Την ανάγκη συμπερίληψης του τουρισμού στις βασικές προτεραιότητες του σχεδίου ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην επόμενη ημέρα του lockdown, υπογράμμισαν οι υπουργοί Τουρισμού της ΕΕ, στην άτυπη τηλεδιάσκεψη που διοργάνωσε η Κροατική Προεδρία του Συμβουλίου για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και προτάσεων στήριξης και ενίσχυσης του σοβαρά πληγέντος από την πανδημία, τουριστικού κλάδου.
Μεταξύ των προτάσεων ξεχώρισε η αναφορά του αρμόδιου για την Εσωτερική Αγορά Επιτρόπου, Τιερί Μπρετόν, (που συμμετείχε στην τηλεδιάσκεψη) σε ένα νέο Σχέδιο Mάρσαλ με ισχυρό προϋπολογισμό της ΕΕ, προκειμένου να ξεκινήσει ο δρόμος της ανάκαμψης.
«Χρειαζόμαστε γρήγορη δράση, ρεαλισμό και δημιουργικότητα για ανάκαμψη και οικοδόμηση μιας ανθεκτικής και βιώσιμης τουριστικής βιομηχανίας. Αλλά πάνω απ’ όλα, αυτή η κρίση απαιτεί αλληλεγγύη. Καμία χώρα δεν μπορεί να ξεπεράσει αυτή την κρίση μόνη της», ήταν το μήνυμα του Επιτρόπου.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, τόνισε την ανάγκη χάραξης και υλοποίησης ενιαίας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την αναθέρμανση της ζήτησης και την επανεκκίνηση της τουριστικής βιομηχανίας, και πιο συγκεκριμένα για:
– Ενιαίους κανόνες για την επανεκκίνηση εναέριων, θαλάσσιων και οδικών μεταφορών ώστε να εξασφαλιστεί η ασφαλής και απρόσκοπτη μετακίνηση των ταξιδιωτών της ΕΕ
– Τη διαμόρφωση κοινών πρωτοκόλλων για αεροδρόμιο, ξενοδοχεία, ΜΜΜ, εστίαση κ.α
– Τη δημιουργία Ταμείου Ανάκαμψης για τον Τουρισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
– Την παροχή ευέλικτων χρηματοδοτικών εργαλείων τόσο για τη βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση της κρίσης ( voucher για αεροπορικές αποζημιώσεις, υποστήριξη εργασίας, στήριξη της ζήτησης κ.α) όσο και για τη μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της κρίσης. Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Θεοχάρης σημείωσε, ότι θα ήταν χρήσιμο ένα νέο ΕΣΠΑ για τον τουρισμό.
Κοινή Θέση των «9» για την ανάγκη στήριξης της τουριστικής βιομηχανίας
Επιπρόσθετα, η Ελλάδα συνυπέγραψε μαζί με οκτώ άλλες χώρες – εταίρους ( Ισπανία, Γαλλία, Ρουμανία , Ιταλία, Μάλτα, Κύπρος, Βουλγαρία, Πορτογαλία) κοινή θέση, που προωθήθηκε από την Ισπανία, και στην οποία μεταξύ άλλων τονίζεται ότι είναι επείγον η Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξει, μέσω του προγράμματος SURE της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς και μέσω του Πανευρωπαϊκού ταμείου εγγυήσεων που δημιούργησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τη στρατηγική διατήρησης των παραγωγικών δομών και της απασχόλησης στην τουριστική βιομηχανία, καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης.
Ανοιγμα σε πανευρωπαϊκό επίπεδο ή χάνεται η τουριστική χρονιά
Σε πρώτη φάση, το μεγάλο ζήτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα γίνονται οι μετακινήσεις από χώρα σε χώρα, όπως για παράδειγμα ο τρόπος επιβίβασης των επιβατών στα αεροπλάνα.
Μία από τις προτάσεις που έπεσαν στο τραπέζι, ήταν αυτή της Μάλτας, που κάλεσε την ΕΕ να εξετάσει τη δημιουργία «ασφαλών (τουριστικών) διαδρόμων» μεταξύ χωρών και περιοχών της ΕΕ, έτσι ώστε ταξιδιώτες που θα έχουν ολοκληρώσει τα σχετικά (υγειονομικά) τεστ, να μπορούν να μετακινούνται από χώρα σε χώρα.
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και ιδέα των υγειονομικών διαβατηρίων, στην οποία έχει εκτενώς αναφερθεί ο κ. Θεοχάρης (εδώ).
