Μπορεί να φαίνεται εκ πρώτης όψεως παράξενο αλλά ένα πολιτικό κόμμα που θα συνδύαζε τις απόψεις του σοσιαλιστή Παναγιώτη Λαφαζάνη με αυτές του φιλελεύθερου Στέφανου Μάνου, θα αποτελούσε την πιο αξιόπιστη λύση για την έξοδο από την κρίση, που συγκλονίζει την Ελλάδα για τέσσερα χρόνια τώρα και δεν φαίνεται να έχει τελειωμό. Ταυτόχρονα ένα τέτοιο κόμμα θα είχε και ρεαλιστικές πιθανότητες εκλογικής επιτυχίας.
Από τον κ. Λαφαζάνη το νέο κόμμα θα υιοθετούσε την άποψη ότι δεν πρόκειται να υπάρξει σοβαρή και βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας όσο αυτή παραμένει στην ευρωζώνη. Η ανάπτυξη προϋποθέτει την επιστροφή της χώρας στο δικό της νόμισμα και την υιοθέτηση του καθεστώτος κυμαινόμενων ισοτιμιών. Η ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη, όπως όλοι πλέον δέχονται, έπαιξε τον καθοριστικό ρόλο στη δημιουργία του τεράστιου χρέους που δημιούργησε η χώρα. Αν η Ελλάδα είχε παραμείνει στη δραχμή το πρόβλημα δεν θα είχε προκύψει ποτέ.
Επιπλέον, όπως δείχνουν έρευνες του ΔΝΤ, ένα καθεστώς κυμαινόμενων ισοτιμιών μειώνει την ευπάθεια των χωρών τόσο σε μακροοικονομικές όσο και σε χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Επίσης, όπως έδειξε πρόσφατα ο οικονομολόγος Joseph Gagnon, του γνωστού Peterson Institute of International Economics, οι οικονομίες με κυμαινόμενες ισοτιμίες αντιμετώπισαν πολύ καλύτερα την πρόσφατη χρηματοοικονομική κρίση και τις επιπτώσεις της.
Φυσικά η έξοδος απο την ευρωζώνη θα πρέπει να γίνει σε απόλυτη συνεργασία με τους εταίρους μας, και στο πλαίσιο μιας συνολικής ρύθμισης του χρέους. Επίσης εξυπακούεται ότι η Ελλάδα παραμένει στην Ε.Ε. και αν το επιθυμήσει στο μέλλον θα μπορέσει να επανέλθει στην ευρωζώνη (στο βαθμό φυσικά που αυτή θα εξακολουθεί να υπάρχει!).
Από τον κ. Μάνο το κόμμα θα υιοθετούσε το μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα για την οικονομία. Μείωση των φόρων, κατάργηση της γραφειοκρατίας, άνοιγμα της αγοράς, ανταγωνισμός και διεύρυνση των επιλογών των πολιτών. Δημιουργία μιας Ελλάδας υψηλού ανθρώπινου κεφαλαίου με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στη σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομία.
Όνειρα θερινής νυκτός; Ίσως. Όμως υπάρχει μία χώρα και ένας πρωθυπουργός που (τηρουμένων φυσικά των αναλογιών) φαίνεται να υλοποιεί το πρόγραμμα που ανέπτυξα παραπάνω. Πρόκειται για την Ιαπωνία, τον πρωθυπουργό της Shinzo Abe και το οικονομικό πρόγραμμα της χώρας, τα γνωστά Abenomics.
Είναι ένα πρόγραμμα πού βασίζεται σε δύο σκέλη: Aφενός σε ένα σκέλος δημοσιονομικής τόνωσης και χαλαρής νομισματικής πολιτικής. Αφετέρου σε ένα σκέλος που προβλέπει ένα ριζοσπατικό πρόγραμμα διαρθρωτικών μεταρυθμίσεων που στοχεύουν στην απελευθέρωση των παραγωγικών δυνάμεων -δημιουργία ελεύθερων οικονομικών ζωνών, απελευθέρωση της αγοράς εργασίας, διευκόλυση της εισόδου ξένων επιχειρηματιών κ.λπ.
Το πρώτο σκέλος των Abenomics, το «Λαφαζάνειο», στην περίπτωση της Ελλάδας θα υλοποιηθεί με την έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη και την υιοθέτηση ανεξάρτητης νομισματικής πολιτικής. Το δεύτερο σκέλος των Abenomics ταυτίζεται με την εφαρμογή των διαθρωτικών μεταρρυθμίσεων που επαγγέλεται ο κ. Μάνος.
Μα είναι δυνατόν; θα διερωτηθεί ο καλόπιστος αναγνωστης. Είναι δυνατόν να συνδυασθεί ένα όραμα που προσβλέπει στις τσιμινιέρες του Μάντσεστερ και τους προλετάριους του 19ου αιώνα, μ' ένα όραμα που παραπέμπει στη Σίλικον Βάλεϊ και τους επιχειρηματίες του 22ου αιώνα; Πώς είναι δυνατός ένας τέτοιος συνδυασμός;
Μπα, όποιος έχει ακούσει τη μουσική του Mozart και έχει εντυπωσιασθεί από τις λύσεις και τους συνδυασμούς που πετύχαινε ο Αυστριακός συνθέτης στα συμφωνικά έργα και τα κοντσέρτα του, εύκολα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα πάντα είναι εφικτά. Αρκεί να υπάρχει αρκετή φαντασία και προπαντός καλή θέληση.