Και κάπως έτσι, ξημερώματα Πέμπτης, ξεκίνησε ο πόλεμος. Με ένα έκτακτο τηλεοπτικό διάγγελμα, λίγο πριν από τις 05:00 (ώρα Ελλάδος) ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε ότι διέταξε στρατιωτική επιχείρηση στην ανατολική Ουκρανία για «την υπεράσπιση» των περιοχών που βρίσκονται στα χέρια των αυτονομιστών.
«Αποφάσισα να διεξαχθεί στρατιωτική επιχείρηση», είπε ενημερώνοντας τον ρωσικό λαό. Με αυτά τα λόγια, για πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μια χώρα της Ευρώπης παραβίασε με στρατό τα σύνορα της άλλης, ο Πούτιν ξεκίνησε το δικό του «anschluss», όπως η χιτλερική Γερμανία είχε κάνει με την Αυστρία το 1938.
Από τα ξημερώματα, ρωσικά στρατεύματα προσέβαλαν την ουκρανική μεθόριο από τρεις πλευρές, ακόμα και από τα βόρεια, μέσω του κράτους-μαριονέτα της Μόσχας, τη Λευκορωσία. Και το Κρεμλίνο διεμήνυσε ότι οι επιχειρήσεις –που κάθε άλλο παρά μια τοπικής κλίμακας στρατιωτική «ειρηνευτική» επέμβαση αποδείχτηκαν– θα διαρκέσουν «όσο χρειαστεί» και για όσο πει ο πρόεδρος Πούτιν.
Στο διάγγελμά του, που μάλλον ήταν μαγνητοσκοπημένο, ο 69χρονος Πούτιν επικαλέστηκε μια σειρά από δικαιολογίες, αφού ο ίδιος είχε αναγνωρίσει την «ανεξαρτησία» δύο αποσχισθεισών επαρχιών της Ουκρανίας. Είπε ότι η χώρα του δεν μπορούσε να ανεχθεί τις «απειλές» από την Ουκρανία κατά των (ρωσόφωνων) πληθυσμών των δύο επαρχιών του Ντονμπάς. Και προειδοποίησε μάλιστα εναντίον οποιασδήποτε «ξένης» ανάμειξης, απειλώντας ότι εάν υπάρξει τέτοια, η Ρωσία –μια πυρηνική δύναμη να μην το ξεχνάμε– θα ανταποδώσει αμέσως.
Είπε επίσης ότι οι συνθήκες απαιτούσαν την ανάληψη αποφασιστικής δράσης από τη Ρωσία και ισχυρίστηκε ότι σκοπός δεν είναι η επιβολή κατοχής, αλλά η προστασία των πληθυσμών. Αξίωσε, δε, οι ουκρανοί στρατιώτες να καταθέσουν τα όπλα και να πάνε σπίτια τους.
- Ρωσικά mind games στην Ουκρανία και εντολή «να αντιμετωπίζονται με σεβασμό» οι ουκρανοί στρατιώτες // Τις τελευταίες ημέρες, πριν αρχίσει η εισβολή, εμφανίστηκαν μηνύματα σε κινητά ουκρανών στρατιωτών λέγοντάς τους ότι καλό είναι να παραδοθούν όσο ακόμη μπορούν
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν πρόσθεσε ότι την ευθύνη για την όποια αιματοχυσία ακολουθήσει θα την έχει το «ουκρανικό καθεστώς», το οποίο ο ίδιος εμφανώς θέλει να καθαιρέσει για να εγκαθιδρύσει ένα δικό του, στα πρότυπα του Αλεξάντερ Λουκασένκο της Λευκορωσίας. Το σχέδιο του Πούτιν για ανατροπή της κυβέρνησης του Κιέβου επιβεβαίωσε αργότερα και ο Αντονι Μπλίνκεν, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, ο οποίος μιλώντας στο ABC είπε ότι «βλέπουμε δυνάμεις να έρχονται από τον βορρά, από την ανατολή, από τον νότο, και αυτό είναι το σχέδιο που επισημαίναμε στον κόσμο τις τελευταίες εβδομάδες». Ο Μπλίνκεν είπε ότι «βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα η δημοκρατία θα επικρατήσει», επιμένοντας ότι η επιχείρηση του Πούτιν να εγκαθιδρύσει ένα δικό του καθεστώς στο Κίεβο τελικά θα αποτύχει.
