Υπήρξαν και υπάρχουν στη χώρα μας μεγάλα ιδιωτικά συμφέροντα. Την τελευταία 15ετία κυρίως ξένα που σε συνεργασία με τους εγχώριους συνεργάτες τους μεσάζοντες ,κατασκευαστές, πολιτικούς και κρατική γραφειοκρατία έκαναν μεγάλες δουλειές και κέρδη. Δραστηριοποιήθηκαν σχεδόν αποκλειστικά στα μεγάλα έργα υποδομής και στις κρατικές προμήθειες. Εργοδότης – πελάτης ήταν δηλαδή το κράτος και πλήρωναν τα δημόσια και κοινοτικά ταμεία. Σήμερα τα ονόματα ορισμένων από αυτές είναι στη δημοσιότητα μετά το ξέσπασμα των σκανδάλων χρηματισμού των πολιτικών (Ζήμενς, Ferrostaal, HDW).
Στα χρόνια της πρωθυπουργίας του Κων/νου Καραμανλή η χώρα γνώρισε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 5% – 6 % και το μέσο εισόδημα σχεδόν διπλασιάστηκε. Ήταν η εποχή των μεγάλων αναπτυξιακών επενδύσεων από το κράτος (ΔΕΗ , ΞΕΝΙΑ, έργα υποδομής) και από ξένους και έλληνες επιχειρηματίες (Πεσινέ-αλουμίνιο, ναυπηγεία, χαλυβουργεία, τσιμέντα). Αυτές οι ιδιωτικές επενδύσεις στηρίχτηκαν σε υπερβολικά προνόμια , μονοπωλιακές καταστάσεις, δασμολογικό προστατευτισμό και κρατικό αυταρχισμό έναντι της κοινωνίας και των εργαζομένων. Κοντολογίς καθάριζε και προστάτευε το κράτος. Με εκκίνηση την μεγάλη πετρελαϊκή-οικονομική κρίση του 1973-74 η επενδυτική αυτή ευφορία αποδομείται σταδιακά με εκκίνηση την κρατικοποίηση Ανδρεάδη (Τράπεζες –ναυπηγεία-λιπάσματα). Η αποδόμηση ολοκληρώνεται τη δεκαετία του '80 με την είσοδο στην ΕΟΚ και την κατάργηση των προστατευτισμών. Είναι η εποχή των «προβληματικών». Τα επόμενα χρόνια η εισροή και καταναλωτική κατασπατάληση κοινοτικών εισροών κρύβει το πρόβλημα της ραγδαίας αποεπένδυσης των ιδιωτών με εξαίρεση ίσως τις κατασκευές, τουρισμό, τρόφιμα, εμπόριο. Η κλωστοϋφαντουργία καταρρέει κι αυτή, ενώ την δεκαετία του '90 κλείνουν αξιόλογες παραγωγικές μονάδες (Pirelli,Nissan,Good Year κ.α.)
Στην Ελλάδα δεν υπήρξε πρωταρχική συσσώρευση κεφαλαίου, μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις ελλήνων επιχειρηματιών σε συνθήκες ανταγωνισμού που να απέκτησαν έτσι χρήμα, ισχύ και κύρος επιβολής αποφάσεων στην κρατική εξουσία. Δεν υπήρξε καπιταλισμός συσσώρευσης και ολοκλήρωσης λόγω των συνθηκών δημιουργίας του ελληνικού κράτους και για άλλους ιστορικούς λόγους. Δεν υπήρξαν πραγματικά μεγάλοι γαιοκτήμονες , βιομήχανοι, τραπεζίτες. Καπνομάγαζα ,μανουφακτούρες, ανατολίτες έμποροι, κάποιοι τραπεζίτες, μιζαδόροι , μεγαλοκτηνοτρόφοι –καταπατητές . Μόνο ο Μποδοσάκης μου έρχεται σαν εξαίρεση στον μεσοπόλεμο. Κουμανταδόροι πάντα ήταν οι πολιτικοί, τα τζάκια που μοίραζαν την τράπουλα έχοντας σαν κάβα τα δημόσια ταμεία. Με το ΠΑΣΟΚ μπήκε και ένα στερημένο, πιο λαϊκό, αλλά άγαρμπο και αχόρταγο τμήμα στο κόλπο.
Η σκηνή μεγάλωσε αλλά ήταν αντίσκηνο , «παράγκα» κατά τους ποδοσφαιρικούς όρους και προς το τέλος έπαιζε έργα όπως «ο Κοσκωτάς εκδότης» , «το χρηματιστήριο θα μας κάνει όλους πλούσιους» , «ολυμπιακοί αγώνες στη χώρα που τους γέννησε» , « η επανίδρυση του κράτους» κ.ά. Οι θεατές κάτι υποψιαζόμασταν αλλά μας δίνανε αντίδωρα κι΄ έτσι δεν αντιδρούσαμε.
