Σαφή και ξεκάθαρα μηνύματα προς την Αγκυρα εξέπεμψαν τόσο ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (κατά τον χαιρετισμό του), όσο και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας κατά τη διάρκεια του πρώτου «Philia Forum» (Φόρουμ Φιλίας) που διοργάνωσε στην Αθήνα το υπουργείο Εξωτερικών με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών της Αιγύπτου, της Κύπρου, του Μπαχρέιν και της Σαουδικής Αραβίας, της υπουργού Επικρατείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, καθώς επίσης -μέσω τηλεδιάσκεψης, του γάλλου υπουργού Εξωτερικών Ζαν Ιβ Λεντριάν.
Στον χαιρετισμό του ο Πρωθυπουργός στάθηκε στην αναβάθμιση της σύμπραξης των χωρών που συμμετέχουν Φόρουμ στο σε μία σειρά πεδίων, από την διπλωματία και την οικονομία έως την διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού, την ενέργεια και την καθημερινότητα.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Μητσοτάκης απάντησε στους «βρυχηθμούς» Ερντογάν περί λύσης-μονόδρομο δύο κρατών στην Κύπρο, επαναλαμβάνοντας ότι η διεθνής κοινότητα και όλες οι χώρες του Φόρουμ «υποστηρίζουν μία δίκαιη, βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού, στη βάση του Κατασταστικού Χάρτη και των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ καθώς και του ευρωπαϊκού κεκτημένου».
Οι χώρες μας, τόνισε ο Πρωθυπουργός, συνεργάζονται και δεσμεύονται για την επικράτηση της ειρήνης και της προόδου στην κρίσιμη γεωστρατηγικά περιοχή μας, με σεβασμό της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών μας χωρίς ξένες παρεμβάσεις, παραμένοντας πάντα προσηλωμένες στο Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, ως θεμέλια της ειρήνης, της ασφάλειας, των σχέσεων καλής γειτονίας καθώς και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών».
Αναφερόμενος στη νέα αυτή σύμπραξη του Φόρουμ Φιλίας, ο κ. Μητσοτάκης θέλησε να επισημάνει ότι πρόκειται για πρωτοβουλία «ανοιχτή σε όλους, δίχως να στρέφεται εναντίον κανενός, ξεπερνώντας τα σύνορα των κρατών, που την αποτελούν, ενώνοντας τρεις Ηπείρους και συνδέοντας την Ευρώπη με τον Αραβικό Κόσμο».
Το πρωτοπόρο αυτό σχήμα συνεργασίας, είπε «σηματοδοτεί τη σύμπραξη Ελλάδος, Κύπρου, Αιγύπτου με νέους εταίρους όπως το Μπαχρέιν, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συνδέοντας την Μεσόγειο, την Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο. Οι χώρες μας συνδέονται με στενές σχέσεις που έρχονται από το παρελθόν και όλες τους συναντώνται. Σε όσα πιστεύουμε στο παρόν, στο διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας, στην ειρήνη, στους όρους καλής γειτονίας, όπως και στη σταθερότητα. Η εμβάθυνση της συνεργασίας του νέου αυτού σχήματος υπηρετεί το κοινό συμφέρον των χωρών μας, προωθώντας την ευημερία, θέτοντας τις βάσεις για μία ευρεία, φιλόδοξη, θετική ατζέντα. Και αυτό φιλοδοξούμε μέσω της διασυνδεσιμότητας των δράσεων μας και των πρωτοβουλιών μας σε πλειάδα θεμάτων, όπως τον διαθρησκευτικό διάλογο, την ενέργεια, την καινοτομία, την ψηφιακή οικονομία, την προστασία του πολίτη, αλλά και τις σχέσεις μεταξύ των λαών μας».