Ο Πούτιν, πάντως, δεν είχε καμία διάθεση να κρύψει τον απώτερο σκοπό του με αυτή τη στρατιωτική επιχείρηση. Στο διάγγελμά του δήλωσε ότι στόχος του είναι η «αποστρατιωτικοποίηση» και η «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας, επαναλαμβάνοντας τη ρωσική μυθολογία ότι πίσω από τις διαδηλώσεις που απομάκρυναν τον ρωσόφιλο Βίκτορ Γιανουκόβιτς από την προεδρία το 2014 και έφεραν τελικά τον σημερινό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, το 2019 στην εξουσία, ήταν νεοναζιστικές οργανώσεις. To πρωί της Παρασκευής πια, μεταδίδονταν πληροφορίες ότι στόχος των ρωσικών μονάδων είναι η σύλληψη του Ζελένσκι.
Μερικά λεπτά αφότου μίλησε ο ρώσος πρόεδρος, δημοσιογράφοι μετέδωσαν ότι άκουσαν τον ήχο ομοβροντιών πυροβολικού κοντά στο Κίεβο, στην πόλη Μπρόβαρι, και πυρά στην περιοχή του αεροδρομίου Μπορισπίλ. Ρεπόρτερ του αμερικανικού τηλεοπτικού δικτύου Fox News μετέδωσε εκρήξεις στην ουκρανική πρωτεύουσα, λεπτά αφού ο πρόεδρος της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι ενέκρινε τη διεξαγωγή στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία. Νέες ισχυρότατες εκρήξεις στο κέντρο μάλιστα του Κιέβου υπήρξαν και νωρίς την Παρασκευή σημαίνοντας έναν νέο κύμα ρωσικών πυραυλικών επιθέσεων.
Όλη την πρώτη ημέρα των επιχειρήσεων, εκρήξεις συγκλόνιζαν και τη Μαριούπολη, πόλη όπου βρίσκεται λιμάνι στρατηγικής σημασίας στην ανατολική Ουκρανία, αλλά και έδρα μιας πολυάριθμης κοινότητας ελλήνων ομογενών. Η Μαριούπολη είναι η μεγαλύτερη πόλη στη γραμμή του μετώπου, με μισό εκατομμύριο κατοίκους και ισχυρή παρουσία της ελληνικής κοινότητας. Επίσης επίθεση δέχτηκε και η Οδησσός, η οποία βρίσκεται πιο δυτικά.
Μετά τις πρώτες ώρες έγινε αντιληπτό πως επρόκειτο για μια ευρύτερη εισβολή και όχι για μια περιορισμένης κλίμακας στρατιωτική επιχείρηση στην ανατ. Ουκρανία. Οι Ρώσοι εισέβαλαν από τρία σημεία του ορίζοντα με στόχο όχι μόνο τις αποσχισθείσες περιοχές στα ανατολικά, αλλά και πόλεις πιο δυτικά και βεβαίως το Κίεβο. Ουσιαστικά οι ρώσοι βομβάρδισαν στόχους σε όλες τις σημαντικές πόλεις της Ουκρανίας, με εξαίρεση το Λβιβ, που βρίσκεται στα σύνορα με την Πολωνία και την ΕΕ.
Εναν χάρτη κατατοπιστικό χάρτη δημοσιοποίησε το ertnews.gr.
Το μεσημέρι ουκρανός αξιωματούχος περιέγραψε ένα μέτωπο κατά μήκος σχεδόν όλων των συνόρων της Ουκρανίας με τη Ρωσία, με σφοδρές συγκρούσεις στις περιοχές Σούμι, Χάρκοβου, Χερσώνας και Οδησσού και σε στρατιωτικό αεροδρόμιο κοντά στο Κίεβο. Ο ίδιος είπε πως υπάρχει φόβος ότι οι ρωσικές δυνάμεις μπορούν να εισβάλουν στη χώρα από αέρος και στη συνέχεια να επιχειρήσουν να προελάσουν έως την περιοχή της πρωτεύουσας.
