Καθώς καθόταν μόνος του στο γραφείο σε ένα μεγαλοπρεπές δωμάτιο στο Κρεμλίνο, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ρώτησε τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας εάν θα ήθελαν να εκφράσουν μια εναλλακτική γνώμη, όσον αφορά την πρόθεσή του να αναγνωρίσει το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ, τις δύο ρωσόφωνες περιοχές της Ανατολικής Ουκρανίας, ως ανεξάρτητες Δημοκρατίες.
Δεν μίλησε κανένας και λίγες ώρες αργότερα, ο ρώσος πρόεδρος εμφανίστηκε στην κρατική τηλεόραση για να εκφωνήσει έναν οργισμένο λόγο με θέμα την Ουκρανία, μια χώρα η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει καταστεί «μια αποικία με καθεστώς ανδρεικέλων» και δεν έχει κανέναν ιστορικό δικαίωμα να υπάρχει.
Σχεδόν αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας του και την υπογραφή της συμφωνίας για την αναγνώριση του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ, ανταποκριτές, δημοσιογράφοι και αναλυτές των κορυφαίων δυτικών ΜΜΕ έσπευσαν να ερμηνεύσουν την άκρως εμπρηστική ενέργεια του ρώσου ηγέτη, υπογραμμίζοντας καταρχάς οι περισσότεροι ότι θα καταγραφεί στην Ιστορία ως ένα από τα κύρια σημεία καμπής της πολυετούς και συνεχιζόμενης παραμονής του στην εξουσία.
Μεταξύ αυτών συγκαταλέγεται και ο Σον Γουόκερ, κύριος ανταποκριτής του Guardian στην Ανατολική Ευρώπη με πολυετή θητεία στη Μόσχα και συγγραφέας του βιβλίου «Το μακρύ μεθύσι: Η νέα Ρωσία του Πούτιν και τα φαντάσματα του παρελθόντος».
Σύμφωνα με τον βρετανό δημοσιογράφο, το οργισμένο διάγγελμα του προέδρου της Ρωσίας ισοδυναμεί με κήρυξη πολέμου κατά της Ουκρανίας. Τη Δευτέρα, ο Πούτιν «δεν ήταν ένας πολιτικός που συγκάλεσε τα μέλη της ομάδας του για διαβουλεύσεις, ήταν ένας ανώτατος ηγέτης που επιστράτευσε τα τσιράκια του και εξασφάλισε συλλογική ευθύνη για μία απόφαση που τουλάχιστον θα αλλάξει την αρχιτεκτονική ασφαλείας στην Ευρώπη και μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε έναν φρικτό πόλεμο που θα καταστρέψει την Ουκρανία. Ο Πούτιν εμφανίστηκε ειλικρινά θυμωμένος και παθιασμένος κατά την ομιλία του, την οποία σχεδόν σίγουρα την έγραψε ο ίδιος», γράφει ο Σον Γουόκερ.
Μπορεί το τελευταίο διάστημα ο ρώσος ηγέτης να συναντά ομολόγους του και λοιπούς πολιτικούς, ακόμη και υπουργούς του σε εντυπωσιακά μακριά τραπέζια, αλλά κατά τη σύσκεψη του Συμβουλίου Ασφαλείας τη Δευτέρα στη Μόσχα, ο Πούτιν επέλεξε να καθίσει μόνος του σε ένα γραφείο, παρατηρώντας τους υφισταμένους από πολύ μακριά, καθώς κάθονταν στριμωγμένοι σε καρέκλες, περιμένοντας ανήσυχα να τους απευθύνει τον λόγο το αφεντικό τους.
Το ότι ο Πούτιν είναι ολοένα πιο απρόσιτος και σχεδόν κανένας δεν διαφωνεί, ούτε καν συζητά ανοιχτά μαζί του, είναι γνωστό. Ωστόσο όλα όσα εκτυλίχθηκαν κατά το Συμβούλιο Ασφαλείας της Δευτέρας ήταν πραγματικά πρωτοφανή αλλά και ενδεικτικά όσον αφορά το πώς λαμβάνονται οι όποιες αποφάσεις στο Κρεμλίνο.
«Πίσω από το γραφείο του, χαμογελώντας αυτάρεσκα συχνά, ο Πούτιν άκουσε ένα προς ένα τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Στο σώμα περιλαμβάνονται μερικοί από τους λιγοστούς ανθρώπους που χαίρουν της προσοχής του Πούτιν, αλλά ακόμη και μερικοί από αυτούς έδειχναν τρομοκρατημένοι από την κατάσταση και νευρικοί, καθώς προσπαθούσαν να μιλήσουν», μας πληροφορεί ο Σον Γουόκερ.
Ο Σεργκέι Ναρίσκιν, ο σκληροπυρηνικός επικεφαλής της ρωσικής κατασκοπείας που είναι γνωστός για τα αντιδυτικά συναισθήματα του, σχεδόν τραύλιζε καθώς ο Πούτιν απαιτούσε να μάθει εάν συμφωνούσε με την απόφασή του. «Μίλα ευθέως!», τον προέτρεψε ή, μάλλον, τον επέπληξε ο ρώσος πρόεδρος, και μάλιστα δύο φορές. Τελικά, όταν κατάφερε να αρθρώσει λόγο, ο Ναρίσκιν είπε ότι τασσόταν υπέρ της απόφασης «η Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ και η Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ να καταστούν τμήματα της Ρωσίας», για να ακούσει στη συνέχεια τον Πούτιν να τον ενημερώνει ότι δεν ήταν αυτό το θέμα της συζήτησης, αλλά απλώς η απόφαση για την αναγνώρισή τους από την πλευρά της Ρωσίας.
