Τώρα που πέρασε το τραύμα, μπορούμε πλέον να μιλάμε για «μετατραυματικό σοκ». Η ιταλική «Corriere della Sera» επιστράτευσε τον έμπειρο ψυχαναλυτή Μάσιμο Αμανίτι για να ερμηνεύσει όλα όσα συνέβησαν στον ψυχισμό των παιδιών από την Ταϊλάνδη που παρέμειναν εγκλωβισμένα στην τρομακτική σπηλιά. Εκείνο που του έκανε ιδιαίτερη εντύπωση είναι ότι στάθηκαν πολύ πιο γενναία από τους γονείς τους. Και αποδίδει τη σωτήρια ψυχραιμία τους στο πνεύμα ομαδικότητας που τα χαρακτηρίζει.
Η δύναμη της ομάδας
«Το ομαδικό πνεύμα είναι αυτό που βοήθησε τα παιδιά να αντέξουν. Αν ήταν ενήλικοι, ή άνθρωποι άσχετοι μεταξύ τους, δεν θα ήταν το ίδιο. Εδώ όμως, υπερίσχυσε ο κοινός σκοπός, όπως συμβαίνει και στον αθλητισμό, και ειδικά στα ομαδικά αθλήματα».
Η αντιμετώπιση του φόβου
«Ο φόβος είναι κυρίαρχο συναίσθημα σε συνθήκες εγκλωβισμού. Τα παιδιά αυτά βρέθηκαν στις πιο κλειστοφοβικές συνθήκες, χωρίς να έχουν ιδέα για το τι θα τους συνέβαινε, ενώ η έλλειψη νερού, φαγητού και οξυγόνου ήταν επίσης πολύ σημαντικός παράγοντας. Σε τέτοιες καταστάσεις σε κυριεύει η αγωνία, ο πανικός και η αίσθηση ότι είσαι ανήμπορος να αντιδράσεις. Κάτι τέτοιες ώρες, το σημείο του εγκεφάλου που έχει τον πρώτο λόγο είναι η λεγόμενη “αμυγδαλή”: πρόκειται για μία ομάδα νευρώνων που αποτελεί μέρος του “πρωτόγονου” εγκεφάλου, ο οποίος ελέγχει τις ενστικτώδεις λειτουργίες. Σχετίζεται με τα συναισθήματα και ειδικά με τον φόβο. Συνδέεται με αρκετά από τα υπόλοιπα μέρη του εγκεφάλου και σε αυτήν καταλήγουν τα ερεθίσματα των αισθήσεων με σκοπό την ταχεία αντίδραση. Παίζει πρωτεύοντα ρόλο στην μνήμη, στην λήψη αποφάσεων, και στις συναισθηματικές αντιδράσεις. Στους ανθρώπους η αμυγδαλή του εγκεφάλου είναι ένα σύμπλεγμα διασυνδεόμενων ομοειδών δομών σε σχήμα αμυγδάλου, τοποθετημένο πάνω από το εγκεφαλικό στέλεχος κοντά στη βάση του μεταιχμιακού δακτυλίου. Υπάρχουν δύο αμυγδαλές, μία για κάθε πλευρά του εγκεφάλου, και είναι εγκατεστημένες στα πλευρά του εγκεφάλου».
Η επόμενη μέρα
«Μετά τη διάσωση και τη συνειδητοποίηση ότι τα παιδιά είναι πλέον ασφαλή, όλα όσα βίωσαν παραμένουν κρυμμένα και καταπιεσμένα σε ένα κουτάκι μέσα στο υποσυνείδητό τους. Οι μνήμες θα έρθουν πολύ αργότερα. Και τότε, θα ξαναζήσουν αναπόφευκτα τον τρόμο εκείνων των κρίσιμων ωρών-αλλά και αυτό ακόμα, είναι κομμάτι της θεραπείας».
Ο ρόλος των οικογενειών
«Είναι σίγουρα δύσκολο για τους γονείς που ακόμα και μετά τη διάσωση δεν μπορούν να σφίξουν τα παιδιά τους στην αγκαλιά τους, καθώς εκείνα θα χρειαστεί να μείνουν στο νοσοκομείο σε καραντίνα για μερικές ημέρες, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος κάποιας βακτηριακής μόλυνσης. Το οξύμωρο είναι πάντως, όπως είδαμε μέσα από τα μηνύματα και τα γράμματα που έστειλαν τα παιδιά στους γονείς τους όσο βρίσκονταν εγκλωβισμένα στη σπηλιά, ότι εκείνα παρηγορούσαν τους μεγάλους και όχι το αντίστροφο. Αυτό είναι πολύ καλό σημάδι. Δείχνει ότι τα παιδιά είχαν και το ψυχικό απόθεμα, αλλά και τη συναισθηματική νοημοσύνη για να κάνουν κάτι τέτοιο. Και δεν έχασαν την ελπίδα τους».
Η βοήθεια του Βούδα
«Δεν είναι τυχαίο ότι τα παιδιά αυτά είναι από την Ταϊλάνδη. Ο Βουδισμός είναι η θρησκεία τους και κομμάτι της κουλτούρας τους, που εμπνέει αρετές όπως η υπομονή και η ψύχραιμη αποδοχή των καταστάσεων, ακόμη και των πιο δύσκολων. Αν για παράδειγμα έστω ένα από τα παιδιά άρχιζε να κλαίει και να χτυπιέται μέσα στη σπηλιά, γρήγορα θα παρέσυρε και τα υπόλοιπα και τότε θα μιλούσαμε για ακόμα ισχυρότερο μετα-τραυματικό σοκ».
Η επίδραση των μίντια
«Η παγκόσμια κοινή γνώμη στάθηκε συγκινητικά στο πλευρό των παιδιών από την πρώτη στιγμή. Τώρα όμως, υπάρχει ο κίνδυνος, από ήρωες, να μετατραπούν σε “πρωταγωνιστές”, σε σταρ. Η υπερέκθεσή τους μπορεί να τους τονώσει το υπερ-εγώ, αλλά κρύβει κι έναν ακόμη πιο σοβαρό κίνδυνο: να μην τους αφήσει να ξεχάσουν, να τους αναγκάζει να ζουν ξανά και ξανά όλα όσα πέρασαν. Στην πραγματικότητα λοιπόν, ο μόνος κίνδυνος από δω και πέρα, είναι να μην τους καταπιούν τα μίντια».
Γεννημένοι νικητές
«Μόνο νικητές μπορούν να βγουν τα παιδια αυτά από μια τόσο δυνατή εμπειρία. Για τον απλούστατο λόγο, ότι ύστερα από κάτι τέτοιο, θα ξέρουν μια για πάντα στη ζωή τους, ότι θα μπορούν να επιβιώσουν και να απελευθερωθούν ακόμα και από τις πιο αντίξοες συνθήκες».