Τα μέρη μείζονος μεταδοτικότητας του κορονοϊού είναι τα εστιατόρια, οι καφετέριες και τα γυμναστήρια: αυτό είναι το τελικό συμπέρασμα αμερικανικής μελέτης που ανέλυσε δεδομένα διμήνου από 98 εκατομμύρια κινητά τηλέφωνα και τα συνέκρινε με διαπιστωμένα κρούσματα. Το πείραμα αυτό έγινε στις αμερικανικές μεγαλουπόλεις.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Nature αφού προηγουμένως αξιολογήθηκε όσον αφορά την επιστημοσύνη της. Συνέπεσε, δε, με τον χρονικό περιορισμό της λειτουργίας των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος (ρεστοράν και μπαρ) στη Νέα Υόρκη έπειτα από σχετική απόφαση του κυβερνήτη της Αντριου Κουόμο. Σημειωτέον ότι στην αμερικανική μητρόπολη έχουν ήδη κλείσει εντελώς τα γυμναστήρια.
Η μέθοδος της έρευνας συνίσταται στη συλλογή και επεξεργασία των προαναφερθέντων στοιχείων από επιστήμονες του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, του Πανεπιστημίου Σικάγου και του ερευνητικού κέντρου της Microsoft στο Πανεπιστήμιο Κέμπριτζ. Η περίοδος μελέτης αφορά το πρώτο κύμα της πανδημίας (Μάρτιος και Απρίλιος του 2020) στο Σικάγο, στη Νέα Υόρκη, στη Φιλαδέλφεια και σε άλλες μεγάλες πόλεις.
Η επεξεργασία των στοιχείων κατέληξε σε χαρτογράφηση κινήσεων των πολιτών, από ώρα σε ώρα, μεταξύ διαφορετικών «σημείων ενδιαφέροντος», όπως ονομάζονται στην έρευνα τα εστιατόρια, οι εκκλησίες, τα γυμναστήρια, τα ξενοδοχεία, τα καταστήματα κάθε είδους σε 57.000 γειτονιές που ερευνήθηκαν.
Κατόπιν οι επιστήμονες έφτιαξαν τα μοντέλα εξάπλωσης της πανδημίας και τα συνέκριναν με τα πραγματικά δεδομένα. Για παράδειγμα, όταν μεταξύ 8 Μαρτίου και 15 Απριλίου είδαν την αύξηση των κρουσμάτων στις γειτονιές του Σικάγου, διαπίστωσαν ότι «το μοντέλο προέβλεψε με ακρίβεια τον αριθμό των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων». «Οι αναλύσεις δείχνουν», γράφουν οι ερευνητές στη μελέτη τους «ότι λίγα σημεία υπερμετάδοσης ευθύνονται για την πλειονότητα των λοιμώξεων».
Οι δημόσιοι χώροι που, σύμφωνα με αυτά τα μοντέλα, έχουν οδηγήσει σε μεγαλύτερη αύξηση των λοιμώξεων στις εξετασθείσες περιοχές είναι τα εστιατόρια πλήρους χωρητικότητας, ενώ έπονται τα γυμναστήρια, οι καφετέριες και τα ξενοδοχεία. Περιορίζοντας, λοιπόν, την προσέλευση των πελατών στα εστιατόρια στο 20% της μέγιστης χωρητικότητάς τους, λέει η μελέτη, τα κρούσματα θα μειωθούν περισσότερο από 80%.
Η «υπερκινητική» φτώχεια
Το μοντέλο εξηγεί επίσης γιατί οι φτωχές γειτονιές των αμερικανικών πόλεων είναι εκείνες με τα υψηλότερα ποσοστά μετάδοσης: οι κάτοικοί τους σπάνια έχουν την ευκαιρία να εργαστούν εξ αποστάσεως, βγαίνουν από τα σπίτια τους για να μεταβούν στον τόπο εργασίας τους, ενώ μετακινούνται περισσότερο και για τη διασκέδασή τους, πηγαίνοντας σε πολυσύχναστα μέρη.
Στους δύο μήνες στους οποίους αναφέρεται η μελέτη τα καταστήματα τροφίμων στις φτωχότερες γειτονιές είχαν κατά μέσον όρο 59% περισσότερους επισκέπτες ανά ώρα και τετραγωνικό μέτρο.
Η επιβεβαίωση της μελέτης που δημοσιεύθηκε στο Nature, θα μπορούσε να δώσει χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με το ποιες δραστηριότητες πρέπει να παραμένουν σε αναστολή κατά την πανδημία και ποιες να λειτουργούν απρόσκοπτα, περιορίζοντας έτσι τη συνολικότερη ζημία στην οικονομία.