«Το ευέλικτο αυτό σχήμα», πρόσθεσε ο Πρωθυπουργός, «θα συνέρχεται σε τακτά χρονικά διαστήματα με σκοπό να διευρύνει διαρκώς τα πεδία σύμπραξης μεταξύ των κρατών μας και αποτελεί παράδειγμα αρμονικής διακρατικής συνεργασίας πάνω στην ταραγμένη σκακιέρα των διεθνών σχέσεων, αλλά και μία σύγκλιση διαφορετικών κυβερνήσεων από την Ευρώπη και τον Αραβικό κόσμο με κοινό στόχο να βελτιώσουν την καθημερινότητα των λαών μας».
Η Ελλάδα, κατέληξε, είναι φυσικό να εισηγείται αυτό το πρωτοπόρο σχήμα συνεργασίας. «Το ευνοεί άλλωστε η θέση της στο μέσο δύο γεωγραφικών τόξων, ενός οριζόντιου από την Πορτογαλία έως τον Περσικό Κόλπο και ενός κάθετου, από τα Βαλκάνια έως την Αίγυπτο που συνδέει την Ευρώπη με την Αφρική. Το συνδέει, επίσης και ο γεωστρατηγικός ρόλος σας στα Βαλκάνια και στη Μεσόγειο, όπως και η συμμετοχής της στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, το επιβάλλουν, όμως και οι πολυδιάστατες προκλήσεις στην ευρύτερη γειτονιά μας».
Αλλωστε όπως χαρακτηριστικά σημείωσε, «το όνομα του Φόρουμ βγήκε από την ελληνική λέξη φιλία, που σημαίνει πολλά περισσότερα από μία συμμαχία, γιατί δηλώνει επίσης κοινές αξίες, δεσμούς και συναισθήματα, που διατρέχουν τον πολιτισμό και την ιστορία».
Κλείνοντας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την επιθυμία της Αθήνας να φιλοξενήσει την πρώτη Σύνοδο Κορυφής του «Pfilia Forum».
Δένδιας: Το Φόρουμ δεν στρέφεται εναντίον οιουδήποτε
Σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση του Forum, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, σημείωσε πως «φιλοδοξία της Ελλάδας είναι να αποτελέσει μια γέφυρα μεταξύ της Ανατολικής Μεσογείου και του Κόλπου, με τα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη.
«Αυτό που μας ενώνει όλους σήμερα είναι η καταδίκη παράνομων πράξεων, η καταδίκη παράλογων πράξεων, που υποσκάπτουν την ειρήνη και την ασφάλεια», υπογράμμισε σε ένα σαφές μήνυμα προς την Τουρκία του Ερντογάν. «Σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε ένα ανάχωμα στις απειλές, στη βία, στον εξτρεμισμό, στη μισαλλοδοξία, στη διαστρέβλωση της θρησκείας, στον παραλογισμό».
Βασικό συστατικό για την εμπέδωση της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή, συμπλήρωσε ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας, είναι η ειρήνη, η οποία, όπως είπε σε μία ακόμη έμμεση αναφορά του για την γείτονα, «απειλείται καθημερινά από ανατρεπτικές και αναθεωρητικές δυνάμεις».
«Δυστυχώς, η ειρήνη στην περιοχή μας απειλείται καθημερινά από ανατρεπτικές και αναθεωρητικές δυνάμεις, που επικαλούνται μάλιστα όχι τη λογική, αλλά τον παραλογισμό. Για να πετύχουν τους σκοπούς τους οι δυνάμεις αυτές προβαίνουν σε πλήθος παράνομων αλλά και παράλογων ενεργειών, όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Απειλούν ή κάνουν χρήση βίας, καταλαμβάνουν εδάφη άλλων κρατών, υποστηρίζουν ακραίες ομάδες ή ακραίες ιδεολογίες, υποθάλπουν την τρομοκρατία, αναμιγνύονται στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων κρατών, με απώτερο στόχο την ανατροπή μη φιλικών προς αυτές κυβερνήσεων», ανέφερε ο κ. Δένδιας.
Από την άλλη πλευρά, τόνισε, το «Φόρουμ Φιλίας» αποτελεί το υπόβαθρο για τη δημιουργία συνεργειών σε διάφορους τομείς, όπως η οικονομία, η ενέργεια, οι μεταφορές, ο τουρισμός, ο πολιτισμός, η εκπαίδευση, η πολιτική προστασία, ο διάλογος μεταξύ των θρησκειών.
