Η Ευρώπη πρέπει να μάθει από τα λάθη της και κρίσεις όπως αυτή του 2015, δεν πρέπει να αφήσουμε να επαναληφθούν, ξεκαθάρισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την παρέμβασή του στο πάνελ του Bled Strategic Forum 2021, στην πόλη Μπλεντ της Σλοβενίας.
«…Δεν θα θέλαμε να επαναληφθεί το ανεξέλεγκτο και ακανόνιστο κύμα μεταναστευτικών ροών του 2015. Και το στηρίζουμε αυτό, ως μία χώρα που υπήρξαμε θύμα μιας πολιτικής που κατέληξε να αναδεικνύει σημαντικές ελλείψεις των ευρωπαϊκών θεσμών γιατί ακόμη δεν είμαστε σε θέση να συμφωνήσουμε σε μια κοινή προσέγγιση για το μεταναστευτικό – προσφυγικό. Συμφωνήσαμε όμως στο ότι είναι ανάγκη να προστατεύσουμε τα σύνορά μας, κάτι που πρέπει να κάνουμε πειθαρχημένα, με σεβασμό στις αρχές μας και το διεθνές δίκαιο.
»Πρέπει επίσης ως Ευρώπη και ευρωπαϊκοί θεσμοί να μάθουμε από τα λάθη μας. Και πιστεύω πως ό,τι συνέβη το 2015 ήταν λάθος, το αναγνωρίσαμε ανοιχτά και αναγνωρίσαμε επίσης την ανάγκη να στηρίξουμε περισσότερο την κοινωνική διάσταση του προσφυγικού στην περίπτωση του Αφγανιστάν αλλά ταυτόχρονα στέλνουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους διακινητές και σε όλους εκείνους που εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο ότι δεν μπορούν να επαναλάβουν αυτό που συστηματικά κάνουν όλα αυτά τα χρόνια», υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο Πρωθυπουργός στην παρέμβασή του στο φόρουμ, χωρίς να διστάσει να εκφράσει ανοικτά τη διαφωνία του με όσα είχε πει νωρίτερα στη δική του παρέμβαση ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Νταβίντ Σασόλι.
Αναφερόμενος στην απόφαση του έκτακτου Συμβουλίου των Υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ με θέμα το Αφγανιστάν, την Τρίτη, ο κ. Σασόλι εξέφρασε την απογοήτευσή του για τη στάση των κρατων-μελών.
«Είμαστε πολύ απογοητευμένοι με τα χθεσινά συμπεράσματα του Συμβουλίου Εσωτερικών Υποθέσεων. Είδαμε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης να υποδέχονται αφγανούς αιτούντες άσυλο, αλλά δεν έχουμε δει ούτε ένα κράτος-μέλος να κάνει το ίδιο. Όλοι δικαίως σκέφτηκαν αυτούς που συνεργάστηκαν μαζί μας και τις οικογένειές τους, αλλά κανένας δεν είχε το θάρρος να προσφέρει καταφύγιο σε αυτούς των οποίων η ζωή κινδυνεύει ακόμη και σήμερα. Δεν μπορούμε να προσποιηθούμε ότι το αφγανικό ζήτημα δεν μας αφορά, επειδή συμμετείχαμε σε αυτήν την αποστολή και μοιραστήκαμε τους στόχους και τους στόχους της» ανέφερε ο ιταλός πρόεδρος του ΕΚ.
