάλους κατασκευαστές, ενώ δίνει και ώθηση στην κτηματαγορά.
Κυβερνητικές πηγές εξάλλου, εκτιμούν ότι το τριετές πάγωμα του ΦΠΑ θα έχει θετικό αντίκτυπο και στους ισολογισμούς των τραπεζών καθώς αυξάνει την αξία των ενυπόθηκων δανείων στα βιβλία τους. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα τη χορήγηση ρευστότητας από την πλευρά των τραπεζών στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις.
Επιπροσθετα, μαζί με την τριετή αναστολή του ΦΠΑ στη ρύθμιση που θα φέρει προς ψήφιση το υπουργείο Οικονομικών, θα περιλαμβάνεται και έκπτωση από το φόρο εισοδήματος του 40% της δαπάνης για εργασίες επισκευών κατοικίας.
Η έκπτωση ωστόσο, θα ισχύει μόνο για δαπάνες αμοιβών στους επαγγελματίες που θα αναλαμβάνουν τις επισκευές ( ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς κά) και όχι στα υλικά και μόνο μέσω ηλεκτρονικής συναλλαγής (ώστε να περιοριστεί η φοροδιαφυγή σε έναν τομέα όπου τα ποσοστά φορολογικής συμμόρφωσης είναι πολύ χαμηλά). Αν δεν υπάρχει τρέχουσα φορολογική υποχρέωση του ιδιοκτήτη θα γίνεται συμψηφισμός με μελλοντικές υποχρεώσεις προς την Εφορία.