Protagon A περίοδος

Τιμή φυσικού αερίου: ένα βήμα μπρος, δύο πίσω

Το τέλος ασφάλειας ανεφοδιασμού επιβαρύνει οικιακούς, βιομηχανικούς καταναλωτές και ηλεκτροπαραγωγούς, την ώρα που η κυβέρνηση εξακολουθεί να υπόσχεται χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου.

Τάσος Τέλλογλου

To 2010, το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ψήφισε ένα σχέδιο κανονισμού για την ασφάλεια εφοδιασμού των χωρών της Ένωσης με φυσικό αέριο (ΦΑ). Τρία χρόνια αργότερα, η ρυθμιστική αρχή ενέργειας οργάνωσε δημόσια διαβούλευση για τη μορφή που θα πάρει η δισφάλιση του ανεφοδιασμού. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είχε αρχίσει ακόμα. Στο σχέδιο που παρουσιάσθηκε τότε προβλεπόταν, μεταξύ των άλλων, ότι «μεταξύ του Διαχειριστή του ΕΣΦΑ και κατόχων άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, με καύσιμο Φυσικό Αέριο, οι οποίοι, σύμφωνα με τους όρους της σχετικής άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οφείλουν να τηρούν αποθέματα εναλλακτικού καυσίμου, υπογράφεται υποχρεωτικώς σύμβαση για την, έναντι ανταλλάγματος…».

Πολλοί από τους συμμετέχοντες στη διαβούλευση υπογράμμισαν ότι τα 4 εκατομμύρια που ήθελε να συγκεντρώσει ο ΕΣΦΑ (ο εθνικός διαχειριστής συστήματος ΦΑ) δεν αρκούν για να αποτρέψουν μια κρίση τροφοδοσίας. Πρόσφατα, η Λιθουανία έφτιαξε πλωτές δεξαμενές για LNG. Τέτοιες θα μπορούσαν να κατασκευασθούν στη Ρεβυθούσα. Αντί γι' αυτό επιλέχθηκε με εξαιρετικά επικερδής για τους εργολάβους τρίτη δεξαμενή στη Ρεβυθούσα που δεν λύνει το πρόβλημα.

Την 1η Οκτωβρίου δημοσιεύθηκε σε ΦΕΚ ο μηχανισμός της επιβολής τέλους ασφάλειας ανεφοδιασμού, με τον οποίο 4 εκ. ευρώ θα συλλέγονται από οικιακούς και βιομηχανικούς καταναλωτές και θα επιδοτούνται 5 εργοστάσια παραγωγής ρεύματος από φυσικό αέριο (2 της ΔΕΗ, 2 της Ελπέντισον και 1 της ΤΕΡΝΑ). Ένα μέρος θα δίνεται για την επιδότηση της κατασκευής πρόσθετων εγκαταστάσεων για αποθήκευση πετρελαίου, ως εναλλακτικού καυσίμου, και ένα μέρος για την αγορά του ίδιου του καυσίμου. Η ΡΑΕ επιμένει ότι το σύστημα είναι ανταποδοτικό, ένα είδος ασφαλίστρου εφοδιασμού για χρήστες φυσικού αερίου σε βιομηχανία και νοικοκυριά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ο χρόνος επιβολής της πρόσθετης χρέωσης, σε μια περίοδο που οι χρήστες φυσικού αερίου περίμεναν από τον πρωθυπουργό να ανακοινώσει στη ΔΕΘ ή με την ευκαιρία κατάθεσης του προϋπολογισμού τη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο Φυσικό Αέριο που είναι ο υψηλότερος στην Ευρώπη.

Το νέο σύστημα επιβαρύνει οικιακούς, βιομηχανικούς καταναλωτές και ηλεκτροπαραγωγούς, την ώρα που η κυβέρνηση εξακολουθεί να υπόσχεται χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου. Από 16 λεπτά τη μεγαβατώρα (βιομηχανία) ως 48 λεπτά τη μεγαβατώρα (οικιακοί καταναλωτές). Ενώ πέρασαν στους καταναλωτές οι μειώσεις τιμών της ΔΕΠΑ λόγω της αναπροσαρμογής τιμών της Gazprom προς τα κάτω (8-9%), με βάση ένα νέο συμβόλαιο που ωστόσο θα δώσει στη ρώσικη εταιρεία άλλα 10 χρόνια εκμετάλλευσης μιας άνισης σχέσης. Το παλιό συμβόλαιο θα έληγε κανονικά το 2016, τώρα θα λήξει το 2026.

Μία από τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης ήταν να επιστραφούν στους πελάτες τα κέρδη της ΔΕΠΑ. Αυτό δεν έγινε μέχρι τώρα. Τώρα η ΔΕΠΑ πρέπει να πληρώσει στην Gazprom ποσότητες που δεν πήρε, με βάση την αρχή take or pay (και αν δεν το πάρεις, θα το πληρώσεις). Τελικά, με το τάιμινγκ της επιβολής του τέλους ανεφοδιασμού, το αέριο έγινε φθηνότερο προσωρινά για να ακριβύνει και πάλι. Και αυτή τη φορά όχι με ευθύνη των προμηθευτών μας.