Η ρωσική Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Ασφαλείας (FSB) ανακοίνωσε από την πλευρά της ότι οι ουκρανοί συνοριοφύλακες είχαν εγκαταλείψει όλες τις εγκαταστάσεις στα σύνορα Ρωσίας-Ουκρανίας, όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Interfax.
Οι Ουκρανοί επιβεβαίωσαν ότι στρατιωτικές μονάδες των Ρώσων έφτασαν στην περιοχή του Κιέβου από τη Λευκορωσία. Το σημείο εισβολής ήταν από τη Βίλτσα, βορεια της ουκρανικής πρωτεύουσας.
Το απόγευμα διεθνή ΜΜΕ ανέφεραν ότι ρωσικές μονάδες είχαν ήδη προσεγγίσει το Πρίπιατ, πόλη του πυρηνικού εργαστασίου του Τσερνόμπιλ. Το Γαλλικό Πρακτορείο έκανε λόγο για μάχες κοντά στον χώρο αποθήκευσης των πυρηνικών αποβλήτων, επικαλούμενο τον σύμβουλο του υπουργού Εσωτερικών Αντόν Γκερατσένκο. «Τα στρατεύματα των εισβολέων εισχώρησαν από τη Λευκορωσία στη ζώνη του εργοστασίου του Τσερνόμπιλ. Τα μέλη της Εθνοφρουράς που προσταεύουν τον χώρο αποθήκευσης προβάλλουν πεισματικά αντίσταση», έγραψε στο Telegram.
Λίγο μετά τις 20:00 η ουκρανική πλευρά παραδέχτηκε ότι οι Ρώσοι κατέλαβαν την περιοχή που βρίσκεται σε σχετικά μικρή απόσταση από τα σύνορα με τη Λευκορωσία, την οποία χρησιμοποιούν οι Ρώσοι.
Ζελένσκι: «Να πάρουν τα όπλα οι Ουκρανοί!»
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανακοίνωσε ότι κηρύσσει ολόκληρη την επικράτεια σε κατάσταση πολέμου και συνέκρινε τον Βλαντίμιρ Πούτιν με τον Αδόλφο Χίτλερ. «Η Ρωσία επιτέθηκε στην Ουκρανία με ποταπό τρόπο, όπως έκανε ο Χίτλερ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε ο Ζελένσκι, για να προσθέσει πως οι δύο χώρες είναι πλέον σε δύο αντίθετες πλευρές της Ιστορίας. «Η Ρωσία είναι στον δρόμο του Κακού» τόνισε χαρακτηριστικά
«Δεν υπάρχει πανικός» και «θα νικήσουμε», διαβεβαίωσε τον ουκρανικό λαό ο Ζελένσκι, ένας πρώην ηθοποιός που ανέλαβε την εξουσία το 2019. Ο ίδιος κάλεσε όλους τους πολίτες που είναι έτοιμοι να υπερασπιστούν τη χώρα έναντι των ρωσικών δυνάμεων να παρουσιαστούν, λέγοντας ότι το Κίεβο θα διανείμει όπλα σε όποιον τα ζητήσει.
Σε διάγγελμά του προς τον ουκρανικό λαό, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε επίσης τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων με τη Μόσχα.
Ο Ζελένσκι κάλεσε τους Ρώσους να κατεβούν στους δρόμους και να διαμαρτυρηθούν για τον πόλεμο που έφερε ο Πούτιν και κάποιοι μάλιστα το έκαναν -βγήκαν το βράδυ της Πέμπτης στη Μόσχα και σε άλλες πόλεις, για να αντιμετωπίσουν ένα κύμα προσαγωγών. Ο ουκρανός πρόεδρος απηύθυνε εκκλήσεις για ψυχραιμία, την ώρα που ούτε ο ίδιος δεν ήξερε αν και πότε οι Ρώσοι θα φτάσουν στο Κιέβο —αργά τη νύχτα, πρώτες ώρες Παρασκευής, εκτίμησε ότι ρώσοι δολιοφθορείς ίσως να βρίσκονται ήδη στην ουκρανική πρωτεύουσα και κάλεσε τους πολίτες να σεβαστούν την απαγόρευση της κυκλοφορίας.
