Πριν από τους πρόσφατους ημιτελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου η Ευρώπη κοκορευόταν για την «ευρωπαϊκή» ταυτότητα των τεσσάρων ομάδων που συμμετείχαν στη φάση των 4 – δηλαδή της Γαλλίας, του Βελγίου, της Αγγλίας και της Κροατίας.
Οι «ευρωπαϊκοί» ημιτελικοι του Μουντιάλ ώθησαν ακόμη και το ΝΑΤΟ να αναρτήσει ένα «τιτίβισμα» από το λαμπρό νέο αρχηγείο του στις Βρυξέλλες, κάνοντας λόγο για «διοργάνωση που πλέον θα την κερδίσει ένα μέλος του ΝΑΤΟ», μας θυμίζει ο Ισαάν Ταρούρ στην Washington Post.
Ομως, όπως τονίζει ο απεσταλμένος της αμερικανικής εφημερίδας στη Ρωσία, αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο προσφέρεται ελάχιστα για μια αποτίμηση της ιδέας της ευρωπαϊκής ταυτότητας, καθώς τον ημιτελικό Βελγίου – Γαλλίας τον παρακολούθησαν εν τέλει δια ζώσης περισσότεροι φίλαθλοι από τη Λατινική Αμερική παρά από την Ευρώπη.
«Δύο άνδρες με βελγική σημαία και φανέλες της Αλγερίας τραγουδούσαν ένα τραγούδι στα αραβικά υπέρ της Παλαιστίνης. Ενα άλλο δίδυμο οπαδών φορούσε τα πράσινα του Μεξικού αλλά είχε βάψει τα μάγουλά του με τα χρώματα της Γαλλίας. Το Μεξικό είναι εδώ! -φώναξε ένας από τους άνδρες στα ισπανικά-, αλλά σήμερα είμαστε Γάλλοι», μας περιγράφει την εικόνα στο στάδιο το δημοσίευμα.
Οντως, πολλές από τις ευρωπαϊκές Εθνικές ομάδες αντλούν ταλέντα για το ποδοσφαιρικό τους φυτώριο από τις μεταναστευτικές κοινότητες – ένα γεγονός που αποτελεί ξεκάθαρη δήλωση όχι μόνο για την πολυπολιτισμικότητα των κοινωνιών που εκπροσωπούν, αλλά και για το θάρρος και την αποφασιστικότητα των μεταναστών στην Ευρώπη, οι οποίοι φτάνουν στην επιτυχία ενάντια στις αντιξοότητες και τις εναντίον τους διακρίσεις.
Κάτι το οποίο είναι πασιφανές στην περίπτωση της Γαλλίας: οι 17 από τους 23 παίκτες της Εθνικής είναι παιδιά μεταναστών πρώτης γενιάς. Οι μισοί παίκτες της Εθνικής Γαλλίας και της Εθνικής Βελγίου έλκουν την καταγωγή τους από την Αφρική – ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το ποσοστό των μεταναστών σε κάθε άλλη χώρα, περισσότερο και από την Εθνική Αγγλίας, που διαθέτει αρκετούς παίκτες τζαμαϊκανής και νιγηριανής καταγωγής.
Πάρτε για παράδειγμα τον Κιλιάν Εμπαπέ, τον 19χρονο παίκτη-παιδί θαύμα της Γαλλίας: γεννήθηκε από πατέρα Καμερουνέζο και μητέρα Αλγερινή στα περιβόητα φτωχά, κακόφημα προάστια του Παρισιού. Ομως οι ηλεκτρισμένες του κινήσεις και οι ντελικάτοι χειρισμοί της μπάλας τράβηξαν τον ενθουσιασμό του πλήθους που ζητωκραύγαζε σε κάθε ευκαιρία.
«Ο Εμπαπέ είναι το τελευταίο προϊόν ενός αγωγού ταλέντων από τις περιθωριοποιημένες κοινότητες της χώρας, ένα προϊόν που έκανε πολλούς να αγαπήσουν τη Γαλλία αυτή, όποτε συμμετείχε σε διοργανώσεις τα τελευταία 20 χρόνια» σημειώνει το άρθρο.
