Ο Αλέξης Τσίπρας ετοιμάζεται να υποδεχθεί τον Μπαράκ Ομπάμα στην Αθήνα την επόμενη εβδομάδα, όμως ο Ντόναλντ Τραμπ μάλλον του χαλάει την σούπα.
Η νίκη του εκκεντρικού επιχειρηματία στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, προκαλεί ανατροπές που σπανίως συναντά κανείς στην πολιτική ιστορία. Η έκτασή τους και το βάθος τους αναμένεται να εκδηλωθούν από τον ερχόμενο Ιανουάριο, μόλις ορκισθεί Πρόεδρος και μετακομίσει στον Λευκό Οίκο, όμως οι πρώτες επιπτώσεις θα γίνουν αντιληπτές στην Αθήνα.
Με την νίκη του Τραμπ, ο Μπαράκ Ομπάμα γίνεται ο πιο lame duck πρόεδρος στην Ιστορία των ΗΠΑ. Η ανοιχτή και σθεναρή υποστήριξή του προς την Χίλαρι Κλίντον και η ταυτόχρονη πολεμική του κατά του Ντόναλντ Τραμπ ρίχνουν μοιραία μία σκιά στις τελευταίες εβδομάδες της Προεδρίας του. Ετσι, ο Ομπάμα κλείνει την οκταετία του στον Λευκό Οίκο με μία ήττα, δεδομένης της ενεργού εμπλοκής του στην προεκλογική εκστρατεία.
Επειτα από αυτά το ταξίδι του στην Αθήνα και οι προσδοκίες για κάποια ουσιαστική συζήτηση σε κάπoιο επίπεδο ψαλιδίζονται σημαντικά. Σε περίπτωση που κέρδιζε η Κλίντον λογικά θα ανέμενε κάποιος μία συνέχεια, είτε σε επίπεδα πολιτικής είτε σε επίπεδα επιτελείου, είτε κάποιας φιλοσοφίας σε σχέση με τις οικονομικές πολιτικές και τις επικοινωνίες της Ουάσιγκτον με την Ευρώπη. Τώρα, τίποτε από αυτά δεν μπορεί να αναμένεται – στην πραγματικότητα κανείς δεν ξέρει τι να αναμένει.
Πέραν του ότι ο Ομπάμα μόνο ευχές μπορεί να δώσει για το θέμα του ελληνικού χρέους ή ακόμη και για το προσφυγικό και την ασφάλεια στην περιοχή, καμία συζήτηση που θα έχει στην Αθήνα και το Βερολίνο δεν μπορεί να είναι δεσμευτική για την επόμενη κυβέρνηση υπό τον Τραμπ.
Και όλα τα θέματα που βρίσκονται στο τραπέζι (χρέος, Κυπριακό, σχέσεις με Ισραήλ, σχέση με την Μόσχα στα ενεργειακά και στα γεωπολιτικά), πρέπει πλέον αναγκαστικά να εξεταστούν με δεδομένη την παρουσία Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Σε αυτό το πεδίο ο Ν. Κοτζιάς έχει κάποια δουλειά να κάνει.
Παραδόξως, πάντως, ήδη διακρίνονται – θεωρητικά τουλάχιστον – κάποια πεδία στα οποία η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να συζητήσει καλύτερα με τον Τραμπ παρά με τον Ομπάμα: για παράδειγμα οι σχέσεις με την Ρωσία του Πούτιν. Οχι ότι αυτό είναι αναγκαστικά ενθαρρυντικό…
Υπό αυτό το πρίσμα, η νίκη του Τραμπ είναι σαφές ότι μετατρέπει το ταξίδι του Ομπάμα στην Αθήνα και το Βερολίνο σε κάτι σαν αποχαιρετιστήρια περιοδεία.
Το σημείο στο οποίο έχει φθάσει η ελληνική κυβέρνηση αφότου ταλαιπώρησε τους Ελληνες πολίτες και του ευρωπαίους αξιωματούχους τους προηγούμενους μήνες με την αναποφασιστικότητα και την δυσθυμία της για μία πολιτική που εκ των προτέρων γνώριζε, προδιαγράφει πλέον την μοναδική ίσως επιλογή: ο κ. Τσίπρας δεν έχει πλέον καθόλου χρόνο για χάσιμο, η Ευρώπη περιμένει τα πάντα και σύντομα και τα τηλέφωνα από και προς την Ουάσιγκτον πιθανώς δεν θα χτυπούν για μερικές εβδομάδες.
Αυτές θα είναι οι εβδομάδες κατά τις οποίες ο κ. Τσίπρας θα πρέπει να κάνει πολιτικά άλματα και δεν θα έχει τις βοήθειες που είχε. Ολοι θα κοιτούν να δουν τι γίνεται με αυτόν τον τύπο που έβγαλαν πρόεδρο οι Αμερικανοί…