Πανικός υπήρξε. Οι κάτοικοι του Κιέβου έσπευσαν σε πρατήρια καυσίμων και ΑΤΜ, ενώ μερικοί φοβισμένοι από τις εκρήξεις εθεάθησαν να γεμίζουν τις στοές του μετρό, αναζητώντας καταφύγιο – ο δήμαρχος της ουκρανικής πρωτεύουσας ανακοίνωσε ότι τέσσερις σταθμοί θα χρησιμοποιηθούν τη νύχτα ως καταφύγια, καθώς οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται και κανείς δεν ξέρει αν οι Ρώσοι θα συνεχίσουν την τακτική των χειρουργικών επιθέσεων κατά στρατιωτικών στόχων ή αν θα είναι ακριβείς.
Αλλοι πήραν τα αυτοκίνητά τους και κινήθηκαν δυτικά, προς τα εξοχικά τους ή και τα σύνορα με την Πολωνία αναζητώντας καταφύγιο –οι φόβοι για ένα νέο προσφυγικό κύμα είναι πλέον ορατοί.
Το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας επέμεινε ότι οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις πλήττουν στρατιωτικές υποδομές στην Ουκρανία με όπλα υψηλής ακρίβειας, ιδίως συστοιχίες της αντιαεροπορικής άμυνας, στρατιωτικά αεροδρόμια και αεροσκάφη. Διαβεβαίωσαν δε ότι δεν βρίσκονται στο στόχαστρο επιθέσεων με το πυροβολικό ή με πυραύλους πόλεις ή περιοχές όπου ζουν άμαχοι.
Οι επιθέσεις έγιναν σε δύο κύματα –μία λίγα λεπτά μετά το διάγγελμα Πούτιν και μία γύρω στις 10 π.μ., με στόχο στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας.
- Κρεμλίνο: Οι επιχειρήσεις στην Ουκρανία θα διαρκέσουν όσο χρειαστεί
- Ουκρανορωσικός διάλογος κωφών στο Συμβούλιο Ασφαλείας
Γενική επιστράτευση από την Ουκρανία
Ο πρόεδρος Ζελένσκι με διάταγμα που υπέγραψε αργά την Πέμπτη αποφάσισε γενική επιστράτευση στην Ουκρανία, προκειμένου να αντιμετωπίσει την εισβολή ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων. Σύμφωνα με το διάταγμα που αναρτήθηκε στον ιστότοπο της ουκρανικής προεδρίας, η επιστράτευση έχει ισχύ 90 ημερών.
Ο Ζελένσκι τόνισε προς τους Ουκρανούς ότι στο Κίεβο έχουν μπει σαμποτέρ και κάλεσε τους κατοίκους της πρωτεύουσας να μείνουν στα σπίτια τους και να τηρούν την απαγόρευση της κυκλοφορίας. «Εγώ και η οικογένειά μου θα μείνουμε στην πόλη», είπε.
Οι πρώτοι νεκροί
«Γνωρίζω ότι περισσότεροι από 40 Ουκρανοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί και πολλές δεκάδες τραυματιστεί και γίνεται λόγος για γύρω στους δέκα νεκρούς αμάχους» σε όλη τη χώρα, δήλωσε ο Ολέξιι Αρεστόβιτς, σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Οι απώλειες αυτές προκλήθηκαν από αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμούς, εξήγησε.