Ελλοχεύει ωστόσο ο κίνδυνος -και είναι δικαιολογημένη η ανησυχία- κράτη-μέλη της ΕΕ να προχωρήσουν σε διμερείς συμφωνίες ορισμού «ασφαλών διαδρόμων», με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί de facto μία τάξη προνομιούχων ευρωπαίων ταξιδιωτών, αφήνοντας τη μεγάλη πλειονότητα εκτός.
«Πρέπει να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας στο να ανοίξουμε ξανά το γρηγορότερο δυνατόν», τόνισε η μαλτέζα υπουργός Τουρισμού Φαρούτζια Πορτέλι.
Και μπορεί να υπάρχει ρίσκο, όπως αναγνωρίζει, αλλά «πρέπει να διαχειριστούμε τους κινδύνους». «Διακυβεύονται πάρα πολλά για να μένουμε απλά ανενεργοί, έως ότου να φθάσει το πακέτο ανακούφισης, υπό τη μορφή κάποιου εμβολίου. Δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε έναν τέτοιο δρόμο (σ.σ. της απραξίας)».
Σε κάθε περίπτωση, επιθυμία της Αθήνας, όπως επιβεβαίωσε μη κατονομαζόμενος κυβερνητικός αξιωματούχος σε δηλώσεις του στους Financial Times (Brussels Briefing) είναι να οριστούν κοινοί κανόνες για όλες τις μορφές μετακίνησης και κοινά πρωτόκολλα για αεροδρόμια, ξενοδοχεία και εστιατόρια.
Σε συνέντευξή του εξάλλου στην Ελένα Σμιθ, ανταποκρίτρια του Guardian στην Αθήνα, o υπουργός Τουρισμού Χάρης Θεοχάρης, ήταν σαφής:
«Αν σκεφτόμαστε να ταξιδέψουμε φέτος, αυτό θα πρέπει να γίνει υπό νέους ειδικούς κανόνες. Πρέπει να εφαρμόσουμε νέους κανόνες για τα ξενοδοχεία, τις παραλίες, τις πισίνες, τους πρωινούς μπουφέδες στα ξενοδοχεία και τα τουριστικά λεωφορεία».
Γι΄αυτό, τόνισε, και πρέπει να υπάρξει συμφωνία πάνω σε κοινή δέσμη κανόνων για το σύνολο των χωρών της ΕΕ.
«Οταν χαλαρώσουν τα μέτρα, θα χρειαστεί ένας μήνας ώστε να προετοιμάσουμε το έδαφος για να επανεκκινήσει ο τουρισμός. Τα τουριστικά πρακτορεία περιμένουν και ελπίζουν να θεσπίσουμε κανόνες που θα επιτρέψουν τα ταξίδια. Πρέπει να υπάρχει μία ισορροπία, μία προσοχή και να σκεφτούμε καλά πώς θα πράξουμε ώστε να βγάλουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα», ανέφερε μεταξύ άλλων o υπουργός στις δηλώσεις του στον Guardian , για να προσθέσει επικαλούμενος συγκεκριμένα παραδείγματα ως προς την ανάγκη οι κανόνες αυτοί να είναι ρεαλιστικοί και εφαρμόσιμοι :
«Χρειαζόμαστε νέους κανόνες για να μπορέσουμε να επιτρέψουμε την μετακίνηση ανθρώπων από μία χώρα σε άλλη, είτε οδικώς, είτε αεροπορικώς ή μέσω θαλάσσης. Προσωρινούς κανόνες που θα έχουν μία λογική από οικονομικής σκοπιάς. Εάν, για παράδειγμα, μπορείς να έχεις μόνο 10 άτομα σε ένα αεροπλάνο για να θεωρηθεί ασφαλές, τότε προφανώς δεν θα υπάρχει πτήση».
«Δεν πρέπει η κάθε χώρα να κάνει του κεφαλιού της», παρατήρησε χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του στο Mega την Τρίτη, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, σχολιάζοντας το ενδεχόμενο διμερών συμφωνιών για τη μετακίνηση των τουριστών.
Ειδικά για τον ελληνικό τουρισμό, επεσήμανε, δύο είναι τα ζητούμενα: η δημιουργία ενός πακέτου ενίσχυσης του τουριστικού κλάδου και ο ευρωπαϊκός συντονισμός για τις αεροπορικές μεταφορές, ώστε να αποφευχθούν αναζωπυρώσεις του ιού.
