Η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών να “αναδιαμορφώσει” το σύστημα φορολόγησης των ακινήτων, με μοναδικό κριτήριο το πώς θα συγκεντρώσει τα 3,2 δισ.ευρώ που “του λείπουν”, είναι μια από τις πιο χτυπητές περιπτώσεις εξαπάτησης πολίτη από κράτος. Πώς αλλιώς να το αποκαλέσεις; Ανικανότητα; Παντελή αδιαφορία; Το υπουργείο Οικονομικών “μελετά”, στα σοβαρά, ένα μοντέλο που βασίζεται στον εξής εξωφρενικό συνδυασμό:
• διατήρηση (με το κωμικό επιχείρημα ότι δεν προβλέπεται μείωση) των αντικειμενικών αξιών που διαμορφώθηκαν όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση, πριν από μια τριετία, με βάση τις οποίες θα υπολογίζονται όλοι οι νέοι φόροι στα ακίνητα.
• επιβολή φορολογίας με βάση την ονομαστική αξία που ορίζει το ίδιο το κράτος για τα ακίνητα, αυθαίρετα, με βάση τις παράλογες αντικειμενικές αξίες. Με άλλα λόγια, το υπουργείο Οικονομικών καμώνεται ότι δεν γνωρίζει πώς οι τιμές των ακινήτων (όλων ανεξαιρέτως) έχουν κατρακυλήσει και οι υποψήφιοι αγοραστές αποτελούν είδος υπό εξαφάνιση. Μιλάμε για φορολογικό στρουθοκαμηλισμό!
Επιπλέον, συνυπολογίστε το γεγονός ότι ο εμπνευσμένος σχεδιασμός της φορολογικής μας διοίκησης εξισώνει όποιον έχει αγοράσει σπίτι με στεγαστικό δάνειο, το οποίο οφείλει και ενδεχομένως θα εξοφλεί για τις επόμενες δεκαετίες της ζωής του, με εκείνον που έχει αγοράσει τοις μετρητοίς το ίδιο ακίνητο ή το κληρονόμησε από την οικογένειά του. Δηλαδή, φορολογούνται οι “επίδοξοι ιδιοκτήτες” κατοικιών, οι οποίοι πληρώνουν ακόμη τις δόσεις του πρώτου έτους, από 30ετή ή 40ετή δάνεια, παρά το γεγονός ότι το σπίτι τους είναι υποθηκευμένο στην τράπεζα που τους δάνεισε.
Δεν είναι, όμως, μόνο η εφορία και η φορομπηχτική λογική το πρόβλημα. Υπάρχουν πολλές όψεις του ίδιου νομίσματος, με το οποίο συνηθίζει να πληρώνει τους πολίτες του το ελληνικό κράτος. Θυμάμαι, για παράδειγμα, την πονεμένη ιστορία που διηγείται η γυναίκα μου, κάθε φορά που επιχειρεί να ενεργοποιήσει το δικαίωμά της στην υγειονομική περίθαλψη, για το οποίο πληρώνει αδρά. Έχει την ατυχία να είναι ασφαλισμένη στον ΟΑΕΕ. Έχω ξεχάσει, πια, πόσες φορές έχω ακούσει την ίδια θλιβερή ιστορία. Να της ζητούν κάθε φορά, να ξανα-προσκομίσει, από φορολογική δήλωση μέχρι δεν ξέρω ποιο πιστοποιητικό, προκειμένου να της επιστρέψουν ένα μέρος από τα χρήματα που έχει καταβάλει… έξι μήνες αργότερα! Εφαρμόζουν, δηλαδή, ολόκληρη στρατηγική για να κουραστεί, να βαρεθεί, να αγανακτίσει και στο τέλος, να σιχτιρίσει ο ασφαλισμένος, ώστε να μην ξαναμπεί στον κόπο να διεκδικήσει τα αυτονόητα που δικαιούται.
Θα μπορούσαμε, είμαι σίγουρος, να συζητάμε για πολλές ώρες, ημέρες ή εβδομάδες για τις συναφείς εμπειρίες μας. Δεν έχει νόημα. Αυτό που θα είχε νόημα είναι να διορθωθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα αυτά που μας καθιστούν πολίτες τρίτης κατηγορίας -όλους μας. Υπάρχει αυτή η λέξη, που στην κυριολεξία της δεν έχει παρά θετικό περιεχόμενο, αλλά τείνει να δαιμονοποιηθεί: μεταρρυθμίσεις! Είναι καιρός, λοιπόν, να ξαναδούμε τη λίστα των μεταρρυθμίσεων που πρέπει να βάλουμε μπρος, αν θέλουμε να αλλάξει πραγματικά η Ελλάδα. Δίπλα στη μεταρρύθμιση που όλοι θεωρούμε πως αποτελεί επιτακτική ανάγκη στο Δημόσιο, ώστε να γίνει παραγωγικό και αποτελεσματικό, αλλά και δίπλα στη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος με στόχο την πάταξη της φοροδιαφυγής, είναι καιρός να προσθέσουμε τη μεταρρύθμιση στον τρόπο αντιμετώπισης του πολίτη από το ελληνικό κράτος. Γιατί όσο το κράτος συμπεριφέρεται σαν κλέφτης, το πιθανότερο είναι, ότι οι περισσότεροι θα το μιμούνται.