Σε ξεχωριστό ανακοινωθέν, το Γενικό Επιτελείο Στρατού της Ουκρανίας ανέφερε: «Στις 24 Φεβρουαρίου εξουδετερώθηκαν σχεδόν 50 ρώσοι κατακτητές κοντά στην πόλη Στσάστια». Η Ουκρανία χρησιμοποιεί τον όρο «ρώσοι κατακτητές» τόσο για τους ρώσους στρατιώτες όσο και τους φιλορώσους αυτονομιστές αντάρτες στα ανατολικά.
Σε ξεχωριστή ανακοίνωση, η συνοροφρουρά της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι ρωσικά στρατιωτικά κομβόι πέρασαν τα ουκρανικά σύνορα –κυρίως από τη χερσόνησο της Κριμαίας, την οποία προσάρτησε το 2014 η Ρωσία– και εισήλθαν στο Τσερνίχιβ, το Χάρκοβο και το Λουγκάνσκ.
«Ρωσικά στρατιωτικά οχήματα, περιλαμβανομένων τεθωρακισμένων, παραβίασαν τα σύνορα στις περιοχές Τσερνιχίβ (στον Βορρά, στη μεθόριο με τη Λευκορωσία), στο Σούμι (βορειοανατολικά), το Λουχάνσκ και το Χάρκοβο (ανατολικά)», από το σημείο περάσματος μεταξύ της χερσονήσου (της Κριμαίας) και της ηπειρωτικής Ουκρανίας, εξήγησε η συνοροφρουρά, δημοσιεύοντας ένα βίντεο στο οποίο φαίνονται οχήματα τα οποία έχουν πάνω τους το γράμμα «Ζ».
Το μεσημέρι επιβεβαιώθηκε πως ουκρανικό στρατιωτικό αεροσκάφος καταρρίφθηκε και πέντε άνθρωποι σκοτώθηκαν, όπως ανακοίνωσε η ουκρανική αστυνομία και οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης της χώρας.
Φιλορώσοι αυτονομιστές αντάρτες στην ανατολική Ουκρανία ανήρτησαν ανακοίνωση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην οποία αναφέρουν ότι κατέρριψαν δύο αεροσκάφη της ουκρανικής Πολεμικής Αεροπορίας στην αυτοαναξηρυχθείσα Λαϊκή Δημοκρατία του Λουγκάνσκ.
Νωρίτερα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα επιβεβαίωσε ότι έχει αρχίσει «εισβολή ευρείας κλίμακας» από τη Ρωσία και ότι αναφέρονται πλήγματα σε διάφορες περιοχές της χώρας.
«Ειρηνικές πόλεις της Ουκρανίας δέχονται επίθεση. Πρόκειται για επιθετικό πόλεμο. Η Ουκρανία θα αμυνθεί και θα νικήσει. Ο κόσμος μπορεί και πρέπει να σταματήσει τον (πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ) Πούτιν. Τώρα είναι ώρα για δράση», ανέφερε ο επικεφαλής της ουκρανικής διπλωματίας μέσω Twitter.
Το απόγευμα η ουκρανική πλευρά στην περιοχή του Ντονέτσκ υποστήριξε ότι ρωσικές δυνάμεις έπληξαν ένα νοσοκομείο στην πόλη, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τέσσερις άνθρωποι.
Η περιφέρεια της Χερσώνας ανακοίνωσε ότι δεκατρείς άμαχοι (από τους οποίους δύο ήταν παιδιά) και εννέα στρατιώτες σκοτώθηκαν την Πέμπτη στην περιοχή που ελέγχεται εν μέρει από τις ρωσικές δυνάμεις.
Η πόλη Χενιτσέσκ, ένα λιμάνι στην Αζοφική Θάλασσα, ελέγχεται από τους Ρώσους. Οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν επίσης τον υδροηλεκτρικό σταθμό της Καχόφκα και την πόλη Ολέτσκι. Υπό ρωσικό έλεγχο βρίσκεται επίσης ο διάπλους του ποταμού Δνείπερου.
Σε μήνυμά του αργά την Πέμπτη ο ουκρανός πρόεδρος είπε ότι κατά την πρώτη ημέρα έχουν σκοτωθεί 137 Ουκρανοί και τραυματίστηκαν 306 εξαιτίας της εισβολής (οι αριθμοί φαίνεται να αφορούν στρατιωτικούς, όχι αμάχους).
Οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας ανακοίνωσαν ακόμη ότι καταστράφηκαν 30 ρωσικά άρματα μάχης, 130 θωρακισμένα οχήματα μεταφοράς, πέντε αεροσκάφη και 6 ελικόπτερα, ενώ κάνουν λόγο για πάνω από 300 απώλειες.
Επιβεβαίωσε ακόμη ότι το Νησί των Φιδιών στον Εύξεινο Πόντο καταλήφθηκε από ρωσικές δυνάμεις και ότι οι ουκρανοί υπερασπιστές του σκοτώθηκαν μέχρις ενός.
Οι αντιδράσεις
Σε μια πρώτη αντίδραση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε λόγο για «σκοτεινές ώρες», καταδικάζοντας την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. «Οι σκέψεις μας είναι στην Ουκρανία, στους αθώες γυναίκες, τους άνδρες και τα παιδιά που αντιμετωπίζουν αυτήν την απρόκλητη επίθεση και φοβούνται για τη ζωή τους. Το Κρεμλίνο είναι υπόλογο», ανέφερε σε ανάρτησή της στο Twitter, λίγες ώρες πριν την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που έχει συγκληθεί στη σκιά των δραματικών αυτών εξελίξεων.
Η ΕΕ έχει ετοιμάσει πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, οι οποίες θα πλήξουν μεν τη ρωσική οικονομία, αλλά αναπόφευκτα θα έχουν επίπτωση και στην υπόλοιπη Ευρώπη –επηρεάζοντας τις εξαγωγές προς τη Μόσχα αλλά και την τουριστική βιομηχανία. Η Φον ντερ Λάιεν είπε ότι στόχος θα είναι να αποκλειστεί η Ρωσία από σύγχρονη τεχνολογία, να πληγεί η ικανότητα της οικονομίας και της βιομηχανίας της για εκσυγχρονισμό. Ο Ζοζέπ Μπορέλ, επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, έκανε λόγο για κυρώσεις χωρίς προηγούμενο .
Στο Παρίσι, ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε πως η Γαλλία βρίσκεται στο πλευρό της Ουκρανίας και θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε σε συνεργασία με τους εταίρους και τους συμμάχους της να επιτύχει την παύση των εχθροπραξιών.
Ο γάλλος πρόεδρος επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον ουκρανό ομόλογό του Βολοντιμίρ Ζελένσκι ο οποίος, όπως ανέφεραν πηγές του γαλλικού προεδρικού μεγάρου, ζήτησε την ευρωπαϊκή συνδρομή. Ο Μακρόν συνεκάλεσε το Συμβούλιο Αμυνας και Ασφάλειας της Γαλλίας.
Στη Βρετανία, ο Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε νέο γύρο κυρώσεων. Το Ηνωμένο Βασίλειο θα επιβάλει το «μεγαλύτερο και πιο αυστηρό πακέτο οικονομικών κυρώσεων που έχει δει ποτέ η Ρωσία», είπε και υποσχέθηκε ότι θα κάνει «ό,τι καλύτερο» για να προσφέρει υποστήριξη στην Ουκρανία.
Από την πλευρά του, ο καγκελάριος της Γερμανίας, Oλαφ Σολτς, χαρακτήρισε τη ρωσική στρατιωτική επιχείρηση που άρχισε στην Ουκρανία «κατάφωρη παραβίαση» του διεθνούς δικαίου και μίλησε για «μαύρη ημέρα» για ολόκληρη την Ευρώπη.
«Η Γερμανία καταδικάζει με τον πιο σθεναρό τρόπο» την επίθεση που διέταξε με «αδίστακτο» τρόπο ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν και εκφράζει «αλληλεγγύη στην Ουκρανία και στους πολίτες της».
Πρόσθεσε ότι θα συζητήσει με τους εταίρους της Γερμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη σύνοδο των G7 για τα μέτρα που η Δύση προειδοποιούσε πως θα επέβαλλε στη Ρωσία σε περίπτωση επίθεσης.