«Στόχος είναι να υπάρχει ένα πανευρωπαϊκό πρωτόκολλο επιβίβασης επιβατών υγειονομικού χαρακτήρα», σημείωσε και παράλληλα απέρριψε ότι υπάρχει οιοσδήποτε σχεδιασμός για απαγόρευση εισόδου πολιτών από συγκεκριμένες χώρες, όπως η Ιταλία ή η Τουρκία.
«Αν δεν ανοίξουμε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο θα χάσουμε σίγουρα την τουριστική χρονιά και αυτό είναι ένα τεράστιο κόστος για την οικονομία, την απασχόληση και την αναψυχή», υπογράμμισε ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών.
Της τηλεδιάσκεψης των ευρωπαίων υπουργών Τουρισμού προήδρευσε ο κροάτης υπουργός Τουρισμού Γκάρι Καπέλι, ενώ εκτός από τον αρμόδιο για την Εσωτερική Αγορά Επίτροπο, Τιερί Μπρετόν, μετείχε και ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (UNWTO) Ζουράμπ Πολολικασβίλι.
«Ο τουριστικός τομέας γνώρισε μια τεράστια και απροσδόκητη μείωση της ζήτησης λόγω της πανδημίας. Η αποστολή μας είναι να είμαστε, ως μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ως μέρος της πιο επιτυχημένης τουριστικής περιοχής στον κόσμο, ηγέτης στην ανάκαμψη του τουρισμού, η οποία ως οριζόντια δραστηριότητα επηρεάζει άμεσα την ανάκαμψη ολόκληρης της οικονομίας», δήλωσε ο κροάτης προεδρεύων.
«Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το 10% του ΑΕΠ της ΕΕ και παρέχει θέσεις εργασίας για σχεδόν το 12% των εργαζομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, ο τουρισμός είναι η τέταρτη κατηγορία εξαγωγών της Ένωσης, με την κατανάλωση να αποφέρει έσοδα άνω των 400 δισεκατομμυρίων ευρώ.
»Για όλους αυτούς τους λόγους, είναι σημαντικό να ενθαρρυνθεί η δημιουργία κοινών λύσεων για την κρίση του τουριστικού τομέα που προκαλείται από την πανδημία, αλλά και για τη δημιουργία προγραμμάτων και σχεδίων για την καταπολέμηση παρόμοιων απειλών στο μέλλον», τόνισε ο κ. Καπέλι, εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τη συμφωνία που υπήρξε κατά τη συνεδρίαση των μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την περασμένη εβδομάδα, αναφορικά με την ίδρυση ενός Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο θα στοχεύει τους τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο και τα γεωγραφικά μέρη της Ευρώπης.
Αφού σημείωσε ότι προ κορονοϊού, πάνω από 75% των ταξιδιών πολιτών της ΕΕ έγιναν προς άλλες χώρες της ΕΕ και το το 94% των συνολικών διανυκτερεύσεων πραγματοποιήθηκαν εντός των χωρών της Ενωσης, ο κροάτης υπουργός αναφέρθηκε στην ιδέα του ανοίγματος τουριστικών διαδρόμων μεταξύ των κρατών-μελών, τονίζοντας ότι θα είναι εξαιρετικά σημαντικό να συμπεριληφθούν επιδημιολόγοι στη συνολική διαδικασία ανοίγματος συνόρων και διευκόλυνσης της κυκλοφορίας των τουριστών.
«Θα πρέπει», είπε, «να ζητείται η γνώμη των επιδημιολόγων για τον καθορισμό των κριτηρίων και τον καθορισμό των μέτρων που θα απαιτούνται για τη διασφάλιση της ασφάλειας των τουριστών».
«Φαίνεται να υπάρχει αρκετή καλή θέληση και επιθυμία να βρουν έναν τρόπο επανασύνδεσης των χωρών-μελών», πρόσθεσε ο κ. Καπέλι που έκανε ειδική αναφορά και στην κοινή θέση που συνυπέγραψε η Ελλάδα με τους άλλου οκτώ εταίρους της.
Με τη σειρά του ο Επίτροπος Μπρετόν σημείωσε πως τα μέτρα έκτακτης ανάγκης και τα κονδύλια που έχει κινητοποιήσει η Κομισιόν, πρέπει να στηρίξουν τις προσπάθειες των κρατών – μελών να διατηρήσουν τη σωστή γραμμή βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα.