Όταν η τράπεζα ζήτησε πίσω τα δανεικά από τους θιασάρχες το σκηνικό κατέρρευσε και ο θίασος μπήκε σε αναγκαστική διαχείριση με όμηρο τους αφελείς θεατές.
Δεν θέλω να κάνω γενικούς αφορισμούς. Υπήρξαν και υπάρχουν έντιμοι επιχειρηματίες, επαγγελματίες, πολιτικοί, συνδικαλιστές αλλά τους κατασπάραξαν οι αγέλες των αρπακτικών.
Το πρόβλημα της πατρίδας δεν ήταν ποτέ τα οργανωμένα, μεγάλα, σοβαρά συμφέροντα που επιχειρούσαν με προσδοκία σταθερών κερδών, ισχύος κλπ. σε μακροχρόνια βάση. Ήταν και είναι, ακριβώς το αντίθετο. Η απουσία τους και η κυριαρχία του γρήγορου, μεγάλου και χωρίς ρίσκο κέρδους με βασικό πελάτη το δημόσιο. Μπορεί να φωνάζουμε «την κρίση να πληρώσει η ολιγαρχία» αλλά είναι σα να λέμε στην εφορία που χρωστάμε «χθες βράδυ με κλέψανε, βρείτε τον κλέφτη και πάρτε τα». Εμείς, δυστυχώς, θα πληρώσουμε τη ζημιά. Οι άλλοι μάλλον «την έχουν κάνει» με τις τσέπες γεμάτες. Άντε να καταφέρουμε να βάλουμε στο χέρι κάποια μερίδα από τους συστηματικούς φοροφυγάδες της παροχής υπηρεσιών.
Συχνά ακούμε φωνές ότι «Θα ‘ρθουν να μας τα φάνε οι ξένοι!» Είναι άλλο ένα επίκαιρο σύνθημα για την αποτροπή ενδεχόμενων επενδύσεων από αλλοδαπούς. Ας μη φοβούνται. Προς το παρόν μας αντιμετωπίζουν σαν πρόβλημα κι όχι σαν λαβράκι. Δεν αναρωτιόνται γιατί με τις τόσο εξευτελιστικές αποτιμήσεις των εταιρειών στο χρηματιστήριο κανείς δεν ενδιαφέρεται; Έχει πολύ κατηφόρα ακόμη κι αυτοί έχουν τις δικιές τους σκοτούρες.
Οι σοβαροί δεν έρχονται . Για να επενδύσουν θέλουν σαφές και σταθερό περιβάλλον. Πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό. Να ξέρουν με ποιόν έχουν να κάνουν κι όχι να γίνονται μπαλάκι από τον πολιτικό στον συνδικαλιστή κι από εκεί στον «κ. διευθυντή». Είδατε τι χουνέρι επιφύλασσαν στην COSCO τα λεβεντόπαιδα των του ΟΛΠ. Τα χάσανε οι Κινέζοι! Στη συνέχεια, ακόμη τότε «λεφτά υπήρχαν», πήραν χοντρές αποζημιώσεις και πήγαν να συναντήσουν τους συναδέλφους τους της Ολυμπιακής .Έτσι όμως δε γίνεται.
Λένε ότι η κρίση, με όλες τις δυσκολίες, τις καταστροφές, τα ανθρώπινα δράματα, κρύβει μέσα της τα σπέρματα ενός διαφορετικού ελπιδοφόρου αύριο. Αυτό θα πρέπει να είναι και η προσδοκία μας. Δεν θα αποφύγουμε την πληρωμή του βαρύτατου τιμήματος αλλά και δεν θα πεθάνουμε σαν κοινωνία και σαν χώρα. Πολλά θα έχουν αλλάξει όταν θα αρχίσουμε να βλέπουμε λίγο φως στο βάθος. Να βάλουμε τα πράγματα σε μια νέα βάση. Να διδαχτούμε από τα παθήματα και τις αδικαιολόγητες ανοχές μας. Να καθορίσουμε με σαφήνεια τους όρους και τις διαδικασίες που θέλουμε να γίνονται τα πράγματα στον τόπο μας και να μη ανεχόμαστε παραβιάσεις ούτε από τους άλλους ούτε από τους εαυτούς μας. Όχι ότι θα πάψουν ποτέ οι παραβιάσεις και οι διαπλοκές. Αλλά να μην είναι ο κανόνας. Αυτό θα πρέπει να βγει από τα συντρίμμια της κρίσης.