Ο προκάτοχός του Γκέρχαρντ Σρέντερ, ο οποίος έχει επί μακρόν στενούς δεσμούς με τους ρωσικούς ενεργειακούς γίγαντες, είδε λάθη και από τις δύο πλευρές, τονίζοντας πάντως ότι η στάση της Ρωσίας είναι αδικαιολόγητη.
Στη Ρώμη, ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, δήλωσε:
«Η ιταλική κυβέρνηση καταδικάζει την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Είναι εντελώς αδικαιολόγητη. Η Ιταλία, σε αυτή την δραματική φάση, στηρίζει τον λαό και τους θεσμούς της Ουκρανίας. Εργαζόμαστε με τους ευρωπαίους εταίρους και το ΝΑΤΟ, με στόχο να απαντήσουμε άμεσα, με ενότητα και αποφασιστικότητα».
Αλλος ένας που συνομίλησε με τον Ζελένσκι ήταν ο καγκελάριος της Αυστρίας, Καρλ Νεχάμερ, ο οποίος είπε ότι ο ουκρανός ηγέτης φοβάται για τη χώρα του και για τη ζωή του.
Ενδιαφέρον είχε η στάση του Πεκίνου. Εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών επανέλαβε μια έκκληση προς όλα τα μέρη που εμπλέκονται στην κατάσταση στην Ουκρανία να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, αλλά απέρριψε τον χαρακτηρισμό «εισβολή» που χρησιμοποίησε ένας ξένος δημοσιογράφος για τις ρωσικές ενέργειες.
Τα σχόλια έγιναν από την εκπρόσωπο του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Χούα Τσουνγίνγκ στη διάρκεια τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
Από την άλλη πλευρά, η Ουάσινγκτον έσπευσε να εκφράσει τη στήριξή της στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συνομίλησε με τον ουκρανό ομόλογό του νωρίς το πρωί και υποσχέθηκε ότι οι ΗΠΑ θα στηρίξουν την Ουκρανία.
«Μόλις τελειώσαμε τη συνομιλία μας» με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι», ανέφερε ο Τζο Μπάιντεν σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσαν στη δημοσιότητα οι υπηρεσίες του. «Καταδίκασα αυτή την απρόκλητη και αδικαιολόγητη επίθεση των ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων» συνέχισε ο αμερικανός πρόεδρος, μερικές ώρες μετά το διάγγελμα Πούτιν.
Ο Τζο Μπάιντεν τόνισε ακόμη ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι του είχε ζήτησε να καλέσει «τους ηγέτες όλου του κόσμου να καταδικάσουν απερίφραστα την κατάφωρη επίθεση του προέδρου Πούτιν και να σταθούν στο πλευρό του λαού της Ουκρανίας».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος ανήγγειλε νωρίτερα ότι θα εκφραστεί για τις «συνέπειες» που θα έχει για τη Ρωσία η επιχείρηση αυτή αργότερα σήμερα και θα συζητήσει επίσης σήμερα με τους ομολόγους του στην G7, έχει διαμηνύσει ότι θα επιβληθούν σκληρότερες παρά ποτέ κυρώσεις σε βάρος της Μόσχας.
«Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε υποστήριξη και βοήθεια στην Ουκρανία και στον ουκρανικό λαό», κατέληξε ο αμερικανός πρόεδρος.
Μητσοτάκης: Χρειάζονται σκληρά μέτρα
Την ανάγκη να αποφασιστούν άμεσα λήψεις σκληρών κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία αλλά και μέτρα για τη στήριξη των κρατών-μελών της Ε.Ε απέναντι σε ενδεχόμενες αυξήσεις των τιμών ενέργειας μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τόνισε ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την προσέλευσή του στην Έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, στις Βρυξέλλες. «Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια εξέλιξη που, πριν από λίγο, φάνταζε αδιανόητη» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης εξηγώντας ότι πρόκειται για «τη μεγαλύτερη στρατιωτική εισβολή σε ανεξάρτητη χώρα μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας τόνισε ότι οι ελληνικές Αρχές είναι σε συνεχή επικοινωνία με την πρεσβεία μας στο Κίεβο για το ενδεχόμενο εκκένωσης ελλήνων πολιτών ενώ διατηρούν και αναπροσαρμόζουν τα σχέδιά τους για την προστασία ελλήνων πολιτών.