«Πρόσεξα αυτά που είπε ο Νταβίντ αι συμφωνώ μαζί του ως προς τη φιλόδοξη ατζέντα μεταρρυθμίσεων των ευρωπαϊκών θεσμών. Αλλά επιτρέψτε μου να διαφωνήσω με την αξιολόγησή του Νταβίντ σχετικά με την απόφαση που ελήφθη χθες από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε επίπεδο Υπουργών σχετικά με το Αφγανιστάν. Αυτό που είπαμε ήταν ξεκάθαρο: Δεν θέλουμε μια επανάληψη των ανεξέλεγκτων μαζικών ροών, που βιώσαμε το 2015. Υπερασπίζομαι την απόφαση αυτή, εκπροσωπώντας μια χώρα που ήταν το θύμα μιας πολιτικής που ανέδειξε στο τέλος της ημέρας, τις σημαντικές αδυναμίες των ευρωπαϊκών θεσμών, καθώς ακόμη δεν έχουμε κατορθώσει να καταλήξουμε σε μια συμφωνία για ένα κοινό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου», σημείωσε στην απάντησή του ο Πρωθυπουργός για να προσθέσει απευθυνόμενος στον κ. Σασόλι:
«Συμφωνούμε πάντως, ότι θα πρέπει να προστατεύσουμε τα σύνορά μας, και θα πρέπει να το κάνουμε με ένα τρόπο πειθαρχημένο που θα διέπεται από αρχές, με απόλυτο σεβασμό προς το διεθνές δίκαιο. Αλλά ταυτόχρονα πρέπει να αναγνωρίσουμε -ως Ευρώπη και ως Ευρωπαϊκοί θεσμοί- ότι θα πρέπει να διδαχθούμε από τα λάθη μας. Θεωρώ πως αυτό που συνέβη το 2015 ήταν λάθος. Το αναγνωρίζουμε ανοιχτά. Αντιμετωπίζουμε την αναγκαιότητα να στηρίξουμε τους πρόσφυγες, κοντά στην πηγή του προβλήματος, δηλαδή κοντά στο Αφγανιστάν. Και στέλνουμε ένα σαφές μήνυμα στα δίκτυα λαθρομετανάστευσης και εκείνους που εκμεταλλεύονται τον ανθρώπινο πόνο και την απόγνωση πως δεν μπορούν να επαναλάβουν αυτό που έκαναν συστηματικά τα τελευταία χρόνια. Επιτρέψτε μου λοιπόν, Νταβίντ λοιπόν να διαφωνήσω με αυτή την παράμετρο της ομιλίας σας».
Το ίδιο μήνυμα θέλησε να εκπέμψει ο κ. Μητσοτάκης και κατά τις διαδοχικές συναντήσεις που είχε με τον πρωθυπουργό της Σλοβενίας, Γιάνεζ Γιάνσα (το βράδυ της Τρίτης) και τον πρόεδρο της χώρας, Μπορούν Παχόρ (το πρωί της Τετάρτης).
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε πως δεν είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτή, επί της αρχής, μία επανάληψη όσων συνέβησαν το 2015 και επανέλαβε ότι είναι αναγκαίο να υποστηριχθούν χώρες που βρίσκονται κοντά στο Αφγανιστάν ή συνορεύουν μαζί του, ώστε να διασφαλιστεί η υποστήριξη προσφύγων.
Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων εξετάστηκαν περιφερειακά ζητήματα, οι εξελίξεις στο Αφγανιστάν και η πορεία της πανδημίας.
Οσον αφορά την αντιμετώπιση της Covid-19 και τις εκστρατείες εμβολιασμού, ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στα μέτρα που έχει λάβει η Ελλάδα για την προστασία της δημόσιας υγείας και στο θέμα της υποχρεωτικότητας για τον εμβολιασμό, καθώς από σήμερα 1η Σεπτεμβρίου τέθηκαν σε ισχύ οι κανόνες για τους ανεμβολίαστους εργαζόμενους σε δομές υγείας.
Συζητήθηκαν επίσης οι τελευταίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν και τα αποτελέσματα του Συμβουλίου Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συνεδρίασε την Τρίτη με κύριο θέμα την αντιμετώπιση του ενδεχόμενου μεταναστευτικών ροών.
Εξετάστηκε τέλος το θέμα της ευρωπαϊκής προοπτικής των βαλκανικών χωρών, καθώς και η επικείμενη Σύνοδος Κορυφής ΕΕ – Δυτικών Βαλκανίων, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις 6 Οκτωβρίου. Ο Πρωθυπουργός σημείωσε πως πρέπει να υποστηριχθεί η ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών της περιοχής, με προϋπόθεση την εκπλήρωση των γνωστών αιρεσιμοτήτων.