Ο καλύτερος παίκτης της Γαλλίας στον ημιτελικό με το Βέλγιο ήταν ίσως ο μέσος Μπλεζ Ματουιντί που γεννήθηκε στην Τουλούζη από γονείς με καταγωγή από την Ανγκόλα και το Κονγκό. Δύο άλλοι «ήρωες» του παιχνιδιού ήταν το γαλλικό αμυντικό δίδυμο του Σαμουέλ Ουμτιτί, που γεννήθηκε στην πρωτεύουσα του Καμερούν Γιαουντέ και του Ραφαέλ Βαράν, του οποίου ο πατέρας κατάγεται από το νησί Μαρτινίκα της Καραϊβικής.
Ο Βαράν «έπνιξε» τον βασικό επιθετικό του Βελγίου, τον Ρομέλου Λουκάκου, (γεννημένο στην Αμβέρσα, με γονείς από το Κονγκό) ενώ ο Ουμτιτί έστειλε τη Γαλλία στο τελικό της Κυριακής με ένα καταπληκτικό γκολ.
Ακριβώς αυτή η πολυπολιτισμική σύνθεση των γαλλικών και βελγικών Εθνικών ομάδων έχει οδηγήσει πολλούς οπαδούς, κυρίως από το Νότιο Ημισφαίριο, οι ομάδες του οποίου δεν τα πήγαν καλά, να λένε ότι (αυτές οι ομάδες) είναι, τρόπον τινά, «αφρικανικές».
Ενα συναίσθημα που, όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, απορρίπτεται μετά βδελυγμίας από πολλούς στη Γαλλία. Ο Ζεράρ Αρό, ο πρεσβευτής της Γαλλίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, σε ένα tweet του ανέφερε πως το να αποκαλούμε την ομάδα της Γαλλίας «αφρικανική» αποτελεί μια «απωθητική μίμηση» της γαλλικής άκρας Δεξιάς, η οποία στο πρόσφατο παρελθόν επέρριψε την ευθύνη για κάποιες αποτυχίες της ομάδας στην «ξένη» καταγωγή των γάλλων παικτών
Αλλοι πάντως ισχυρίζονται ότι η Γαλλία πρέπει ακόμα και να «αγκαλιάσει την αφρικανικότητά της αυτή με αφρικανικούς όρους». «Η Γαλλία είναι μαύρη εδώ και αιώνες. Εάν πρέπει να επισημάνουμε σώνει και καλά κάτι εδώ είναι να μην επιτρέπεται στη Γαλλία να μην διεκδικεί τη διάκριση και τον διαχωρισμό της από την Αφρική, διότι η Γαλλία οφείλει τα πάντα στην Αφρική» έγραψε ο γάλλος ακαδημαϊκός Γκρεγκορί Πιερό, «κλείνοντας το μάτι» και θυμίζοντας στην άθλια ιστορία της αποικιοκρατικής εκμετάλλευσης των αφρικανικών κτήσεων της από τη Γαλλία.
Η αναμφισβήτητη μαχητικότητα της γαλλικής ομάδας που στηρίζεται στο μειονοτικό δυναμικό της χώρας προσφέρει μια ωραία ιστορία κοινωνικής ενσωμάτωσης, προσθέτει ο αρθρογράφος.
«Παίκτες όπως ο Εμπαπέ και ο Ουμτιτί δεν είναι μόνο σπουδαίοι σε αυτό που κάνουν, αλλά είναι πλέον και πλούσιοι, ευρισκόμενοι μάλιστα στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας αθλητικής ελίτ και διαμορφώνοντας φιλάθλους σε όλο τον κόσμο».
Φυσικά υπάρχει πάντα και ο αντίλογος, αυτός της αποτυχίας. Και όπως αναφέρει ο Λουκάκου, «όταν τα πράγματα πήγαιναν καλά στην ομάδα, με αποκαλούσαν βέλγο επιθετικό. Οταν όμως η κατάσταση στράβωνε, με αποκαλούσαν κονγκολέζικης καταγωγής επιθετικό».
Ο Ματουιντί, θύμα και ο ίδιος ρατσιστικής επίθεσης από ιταλούς οπαδούς, θεωρεί πως το ποδόσφαιρο διαθέτει πολιτική χροιά.
«Το ποδόσφαιρο είναι ένας τρόπος για να εξαπλωθεί η ισότητα, το πάθος και η έμπνευση» έγραψε σε μια ανάρτηση στο Facebook, «και εγώ είμαι εδώ γι’ αυτόν τον λόγο».