Ο Πούτιν είναι ο επιτιθέμενος, «αυτός διάλεξε τον πόλεμο και τώρα αυτός και η χώρα του θα υποστούν τις επιπτώσεις», είπε με έμφαση στο διάγγελμά του ο Τζο Μπάιντεν που υποστήριξε ότι οι φιλοδοξίες του Πούτιν ξεπερνούν την Ουκρανία, κάνοντας λόγο για αναβίωση της Σοβιετικής Ενωσης. Ο πόλεμος θα κοστίσει στη Ρωσία πολύ, «στρατηγικά και οικονομικά», ο Πούτιν «θα είναι παρίας στη διεθνή σκηνή», πρόσθεσε.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Αντονι Μπλίνκεν και ο επικεφαλής του Πενταγώνου Λόιντ Οστιν συνομίλησαν εξάλλου με τον Γενικό Γραμματέα του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ και «καταδίκασαν την προμελετημένη, απρόκλητη και αδικαιολόγητη επίθεση» της Ρωσίας στην Ουκρανία και να συζητήσουν «τη συντονισμένη αντίδραση» της Ατλαντικής Συμμαχίας, ανέφερε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Νεντ Πράις.
Πρόσθεσε ότι ο αμερικανός ΥΠΕΞ και ο ΓΓ του NATO συζήτησαν επίσης «τα επόμενα βήματα» ώστε να υπάρξουν «εγγυήσεις για την ασφάλεια του εδάφους των συμμάχων» και «ειδικά της ανατολικής πτέρυγας» του Οργανισμού του Συμφώνου του Βόρειου Ατλαντικού.
- Ο Πούτιν τηλεφωνήθηκε με τον Ερντογάν: Επρεπε να το κάνω
- Κίεβο σε Αγκυρα: Κλείστε τους Ρώσους στα στενά του Βοσπόρου
Στο Βίλνους, ο Γκιτάνας Ναουσέντα, πρόεδρος της Λιθουανίας, κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, λέγοντας στον στρατό –που είναι μέλος του ΝΑΤΟ– να αναπτυχθεί κατά μήκος των συνόρων, ως απάντηση σε «πιθανές ταραχές και προκλήσεις λόγω των μεγάλων στρατιωτικών δυνάμεων που έχουν συγκεντρωθεί στη Ρωσία και τη Λευκορωσία».
Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που κηρύχθηκε μερικές ώρες μετά την εισβολή ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, θα ισχύει για δύο εβδομάδες.
- Παραίτηση Ρέντσι από το διοικητικό συμβούλιο ρωσικής εταιρίας
- Στη φωτιά του πολέμου στην Ουκρανία ο Σον Πεν – Φτιάχνει ντοκιμαντέρ για την εισβολή
Τέλος, η ταχεία προέλαση του ρωσικού στρατού άνοιξε -τουλάχιστον στη Μόσχα- τη συζήτηση για τον τερματισμό, με την Ουκρανία, πάντα κατά τη ρωσική οπτική, να αποδέχεται την ήττα της και να υποκύπτει στις αξιώσεις της Ρωσίας. Ο εκπρόσωπος του ρώσου προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ, πρακτικά η «φωνή» του Βλαντίμιρ Πούτιν προς τον κόσμο, δηλώνει ότι η χώρα του είναι έτοιμη για μια τέτοια συζήτηση.
Ενδεικτικός ήταν και ένας ουκρανορωσικός διάλογος κωφών στο Συμβούλιο Ασφαλείας το προηγούμενο βράδυ – σε ουδέτερο έδαφος μεν, αλλά με τα μαχαίρια του πολέμου έξω από το θηκάρι τους.