Protagon A περίοδος

Φυσικό αέριο μέσω Βουλγαρίας

Ο αγωγός είναι μια προσπάθεια της Ρωσίας να «περάσει» αέριο παρακάμπτοντας την Ουκρανία προς την Ευρώπη. Η Βουλγαρία υπέγραψε παρά το γεγονός ότι είχε δεσμευθεί στα όργανα της ΕΕ ότι θα «πάγωνε» το εγχείρημα.

Τάσος Τέλλογλου

Μόλις πριν από τρεις εβδομάδες αποφάσισε η υπουργός για την περιφερειακή ανάπτυξη της Βουλγαρίας, Ντεσίσλαβα Τερσίγιεβα, να υπογράψει την άδεια για έναν σταθμό αντλιών (αντλιοστάσιο) και ένα τέρμιναλ αερίου στην κοινοπραξία της Gazprom και της βουλγαρικής εταιρείας ΒΕΗ που θα υλοποιήσουν το εγχείρημα του «Νότιου Αγωγού» (south stream) παρά το γεγονός ότι η κυβέρνησή της είχε δεσμευθεί στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι θα «πάγωνε» το εγχείρημα. Η ΕΕ είχε προειδοποιήσει τη Βουλγαρία, την Κροατία, τη Σλοβενία, την Ουγγαρία, την Αυστρία, την υποψήφια για μέλος Σερβία και τη χώρα μας ότι οι συμβάσεις για τον αγωγό αντίκειται στο ευρωπαικό δίκαιο.

Ο αγωγός είναι μια προσπάθεια της Ρωσίας να «περάσει» αέριο παρακάμπτοντας την Ουκρανία προς την Ευρώπη. Η Ρουμανία αρνήθηκε να δεχθεί τη διέλευση του αγωγού, δεν συνέβη όμως το ίδιο και με τη Βουλγαρία που δεν διαθέτει δικό της αέριο, όπως οι Ρουμάνοι, και συμφώνησε έναντι μειωμένης τιμής ρωσικού αερίου τα επόμενα χρόνια. 

Στις αρχές του καλοκαιριού η ΕΕ εισήγαγε στα αρμόδια όργανα μια κατηγορία για παραβίαση των συνθηκών της Ένωσης. Αν καταδικασθούν οι Βούλγαροι θα αναγκασθούν να πληρώσουν τρία εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο λιγότερο από το κόστος που έχει για τον ρώσικο ενεργειακό γίγαντα η αγορά χαρτιού τουαλέτας… Ίσως για αυτό, παρά τις διαβεβαιώσεις του Βούλγαρου πρωθυπουργού Πλάμεν Ορεσάρσκι, στις 8 Ιουνίου, ότι το έργο δεν θα γίνει, η Σόφια προχωρά. Έπειτα ακολούθησε η άδεια για την κατασκευή του τερματικού στη Βάρνα αλλά και η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της κοινής ρωσοβουλγαρικής εταιρείας SSB-South Stream Bulgaria. Ταυτόχρονα, το βουλγαρικό κράτος πούλησε πολύ κάτω από τις τιμές αγοράς τη γη για την εγκατάσταση στη Βάρνα στην κοινή εταιρεία όπως αποκάλυψε η ιστοσελίδα bivol.gr.

Για να αποφύγουν τα εμπόδια από την ΕΕ, Βουλγαρία και Ρωσία αποφάσισαν να περάσουν τον «αγωγό» μέσα από τη θάλασσα χαρακτηρίζοντας τον «θαλάσσιο αγωγό» ένα εγχείρημα που δεν εμπίπτει στο κοινοτικό δίκαιο. Μόνο που η βουλγαρική αντιπολίτευση δημοσίευσε έγγραφα σύμφωνα με τα οποία οι αλλαγές είχαν συνταχθεί αποκλειστικά από τη ρωσική εταιρεία και τους ειδικούς της και είχαν σταλεί στον υπουργό Ενέργειας της Βουλγαρίας τον Δεκέμβριο του 2013.

Ο Ρώσος ολιγάρχης Γκενάντι Τιμσένκο, που με την εταιρεία του επρόκειτο να κατασκευάσει τον αγωγό, αποσύρθηκε αφότου οι Αμερικάνοι τον έβαλαν στη λίστα των κυρώσεων και τη θέση του ανέλαβε μια θυγατρική εταιρεία της Gazprom. To κόστος για την κατασκευή του αγωγού μόνο για τη Βουλγαρία αυξήθηκε στα 4,2 δισ. ευρώ και ειδικοί όπως ο πρώην πρέσβης της Σόφιας Ιβάν Βασίλιεφ θεωρούν ότι ένα μεγάλο μέρος του ποσού θα δοθεί σε πληρωμές «κάτω από το τραπέζι». Ο Βασίλιεφ ήταν πρώην πρέσβης της Βουλγαρίας στη Μόσχα.