«Θα χρειαστούμε», είπε, «πρωτοφανή κεφάλαια για να ξεπεράσουμε αυτήν την κρίση. Υπάρχει ανάγκη για ένα νέο Σχέδιο Mάρσαλ με ισχυρό προϋπολογισμό της ΕΕ, για να ξεκινήσει το δρόμο προς την ευρωπαϊκή ανάκαμψη και μια ισχυρότερη και πιο ανθεκτική Ενωση».
«Χρειαζόμαστε γρήγορη δράση, ρεαλισμό και δημιουργικότητα για ανάκαμψη και οικοδόμηση μιας ανθεκτικής και βιώσιμης τουριστικής βιομηχανίας. Αλλά πάνω απ `όλα, αυτή η κρίση απαιτεί αλληλεγγύη. Καμία χώρα δεν μπορεί να ξεπεράσει αυτή την κρίση μόνη της», κατέληξε στην παρέμβασή του ο ευρωπαίος Επίτροπος για την Εσωτερική Αγορά.
Τέλος, ο ο γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, Ζουράμπ Πολολικασβίλι, έκανε αναφορά στις κατευθυντήριες γραμμές του UNWTO για τη διαχείριση κρίσεων για τον τουρισμό στο πλαίσιο του COVID-19 και κάλεσε την Κομισιόν να δώσει προτεραιότητα στον τουρισμό στο πλαίσιο του σχεδίου ανάκαμψης της ΕΕ.
Ολοι οι υπουργοί Τουρισμού της ΕΕ εξέφρασαν την έντονη υποστήριξή τους για νέα και καινοτόμα μέτρα, που πρέπει να ληφθούν τόσο σε εθνικό όσο και σε επίπεδο ΕΕ, για την ταχεία και αποτελεσματική ανάκαμψη του τουριστικού τομέα.
Οι «27» στάθηκαν επίσης στη σημασία μιας εναρμονισμένης λύσης για την επιστροφή των ταξιδιωτικών πακέτων, συμπεριλαμβανομένων κουπονιών.
Όσον αφορά το νομικό πλαίσιο για τους ταξιδιωτικούς πράκτορες, η Κομισιόν κλήθηκε να εργαστεί κατά προτεραιότητα προς μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ που να παρέχει προσωρινή ευελιξία και ρευστότητα και να διασφαλίζει μια δίκαιη ισορροπία συμφερόντων μεταξύ των ταξιδιωτικών πρακτόρων και των καταναλωτών.
Ενημέρωση Θεοχάρη στους ευρωβουλευτές της ΝΔ
Την Τρίτη ο κ. Θεοχάρης παρουσίασε στους ευρωβουλευτές της ΝΔ το σχέδιο της επόμενης μέρας για τον τουρισμό.
Συγκεκριμένα, με πρωτοβουλία του αντιπροέδρου της Κ.Ο. του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) και επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας της ΝΔ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Βαγγέλη Μεϊμαράκη, συμμετείχαν στην εβδομαδιαία τηλεδιάσκεψη των ευρωβουλευτών, ο υπουργός Τουρισμού, Χάρης Θεοχάρης, και ο υφυπουργός, Μάνος Κόνσολας, οι οποίοι παρείχαν αναλυτική ενημέρωση για τις σοβαρές συνέπειες που προκαλεί η πανδημία στις επιχειρήσεις και στους εργαζόμενους του τουριστικού κλάδου.
Στο πλαίσιο της τηλεδιάσκεψης ζητήθηκε η συμβολή των ευρωβουλευτών για τη συγκρότηση ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων του κορονοϊού στον τουρισμό.
Στη συνάντηση συμφωνήθηκε να υπάρχει συνεχής ενημέρωση και συνεργασία, προκειμένου να συγκροτηθεί ένα ευρωπαϊκό μέτωπο για τη διαχείριση της επόμενης μέρας.
Παράλληλα, έχει προγραμματιστεί τηλεδιάσκεψη και με τους φορείς του τουριστικού κλάδου, προκειμένου οι ευρωβουλευτές να έχουν μια συνολική εικόνα των προβλημάτων και να συντονίσουν τη δράση τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ηδη, από την έναρξη της πανδημίας, οι ευρωβουλευτές της ΝΔ έχουν καταθέσει ερωτήσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον αντίκτυπο της πανδημίας στον τουρισμό, ενώ κατετέθη και γραπτή κοινοβουλευτική ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τις επιπτώσεις της πανδημίας στην ναυτιλία, που, επίσης, πλήττεται σοβαρά.