Επικαιρότητα

Νικητής του Brexit, διάδοχος (;) του Γιούνκερ

Είναι ένας φανατικός ευρωπαϊστής και χαρισματικός πολιτικός που επικράτησε κατά κράτος στη μάχη των σκληρών διαπραγματεύσεων για το Brexit. Πλέον ο Μισέλ Μπαρνιέ θα μπορούσε ακόμα και να διαδεχθεί τον Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ στην ηγεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής 
Protagon Team

«Πίστεψέ με, με αυτήν τη συμφωνία για το Brexit, θεωρώ πως ο επόμενος πρόεδρος της Κομισιόν θα είναι ο Μισέλ Μπαρνιέ». Αυτά φέρεται να δήλωσε, συνομιλώντας με έναν φίλο του ο Μπόικο Μπορίσοφ,  εκφράζοντας ξεκάθαρα μια σκέψη που τις τελευταίες ώρες απασχολεί το μυαλό πολλών ευρωπαίων πολιτικών.

Η πρόβλεψη του πρωθυπουργού της Βουλγαρίας είναι κάθε άλλο παρά αβάσιμη. Αλλά σίγουρα δεν αποτελεί και βεβαιότητα. Τουλάχιστον προς το παρόν. Γιατί η μάχη για τη διαδοχή του Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ μόλις άρχισε και αναμένεται να είναι ιδιαίτερα σύνθετη. Η επιλογή του ανθρώπου που θα αναλάβει χρέη προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πραγματοποιηθεί το επόμενο καλοκαίρι, μετά τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών τον ερχόμενο Μάιο, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να οριστούν επίσης οι διάδοχοι του Μάριο Ντράγκι στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, του Ντόναλντ Τουσκ στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Αντόνιο Ταγιάνι στο τιμόνι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Το γεγονός, ωστόσο, ότι το Λονδίνο υπέκυψε τελικά στις διαπραγματευτικές ικανότητες του Μισέλ Μπαρνιέ, του επικεφαλής της ΕΕ στις συνομιλίες για το Brexit, προφέρει ένα σημαντικό πλεονέκτημα στον γάλλο πολιτικό. Άνθρωπος λιγομίλητος αλλά ιδιαίτερα χαρισματικός, ο Μπαρνιέ είναι ιδανικά προικισμένος για να διαδεχθεί τον Γιούνκερ. Ασχολείται με την πολιτική για περισσότερο από πενήντα χρόνια, είναι ένας πεπεισμένος ευρωπαϊστής, έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, υπουργός Εξωτερικών και υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, επίτροπος της ΕΕ υπό τον Ρομάνο Πρόντι και τον Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, ενώ θεωρείται και ο σχεδιαστής των μεταρρυθμίσεων που θεσπίστηκαν μετά την κρίση του 2008 με στόχο τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην ΕΕ. Πρόκειται, με λίγα λόγια, για έναν άνθρωπο που γνωρίζει πολύ καλά και από πρώτο χέρι τα ευρωπαϊκά κέντρα εξουσίας, τους πολιτικούς μηχανισμούς τους καθώς και το σύνολο των κανόνων που καθορίζουν τη λειτουργία της ΕΕ.

Πλέον, όμως, είναι κυρίως ο μεγάλος νικητής της μάχης των διαπραγματεύσεων για το Brexit. Κατά τη διάρκεια των δεκαεπτά μηνών που διήρκεσαν οι συνομιλίες ο Μισέλ Μπαρνιέ οδήγησε στην παραίτηση δύο βρετανούς υπουργούς (και επικεφαλής των διαπραγματεύσεων για λογαριασμό της κυβέρνησης Μέι) – τον άσπονδο εχθρό του, Ντέιβιντ Ντέιβις, τον περασμένο Ιούλιο, και τον Ντόμινικ Ράαμπ πριν από μερικές ημέρες. Παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες των Βρετανών να σπάσουν το κοινό ευρωπαϊκό μέτωπο ώστε να περιορίσουν την διαπραγματευτική ισχύ των Βρυξελλών, ο Μπαρνιέ κατάφερε να κρατήσει ενωμένους τους Ευρωπαίους ακόμα και στις πιο κρίσιμες ώρες των διαπραγματεύσεων.

