Είχα κάτι λεφτουδάκια στη μπάντα. Μου είχε αφήσει η συγχωρεμένη η γιαγιούλα μου, η κυρά Χρυσούλα, ένα σπιτάκι στις εργατικές κατοικίες του Ρέντη. Μη φανταστείτε πολυτέλειες, οικοδομή του ’65, χωρίς ασανσέρ, στο δεύτερο όροφο, 65 τετραγωνικά. Για προσωπικούς λόγους δεν ήθελα να μείνω, αποφάσισα και πρόλαβα και το πούλησα πριν από τη μεγάλη καταιγίδα και τα έβαλα στην άκρη. «Πάρε, βρε, ένα σπίτι, θα τσοντάρω κι εγώ», φώναζε η μάνα μου, άντε λοιπόν, έκανα αίτηση στην Εργατική Εστία, βγήκε η έγκριση, ψάχνω για σπίτι και μόλις το βρίσκω κομπλάρει η Εστία και μένω με την έγκριση στο χέρι και τα παρακρατημένα ένσημα στο βρόντο. Μένουν και τα λεφτά στην τράπεζα.
Το περασμένο καλοκαίρι φουντώνει η κουβέντα: Θα χρεωκοπήσουμε, θα πάμε στη δραχμή, τα γνωστά. Να και οι φίλοι να το συζητάνε, κάποιοι τα έκαναν ομόλογα Λουξεμβούργου, άλλοι στην Αμερική και άλλοι στην Κύπρο. «Να τα πας κι εσύ στην Κύπρο», μου συστήνει φίλος, θα πας να βρεις την τάδε, στο τάδε υποκατάστημα και θα σε κατατοπίσει, να ανοίξεις λογαριασμό εξωτερικού στη Λευκωσία. Να ‘μαι λοιπόν κι εγώ στο γραφείο της ευγενέστατης υπευθύνου, το και το, θα μας φέρετε το έμβασμα και αυτό κι αυτό το χαρτί και όλα θα γίνουν. Μάλιστα. Να το σκεφτώ, λέω, παίρνω την κάρτα της και βγαίνω έξω.
Κοντοστέκομαι στο πεζοδρόμιο. Ηλιόλουστο πρωινό, το καλοκαίρι να επελαύνει και σκέφτομαι: Εγώ που ψήφιζα είκοσι χρόνια Συνασπισμό και Σύριζα, (σημειώστε τον αόριστο έτσι;), επειδή φοβάμαι μην τυχόν έρθουν στην εξουσία εκείνοι της «Ανανεωτικής Αριστεράς», που ψήφιζα τόσον καιρό, λέω να πάρω τα χρήματά μου, που δεν τα κέρδισα με δουλειά, αλλά κληρονομικώς και να τα πάω, για σιγουριά, σε μια χώρα με πρόεδρο κομμουνιστή. Λίγο σουρεαλιστικό, έτσι; Μπα. Οπότε τα άφησα εκεί που ήταν, στον ελληνικό τους προθεσμιακό.
Η Κύπρος είναι μια χώρα με έντονα στοιχεία μέσης Ανατολής. Ζέστη, αλλά και ιστορία, βεβαίως-βεβαίως. Και παλιά ισχυρό νόμισμα, λόγω εθνικοσυγκυριακών αιτιών. Ένα κράτος με ισχυρή παρουσία της θρησκευτικής του ηγεσίας στα πολιτικά πράγματα. Με ωραιότατα μέρη, αλλά μικρό, τοσοδούλικο, χρυσοπράσινο φύλλο που λέει και το τραγούδι. Τι βγάζει το ωραίο νησί; Χαλούμι, ζηβανία (τοπικό απόσταγμα) και μπύρα Κέο εξαιρετική. Αυτά είναι, κυρίως, τα εξαγώγιμα. Και, εσχάτως, τηλεοπτικές σειρές. Άλλα, δεν γνωρίζω. Οπότε, πώς είχαν λεφτά οι Κύπριοι αδερφοί; Με καθεστώς υποδεέστερης Ελβετίας στο τραπεζικό τους σύστημα, ή όχι; Δεν είμαι ειδικός, αλλά χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές στις επιχειρήσεις και οφ σορ. Σύντροφος ο πρόεδρος Χριστόφιας, αλλά τα οφ σορ και τα ξένα κεφάλαια του καπιταλισμού είναι ευπρόσδεκτα. Όχι, δεν κατακρίνω, καλά κάνανε οι άνθρωποι, το συμφέρον τους κοιτάγανε. Το χρήμα δεν έχει πατρίδα, ούτε εθνική συνείδηση.
