Είναι μια ιστορική ημέρα για την ισπανική πολιτική σκηνή: πρώτη φορά πρωθυπουργός της χώρας ηττάται σε πρόταση μομφής εναντίον του και καθαιρείται από τη θέση του. Ο Μαριάνο Ραχόι έπειτα από επτά χρόνια αποσύρεται ταπεινωμένος, και κυβέρνηση καλείται να σχηματίσει ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών και εισηγούμενος την πρόταση μομφής, Πέδρο Σάντσεθ. Θα τα καταφέρει; Πολλοί αμφιβάλλουν – ήδη η El Pais έκανε στον ιστότοπό της λόγο για μια «απίθανη κυβέρνηση»…
Σε κάθε περίπτωση σήμανε η ώρα μιας μεγάλης πολιτικής αλλαγής. Ο 63χρονος δεξιός φεύγει, ο 46χρονος σοσιαλιστής έρχεται.
Σε μια δραματική ψηφοφορία το πρωί της Παρασκευής, ο Ραχόι μέτρησε 180 βουλευτές να ψηφίσουν υπέρ της πρότασης μομφής και να τον οδηγούν στην έξοδο. Αλλοι 169 ψήφισαν κατά ενώ ένας απείχε.
Λίγο νωρίτερα ο ηγέτης του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος είχε παραδεχθεί δημοσίως, ενώπιον των ισπανών βουλευτών, την ήττα του, προτού καν διεξαχθεί η ψηφοφορία επί της πρότασης μομφής που κατέθεσε κατά της κυβέρνησής του το Σοσιαλιστικό Κόμμα στη σκιά του κολοσσιαίου σκανδάλου διαφθοράς με τα μαύρα ταμεία του PP.
«Μπορούμε να υποθέσουμε πως η πρόταση μομφής θα υπερψηφιστεί. Κατά συνέπειαν ο Πέδρο Σάντσεθ θα γίνει ο νέος πρόεδρος της κυβέρνησης» είπε στη σύντομη ομιλία του στο Κοινοβούλιο ο συντηρητικός πρωθυπουργός, ο οποίος σε μια κίνηση πολιτικού πολιτισμού συνεχάρη τον μεγάλο του αντίπαλο, τον αρχηγό των Σοσιαλιστών.
- Διαβάστε: Το φαινόμενο Πέδρο Σάντσεθ
«Είναι τιμή μου που υπηρέτησα την Ισπανία ως πρωθυπουργός. Την αφήνω σε καλύτερη κατάσταση απ’ ό,τι τη βρήκα» είπε ο Μαριάνο Ραχόι στο αντίο προς τους βουλευτές του.
Ως εδώ ήταν τα εύκολα για τον Πέδρο Σάντσεθ, ο οποίος έκανε μια εντυπωσιακή πολιτική επιστροφή: από την παραίτησή του από την αρχηγία του PSOE τον Οκτώβριο του 2016, στην πρωθυπουργία, μέσα σε 19 μήνες.
Τώρα αρχίζουν τα δύσκολα για τον 46χρονο οικονομολόγο από τη Μαδρίτη. Η θητεία του -όσο διαρκέσει- στην πρωθυπουργία αναμένεται να είναι μια πολιτική ακροβασία καθώς η κυβέρνησή του καλείται να διαχειριστεί τις πολλές και ποικίλες απαιτήσεις των κομμάτων που υποστήριξαν την πρότασή μομφής του κατά του Ραχόι και να προετοιμάσει το έδαφος για τις πρόωρες εκλογές που έχει υποσχεθεί.
Ο νέος πρωθυπουργός, έχει μεν ψηφισμένο τον προϋπολογισμό, αλλά το φλέγον ζήτημα για την Ισπανία είναι το θέμα της ανεξαρτησίας της Καταλονίας – τη χειρότερη πολιτική κρίση που γνώρισε η χώρα από την αποκατάσταση της δημοκρατίας μετά τον θάνατο του δικτάτορα Φράνκο πριν από τέσσερις δεκαετίες. Πώς θα κινηθεί τώρα ο νέος πρωθυπουργός την ώρα που τον έχουν στηρίξει οι βουλευτές των βάσκων εθνικιστών και βεβαίως οι Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας, που επίσης είχαν στηρίξει το δημοψήφισμα για την ανεξαρτητοποίησης της Καταλονίας.
Ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός μετρά μόνο 84 βουλευτές του PSOE και προκειμένου να εκδιώξει τον Ραχόι από την εξουσία αναγκάστηκε να συγκροτήσει μια ετερόκλητη συμμαχία με τους αντισυστημικούς Podemos και τους μικρότερους αυτονομιστικούς σχηματισμούς Καταλανών και Βάσκων.
Ο Πέδρο Σάντσεθ γεννήθηκε στη Μαδρίτη το 1972 και εντάχθηκε στους κόλπους του PSOE το 1993. Σπούδασε Οικονομικά και Διοίκηση Επιχειρήσεων, πήρε το πρώτο από τα τρία μεταπτυχιακά του στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών και εργάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το 1999, υπηρέτησε ως προσωπάρχης του ύπατου εκπροσώπου του ΟΗΕ στη Βοσνία στη διάρκεια του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο.
Στη συνέχεια εργάστηκε ως σύμβουλος ξένων επιχειρήσεων, οικονομικός σύμβουλος στην εκτελεστική επιτροπή του Σοσιαλιστικού Κόμματος και πέντε χρόνια ως δημοτικός σύμβουλος στη Μαδρίτη.
Διετέλεσε βουλευτής μεταξύ 2009-2011, οπότε έχασε την έδρα του και δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στο κοινοβούλιο και εξελέγη πρόεδρος του PSOE το επόμενο έτος. Το φθινόπωρο του 2016 παραιτήθηκε από την αρχηγία αρνούμενος να συναινέσει στη δημιουργία -έστω και με ψήφο ανοχής- μιας νέας κυβέρνησης Ραχόι. Επέστρεψε όμως στην ηγεσία του κόμματος τον Μάιο του 2017. Εναν χρόνο μετά αναλαμβάνει πρωθυπουργός.
Ο Πέδρο Σάντσεθ είναι παντρεμένος και έχει δύο κόρες.
Ο Σάντσεθ είναι λάτρης του μπάσκετ και, σε αντίθεση με τον Ραχόι, καλός γνώστης της Αγλλικής και της Γαλλικής. Αλλά όπως εκτιμούν αναλυτές θα χρειαστεί ειδικές ικανότητες για να ισορροπήσει στο νέο πολιτικό σκηνικό της Ισπανίας με την κατάρρευση του παραδοσιακού δικομματισμού στις δίδυμες εκλογές του 2015 και του 2016 και την άνοδο των αντισυστημικών Podemos και των κεντροδεξιών Ciudadanos που εκμεταλλεύτηκαν τη λαϊκή οργή για τη λιτότητα και τη διαφθορά στην καθεστηκυία πολιτική τάξη.