Ποτέ άλλοτε δεν έχουν ειπωθεί και δεν έχουν γραφτεί τόσα πολλά για ένα θέμα όπως η δημόσια ανώτατη εκπαίδευση της χώρας, χωρίς να ακολουθήσει μια αντίδραση, μια ανακοίνωση, μια παρουσία ίσως σε ένα δημόσιο debate από την πλευρά της κυβέρνησης της χώρας.
Φαίνεται ότι η Παιδεία αντί να είναι το καράβι που θα μας οδηγήσει στη… νέα γη, για κάποιους μοιάζει με την «άγκυρα» που μας κρατάει σε ένα πέλαγος εσωστρέφειας και γραφειοκρατικών αγκυλώσεων.
Όμως δεν έχω ξαναδεί τα τελευταία χρόνια τους προέδρους (νυν και πρώην) όλων των κομμάτων του δημοκρατικού τόξου να κάθονται στο ίδιο τραπέζι με κοινή ατζέντα όλοι εναντίον ενός: ο ένας, είναι εύκολο ίσως να καταλάβουμε ότι ήταν ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου και το… πρόβλημα, το νομοσχέδιο για την ανώτατη εκπαίδευση που έχει τοποθετήσει έξω από τις πύλες του κοινοβουλίου.
Στην εκδήλωση της Πρωτοβουλίας για την Παιδεία & Ανάπτυξη (ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α), που διοργανώθηκε με αφορμή την κατάθεση στην Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή της Βουλής του νομοσχεδίου Γαβρόγλου για την ανώτατη εκπαίδευση παρέστησαν οι πρόεδροι της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης και του Ποταμιού Σταύρος Θεοδωράκης, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Βαγγέλης Βενιζέλος, η εκπρόσωπος του Τομέα Παιδείας της ΝΔ Νίκη Κεραμέως και το σύνολο σχεδόν της ομάδας παιδείας του κόμματος, ο Γιάννης Μανιάτης από το ΠΑΣΟΚ, ο βουλευτής του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς, ο πρύτανης του ΕΜΠ Ιωάννης Γκόλιας κ.α.
Η νυν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, έλαμψε δια της απουσίας της.
Και ειπώθηκαν στη διάρκεια της εκδήλωσης πολλά και ενδιαφέροντα.
Ξεχωρίζω την ανοικτή πρόταση του κ. Θεοδωράκη να αναλάβουν τα κόμματα του κοινοβουλίου τις ευθύνες τους και να αποσύρουν τις κομματικές νεολαίες από τα πανεπιστήμια. Η πιο καθαρή πρόταση που έχω ακούσει, στη βάση της οποίας και μπορούν να φανούν οι πραγματικές προθέσεις των πολιτικών.
Την δήλωση του προέδρου της αξιωματικής αντιπολίτευσης κ. Μητσοτάκη ότι τα πανεπιστήμια σήμερα είναι τόποι βίας και εγκληματικότητας (συγκλονιστικό αλήθεια να το ακούς) και ότι απέχει η εικόνα τους πολύ από εκείνο που θεωρείται φυσιολογικό στον υπόλοιπο κόσμο. Και την ανοικτή δήλωση του (παρά το κόστος που μπορεί να προκαλέσει σε επίπεδο «πελατειακών σχέσεων») ότι χρειάζεται «σκληρή αξιολόγηση και συσχέτιση των πόρων κρατικού προϋπολογισμού με αυτή την αξιολόγηση, που θα κρίνει και τον τελικό αριθμό των ιδρυμάτων που θα μπορούν να επιβιώσουν στις συνθήκες ενός κόσμου που αλλάζει πολύ γρήγορα». Δεν το έχω ξανακούσει έτσι ανοικτά από πολιτικό ότι τα ΑΕΙ πρέπει να χρηματοδοτούνται με βάση την αξιολόγηση τους και όσα δεν «αντέξουν» τη βάσανο της… αριστείας θα κλείνουν. Γενναίο. Θα κριθεί και εδώ η ειλικρίνεια του λόγου εάν μια τέτοια κουβέντα ανοίξει δημόσια για να δούμε πόσοι θα την υποστηρίξουν.
Την δήλωση του καθηγητή του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γιώργος Δουκίδη που είπε για τους περίφημους Ειδικούς Λογαριασμούς Έρευνας (Κοινοτικά κονδύλια και αποθεματικά της έρευνας) των ΑΕΙ, ότι «πρέπει να γίνουν Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου, αλλιώς το πανεπιστήμιο κλείνει»! Ας του ακούσουν εκείνοι που πρέπει να το ακούσουν πριν η προφητεία αυτή τραγικά εκπληρωθεί.