Επικράτησε τελικά «η αξιοπρέπεια και η ενότητα σε μια δύσκολη στιγμή», όπως υπογράμμισε την Κυριακή, μετά την επικύρωση της συμφωνίας από τους ευρωπαίους ηγέτες ο Εμανουέλ Μακρόν. Για το Λονδίνο, ωστόσο, οι 500 σελίδες του τελικού κειμένου που καθορίζουν τους όρους της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ αποτελούν μια ξεκάθαρη ήττα, καθώς οι Ευρωπαίοι πέτυχαν όλους τους στόχους που είχαν θέσει εξαρχής, αφήνοντας την Τερέζα Μέι στη δυσάρεστη και εξαιρετικά δύσκολη θέση να πείσει τους βουλευτές της να υπερψηφίσουν τη συμφωνία όταν αυτή παρουσιαστεί στη Βουλή των Κοινοτήτων.

Σε προσωπικό επίπεδο, φαίνεται πως κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών ο Μισέλ Μπαρνιέ αντιλήφθηκε ότι η θετική, για τους Ευρωπαίους, πορεία των διαπραγματεύσεων για το Brexit θα μπορούσε να αποτελέσει το ιδανικό εφαλτήριο για την περαιτέρω άνοδό του προς την κορυφή της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής.

Επέλεξε, οπότε, να μην συμμετάσχει στις εσωκομματικές εκλογές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) ενόψει των ευρωεκλογών της 26ης Μαΐου. Το χρίσμα του Spitzenkandidat του ΕΛΚ, του επικεφαλής υποψηφίου που στην περίπτωση επικράτησης του κόμματος στις εκλογές θα αναλάβει και την προεδρία της Κομισιόν, διεκδίκησαν τελικά ο Βαυαρός Μάνφρεντ Βέμπερ και ο Φινλανδός Αλεξάντερ Στουμπ. Νικητής αναδείχθηκε ο μετριοπαθής γερμανός πολιτικός ενώ στις δημοσκοπήσεις το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα εξακολουθεί να αναδεικνύεται πρώτη δύναμη, πράγμα που σημαίνει ότι, σύμφωνα με το ισχύον σύστημα, το τιμόνι της Κομισιόν θα πρέπει να αναλάβει ο Βέμπερ.

Αλλά και η Άνγκελα Μέρκελ και, κυρίως, ο Εμανουέλ Μακρόν – αναφέρει ο Αλμπέρτο ντ’ Αρτζένιο, ανταποκριτής της La Repubblica στις Βρυξέλλες – επιθυμούν την κατάργηση του συστήματος του Spitzenkandidat που το 2014 οδήγησε τον Γιούνκερ στην κορυφή της Κομισιόν, με στόχο την εκλογή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τους ηγέτες των 27 χωρών – μελών της ΕΕ. Σίγουρα θα είναι δύσκολο να καμφθούν οι αντιδράσεις των μεγάλων πολιτικών οικογενειών του Ευρωκοινοβουλίου αλλά το ενδεχόμενο μη κατάληψης της προεδρίας από τον Βέμπερ δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Σε αυτήν την περίπτωση, σημειώνει ο ιταλός δημοσιογράφος, ο Μπαρνιέ θα αποτελούσε έναν ιδανικό υποψήφιο για τη θέση του Γιούνκερ. Επίσημα ο νικητής του Brexit ανήκει στο ΕΛΚ που αναμένεται πως θα αναδειχτεί πρώτο κόμμα στις ευρωεκλογές. Παρότι δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των φανατικών υποστηρικτών του γάλλου προέδρου, στο Ελιζέ θεωρούν πως ο Μπαρνιέ θα μπορούσε να συμβάλει σημαντικά στην προώθηση και την εφαρμογή των σχεδίων του Μακρόν για τη μετάλλαξη και την «επανίδρυση» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όσον αφορά την Άνγκελα Μέρκελ, δεν είναι σίγουρο πως θα εναντιωθεί στην ανάδειξη ενός συμπατριώτη της στην προεδρία της Κομισιόν αλλά είναι δεδομένο πως η γερμανίδα καγκελάριος έχει τυφλή εμπιστοσύνη στον Μισέλ Μπαρνιέ.