Δεν ήταν η εισήγηση της Μαρίας Δαμανάκη το high point της συνάθροισης του πολιτικού/δημοσιογραφικού και εν γένει tout Athenes με αφορμή την παρουσίαση του (γνήσια αξιοπρόσεκτου) βιβλίου του Γιάννη Πρετεντέρη «Ο Ψυχρός Εμφύλιος». Που ως ειλικρινή/περιγραφικό υπότιτλο κουβαλάει το «Τα πρόσωπα και τα γεγονότα που διέλυσαν τη χώρα». (Για να ξοφλήσουμε από το κοινωνικό: Κώστας Μητσοτάκης, Κώστας Σημίτης, Ντόρα Μπακογιάννη, Κώστας Λαλιώτης, Φώτης Κουβέλης, Αλέκος Παπαδόπουλος, Γιάννης Βαρβιτσιώτης – Βαγγέλης Βενιζέλος έλειψε κρατούμενος από τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, Αντώνης Σαμαράς έλειψε απλώς – μην το εξαντλήσουμε, όμως, έτσι το σημείωμα).
Κατά κύριο λόγο έκανε η Μαρία μιαν ανάλυση του «πώς φθάσαμε έως εδώ» με στοιχεία (αρκετά επιδερμικής) πολιτικής αυτοκριτικής. άντε και μια περιγραφή του ευρωπαϊκού κλίματος μέσα στο οποίο κινείται – θέλει/δεν θέλει – η Ελλάδα του 2013, ήδη εκινείτο τo 2010-2012 που ιστορεί το βιβλίο. (Εδώ η αυτοκριτική – ως Ευρωεπιτρόπου – πιο χρήσιμη, αφού εξηγεί μεν το «θα έπρεπε να κάνει η Ευρώπη», του τύπου θεσμική αλλαγή/προσαρμογή για αμοιβαιοποίηση του χρέους έναντι μεταρρυθμίσεων, αλλά έχει την ειλικρίνεια και ευθυκρισία να πει ότι κάτι τέτοιο δεν δείχνει μέχρι στιγμής να ωριμάζει). Όμως, από την προσέγγιση Δαμανάκη βγήκε κάτι που θα 'πρεπε/θ' άξιζε να καταγραφεί: για να προχωρήσει πλέον η Ελλάδα, εκτός από το να αποφύγει ένα ατύχημα, χρειάζεται τι; Έναν «νέο ιστορικό συμβιβασμό», πολιτικό και κοινωνικό συνάμα. Αν κανείς δεχθεί ότι το εννοούσε, όχι δηλαδή ως φόρμουλα για μια παρουσίαση βιβλίου, και άμα θυμηθεί τι συμβόλισε και τι διαδρομή έκανε η Μαρία Δαμανάκη, αρχίζει να σκέφτεται… Και, μάλιστα, άμα σημειώσει ότι καλεί, ταυτόχρονα, σε μια «νέα υπέρβαση» (απόντος Αντώνη Σαμαρά, βέβαια).
Ας είναι. Πολύ βαρύτερη, ασφαλώς, η προσέγγιση του Γιάννη Στουρνάρα – βαρύ ήδη το ότι, φρέσκος από οσμής Τρόικας ήρθε στην εκδήλωση, παρενέβη διεξοδικά, έμεινε μέχρι το κλείσιμο. Ο Γιάννης έκανε μιαν (αναμενόμενη αλλά πάντα χρήσιμη) δική του ανάλυση του «πώς φτάσαμε έως εδώ» με τα νούμερά του και τις ερμηνείες του, έθεσε με παρρησία το ερώτημα αν γλιτωνόταν η «προσφυγή στο Μνημόνιο» (για να απαντήσει, γενναία και παρά τις διαφωνίες που είχε τότε, «Όχι»), κατέγραψε τι θετικό έχει γίνει ως προς την προσαρμογή (2/3 του δρόμου στη δημοσιονομική διόρθωση, ¾ ως προς την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας). Κυρίως, όμως, πήρε την ευκαιρία να θυμίσει ότι το «Eurogroup, μόλις φάνηκε ότι η Ελλάδα προσαρμόζεται, μας αντάμειψε».
Πώς; (α) με το κούρεμα του χρέους κατά 20 δισ. στα τέλη του 2012, (β) με τα χαμηλά πλέον επιτόκια, κάτω του 2%, ποιος άλλος τα έχει; (γ) με την επιστροφή των κερδών από τις δανείστριες κεντρικές τράπεζες και τα κράτη, λόγω αγοράς ελληνικών ομολόγων, (δ) με τη 2ετή παράταση του Προγράμματος Προσαρμογής, μέχρι το 2016, με κάλυψη του financing gap, (ε) με την υπόσχεση για νέο κούρεμα χρέους/OSI μόλις καταγραφεί πρωτογενές πλεόνασμα.
Πολύ περισσότερη ουσία, εδώ. Αλλά, πώς να το κάνουμε, η ατάκα «νέος ιστορικός συμβιβασμός», έκλεψε την παράσταση.