Και φυσικά την συγκλονιστική δήλωση του κ. Δουκίδη ότι πρακτική άσκηση των φοιτητών που εκπαιδεύουν κάνουν σήμερα λιγότερα από το 10% των τμημάτων ΑΕΙ, παρότι όλοι οι απόφοιτοι που έχουν αυτό το προσόν βρίσκουν αμέσως δουλειά. Αλλά και το κάλεσμα του για πολιτικές γύρω από την επανειδίκευση των πολιτών μέσω των ΑΕΙ ως μέσο αναχαίτισης της ανεργίας.
Την δήλωση του Χρήστου Αποστολόπουλου, πρόεδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Γαλακτοκομικών Προϊόντων (ΣΕΒΓΑΠ), μέλος Συμβουλίου Ιδρύματος του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών που είπε ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να βρίσκονται σε ανταγωνιστικό περιβάλλον γιατί ο ανταγωνισμός προκαλεί έρευνα και πρόοδο. Και αναρωτήθηκε: «Στο εξωτερικό νέοι επιχειρηματίες μπαίνουν στα ΑΕΙ για να επικοινωνήσουν με τους φοιτητές τους. Ποιος θα άφηνε ακατεδάφιστο ένα τέτοιο Ίδρυμα στην Ελλάδα;»
Την δήλωση του καθηγητή του ΕΜΠ Νίκου Σταυρακάκη εκ μέρους της ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α. ότι χρειάζεται μείωση των ανωτάτων Ιδρυμάτων της χώρας μας στο 50% και όχι να ανοίγουν νέα τμήματα διαρκώς εξυπηρετώντας το «πελατειακό» προφίλ κάθε υπουργού Παιδείας που θέλει να εκλεγεί στην περιφέρεια του.
Πιο πολύ όμως την χειμαρρώδη παρέμβαση Μαρίας Γαβουνέλη, καθηγήτριας στη Νομική Σχολή Αθηνών, που παρουσίασε τον προσωπικό αγώνα που κάνουν σήμερα πολλοί καθηγητές ΑΕΙ για να στέλνουν τους φοιτητές τους σε διεθνείς διαγωνισμούς, πληρώνοντας συχνά ενοίκια σε κτίρια για τις συνεδριάσεις επιτροπών, αφήνοντας στους γονείς τους τα έξοδα μετάβασης στο εξωτερικό των παιδιών, διπλασιάζοντας το χρόνο της δουλειάς τους χωρίς επιπλέον χρήματα ή μαχόμενοι καθημερινά με την ανυπέρβλητη γραφειοκρατία.
«Είμαστε μια πέτρα της αριστείας» είπε χαρακτηριστικά τελειώνοντας την ομιλία της.
Αυτά και πολλά ακόμη ειπώθηκαν πάλι χθες σε μια ακόμη εκδήλωση «διάσωσης» των ελληνικών πανεπιστημίων.
Φοβάμαι όμως ότι αυτιά να τα ακούσουν δεν υπάρχουν.
Θα τελειώσω με τον καθηγητή του πανεπιστημίου Πειραιώς, πρώην πρύτανης του πανεπιστημίου Αιγαίου, πρώην πρόεδρο ΕΣΥΠ και Πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής του προγράμματος αξιολόγησης Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων της Ένωσης Ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων Σωκράτη Κάτσικα, που περιέγραψε στην ομιλία του την νέα εικόνα της ανώτατης εκπαίδευσης της χώρας μας. «Οι βασικές προτεραιότητες που πρέπει να ικανοποιηθούν τώρα» είπε, «είναι η “δημοκρατική νομιμοποίηση”, η “αντιπροσωπευτικότητα”, η “κοινωνική συναίνεση” στη διοίκηση και στη διακυβέρνηση, αντί για την “ευθύνη”, την “ικανότητα”, την “αριστεία”, την “αποδοτικότητα”, την “επιστημονικότητα”, τη “διοίκηση που βασίζεται σε στόχους”, τη “χρηστή διαχείριση”, την “εξωστρέφεια”, τη “λογοδοσία”».
«Παράλληλα, ο υπουργός ορίζεται τελικός κριτής σωρείας επιχειρησιακών επιλογών των Πανεπιστημίων, καταφέρνοντας σοβαρά πλήγματα στο ήδη μειωμένο –σε σχέση με τα διεθνή πρότυπα- επίπεδο αυτοδιοίκησης του Πανεπιστημίου»
Όμως, ο παγκόσμιος ακαδημαϊκός «χάρτης» σχεδιάζεται ξανά και σε τελείως αντίθετες κατευθύνσεις…