Σήμερα είσαι ό,τι έχεις στην άκρη και ό,τι οδηγείς. Και στην παγκόσμια αστάθεια, όλοι γυρεύουν την τραπεζική σιγουριά. Αλλά σίγουρος είναι μόνον ο θάνατος, οπότε η κρίση είναι ολίγον τι και υπαρξιακοφιλοσοφική.
Για να σοβαρομιλούμεν δηλαδή, την πατήσανε τα αδέρφια μας από μια εξουσία που τους κυβερνούσε έτσι, δίχως πρόγραμμα, για να θυμηθώ και τη Μαρία Ρεζάν. Ο σοσιαλιστής ηγέτης στον καπιταλισμό έχει τύψεις και φέρεται εχθρικά στο χρήμα. Αλλά το χρήμα είναι σαν τη γυναίκα, αν δεν τη σεβαστείς μπορεί στην αρχή να κολλήσει, αλλά στο τέλος θα πάει στον άλλο που θα την κάνει βασίλισσα. Οπότε, ξαναγυρνάμε σε αυτό που πάμπολλοι λένε συνεχώς:
Αν δεν έχεις παραγωγή στη σημερινή ιλιγγιώδη παγκοσμιοποίηση, τα ομόλογα και τα λεφτά είναι τυπωμένα χαρτιά και πετάνε σαν τα αποδημητικά πουλιά. Μόνο με τράπεζες, δεν βγαίνει το κοινωνικό κράτος. Πρέπει να φτιάχνεις και τίποτα. Ακόμη και οι Ελβετοί, με τα θησαυροφυλάκια του Σκρουτζ, και σοκολάτες εξάγουν και ρολογάρες, και ρούχα και βιομηχανικά προϊόντα. Και οι Λουξεμβουργιανοί ένα γκραν πρι το οργανώνουν να ακούγονται και κάπως αλλιώς. Και η Κύπρος εξαρτάται πολλαπλώς – και ενεργειακά, ακόμη.
Το κυπριακό κούρεμα είναι μεν άγριο, αλλά δεν είναι και το τέλος του κόσμου για τον παγκόσμιο καπιταλισμό, αν και με αυτούς τους ηγέτες ποτέ δεν ξέρεις. Ίσως και να είναι καλύτερα. Τα κυπριακά αδέρφια θα πληρώσουν μια κι έξω, όχι σαν κι εμάς που πληρώνουμε τέσσερα χρόνια τώρα, δίχως τελειωμό. Και η πλάκα δεν είναι μόνον αυτή που σπάνε οι Αμερικάνοι, που από χτες ανοίγουνε σαμπάνιες στη Νέα Υόρκη, αλλά ότι το τρισκατάρατο ΔΝΤ είχε προτείνει ηπιότερα μέτρα και μικρότερο κούρεμα, αλλά σιγά μην υπέκυπτε ο αγωνιστής πρώην Πρόεδρος στα κοράκια του καπιταλισμού και άντε τώρα να γλιτώσεις από τα οριζόντια μέτρα. Για άλλη μια φορά, αποφάσεις παίρνονται κάτω από το κράτος πανικού και οι οριζόντιες μαχαιριές, επί πλουσίων και φτωχών, αδικούν περισσότερο τους δεύτερους.
Αντιπαρέρχομαι τη συνωμοσιολογία που έσκασε πάλι από δω κι από κει: Όταν χρεοκοπεί η Ελλάδα ή η Κύπρος είναι καπιταλιστική συμπαιγνία, όταν συμβαίνει στην Ισλανδία π.χ., είναι κακοδιαχείριση. Τα παιχνίδια πάντα παίζονται στη διεθνή σκακιέρα. Ένας λόγος παραπάνω να μη χρεοκοπήσεις, δεν τους βλέπεις; Ελεημοσύνη από τον τοκογλύφο μην περιμένεις.
Με συγχωρείτε που γράφω απλοϊκά, αλλά αναλυτής δεν είμαι. Απλός μικροκαταθέτης. Αλλά ξέρω ότι και οι τράπεζες, πλέον, είναι φτερά στον άνεμο. Και χωρίς παραγωγικό σύστημα, μια ζωή θα είσαι στο έλεος του κάθε μπεζεβέγκη Σόιμπλε. Τα ριάλια πέταξαν, η μπούγκα τρύπησε, αλλά υπάρχουν και οι άνθρωποι και οι ικανότητές τους. Και αυτά πρέπει να είναι ο πλούτος μας.
Βάλε μια ζηβανία τώρα, να πάνε κάτω τα φαρμάκια!