Ο ανταποκριτής του Guardian σημειώνει ότι δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εάν ο Πούτιν είχε λάβει τις όποιες αποφάσεις του για την Ουκρανία πριν από εβδομάδες ή και μήνες ή εάν κατάστρωνε τα σχέδιά του σταδιακά και σε συνάρτηση με τις όποιες εξελίξεις. Οσον αφορά, ωστόσο, την απόφασή του για την αναγνώριση του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ, είναι βέβαιο ότι ελήφθη πριν από αυτή την περίεργη και μάλλον σκηνοθετημένη σύσκεψη του Συμβουλίου Ασφαλείας της Ρωσίας.
Η ανταλλαγή απόψεων ήταν περιορισμένη, εάν όχι ανύπαρκτη, ενώ η ιδέα ότι όλα ήταν αυθόρμητα κλονίστηκε περαιτέρω από το γεγονός ότι με βάση κοντινά πλάνα των ρολογιών ορισμένων εκ των συμμετεχόντων, η «ζωντανή» μετάδοση της σύσκεψης είχε γυριστεί στην πραγματικότητα αρκετές ώρες νωρίτερα.
Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε τον Πούτιν να υπογραμμίσει ότι επρόκειτο όντως για μια ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων. «Ο καθένας από εσάς το γνωρίζει και θέλω να το υπογραμμίσω ιδιαιτέρως… Δεν έχω συζητήσει τίποτα περί του ζητήματος μαζί σας πριν. Δεν ζήτησα τη γνώμη σας πριν. Και αυτό συμβαίνει αυθόρμητα, γιατί ήθελα να ακούσω τις απόψεις σας χωρίς καμία προετοιμασία», είπε.
Πάντως, λαμβάνοντας υπόψη όλα όσα υποστήριξε ο ρώσος πρόεδρος μερικές ώρες αργότερα, κατά το μακροσκελές διάγγελμά του, το ενδεχόμενο οι όποιες αποφάσεις να ελήφθησαν σε πραγματικό χρόνο, στο πλαίσιο του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθίσταται ακόμη πιο απίθανο.
Στην ανάλυσή του ο Σον Γουόκερ αναγνωρίζει ότι πολλά από τα μέλη τους Συμβουλίου Ασφαλείας δίνουν την εντύπωση ότι πραγματικά πιστεύουν στην προπαγάνδα που έχει συνθέσει το Κρεμλίνο για να δικαιολογεί τη συνεχιζόμενη και ολοένα αυξανόμενη επιθετικότητά του κατά της Ουκρανίας. Η Βαλεντίνα Ματβιένκο, για παράδειγμά, η μοναδική γυναίκα που συμμετέχει στο Συμβούλιο, εξαπέλυσε ένα μακροσκελή φιλιππικό κατά της μοχθηρής Δύσης που υποστηρίζει το «γενοκτονικό» καθεστώς του Κιέβου σε βάρος της αθώας Ρωσίας.
Λιγότερο ενθουσιώδης ήταν, όμως, ο Μιχαήλ Μισούστιν. Ο πρωθυπουργός της Ρωσίας επιδίωξε να είναι σύντομος και μίλησε σιγά, όντας εμφανώς αμήχανος. Επιδιώκοντας να λάβει και τη δική του συγκατάθεση για μία απόφαση που είχε ήδη ληφθεί, ο Πούτιν τον ρώτησε ευθέως εάν την υποστήριζε. Ο Μισούστιν ψέλλισε «ναι» και «όλοι πλέον είχαν καταγραφεί δημόσια ως θιασώτες αυτής της κίνησης. Κανείς δεν θα μπορέσει να ξεφύγει από αυτό αργότερα και να ισχυριστεί ότι αντιτάχθηκε», συνοψίζει ο Σον Γουόκερ, ολοκληρώνοντας το κείμενό του.
Σχετικά με τον αντίκτυπο της απόφασης μέσω της οποίας το Κρεμλίνο αναγνώρισε το Λουγκάνσκ και το Ντονέτσκ, δεν αποκλείεται ο Πούτιν να αρκεστεί απλά και μόνο στην αναγνώρισή τους και να μην προβεί σε περαιτέρω ενέργειες, επιλέγοντας, για παράδειγμα, να τις προσαρτήσει στη Ρωσία. Επειτα από μήνες αποκαλυπτικών σεναρίων, μία παρόμοια εξέλιξη μάλλον θα γινόταν αποδεκτή ως θετική, τουλάχιστον κεκλεισμένων των θυρών, και στην Ουκρανία και στη Δύση.
Ωστόσο, πιο πιθανό να έχει πολύ περισσότερα κατά νου από το να ροκανίσει ένα μικρό τμήμα της Ανατολικής Ουκρανίας και να αναλάβει επίσημα την ευθύνη για εδάφη που ήδη ελέγχονται από το Κρεμλίνο. «Τα τελευταία λόγια του Πούτιν, ότι εάν το Κίεβο δεν τερματίσει τη βία, θα φέρει την ευθύνη για την αιματοχυσία που θα ακολουθήσει», ήταν δυσοίωνα στο έπακρο. Ακούστηκαν, πολύ απλά, σαν κήρυξη πολέμου», υποστηρίζει ευλόγως ο Σον Γουόκερ.