«Με τη συνάντησή μας σήμερα βάζουμε ένα επιπλέον θεμέλιο για την εμπέδωση της φιλίας, της ειρήνης και της ευημερίας στην ευρύτερη περιοχή, από τη Μεσόγειο μέχρι τον Κόλπο», διεμήνυσε, επισημαίνοντας ότι όλες τις συμμετέχουσες χώρες τις συνδέουν κοινές αρχές, που δεν είναι άλλες από αυτές που περιλαμβάνονται στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, δηλαδή την καλή γειτονία, την ειρηνική επίλυση των διαφορών στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.
Προφανώς, σημείωσε ο Νίκος Δένδιας, «δεν αποτελεί σύμπτωση το γεγονός ότι όλες οι χώρες σήμερα εδώ έχουν υπογράψει τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, η οποία ως γνωστόν αποτελεί και εθιμικό Δίκαιο» [σε αντίθεση με την Τουρκία που δεν ;exei υπογράψει την UNCLOS].
Ο υπουργός Εξωτερικών διευκρίνισε εξάλλου, ότι σκοπός του Φόρουμ δεν είναι η δημιουργία μίας αμυντικής συμμαχίας. «Το Φόρουμ δεν στρέφεται εναντίον οιουδήποτε. Τείνουμε χείρα φιλίας προς όλες τις κατευθύνσεις μηδενός εξαιρουμένου, με μόνο μία βασική προϋπόθεση: το σεβασμό του διεθνούς Δικαίου και των βασικών αρχών της διεθνούς συμπεριφοράς», ήταν ένα ακόμα μήνυμα του υπουργού προς την Αγκυρα.
Οπως είπε, «το Φόρουμ Φιλίας αποτελεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο οι χώρες μπορούν να ανταλλάσσουν απόψεις για κοινές προκλήσεις, όπως παραδείγματος χάριν η αντιμετώπιση της πανδημίας που δε γνωρίζει ούτε σύνορα, ούτε ηπείρους», ενώ συζητήθηκαν και άλλα ζητήματα, όπως η Λιβύη και η Συρία, ενώ συμφώνησαν στη δημιουργία ενός δικτύου περιφερειακής συνεργασίας που συνδέει το Μασρέκ με την Ευρώπη.
Στο σημείο αυτό ο κ. Δένδιας χαιρέτισε “το θάρρος, το όραμα και τις άοκνες προσπάθειες που καταβάλλουν οι χώρες που εκπροσωπούνται σήμερα εδώ για την προώθηση της ειρήνης και της ευημερίας στην περιοχή”.
«Σπάμε το φαύλο κύκλο που διαρκεί χρόνια. Προσπαθούμε και ανοίγουμε νέους δρόμους ειρήνης και συνεργασίας», κατέληξε στη δήλωσή του ο κ. Δένδιας.
Στο περιθώριο των εργασιών του Forum, ο υπουργός Εξωτερικών είχε διαδοχικές διμερείς συναντήσεις με τους ομολόγους του, του Μπαχρέιν Αμπτουλαντίφ μπιν Ρασίντ Αλζαγιάνι (Abdullatif bin Rashid Alzayani), της Σαουδικής Αραβίας, πριγκίπα Φάισαλ μπιν Φαρχάν αλ Σαούντ (Faisal bin Farhan Al Saud) και της Κύπρου, Νίκο Χριστοδουλίδη. καθώς και την υπουργό Επικρατείας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Ρεεμ αλ Χασίμι (Reem Al Hashimy)
«Υπουργοί από Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο, ΗΑΕ, Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν και Γαλλία, συναντιόμαστε με έναν κοινό σκοπό: Την οικοδόμηση φιλίας, ειρήνης και ευημερίας από τη Μεσόγειο ως τον Κόλπο», έγραψε στο Τwitter ο κ. Δένδιας, που την Τετάρτη είχε συνάντηση με τον αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών Σάμεχ Σούκρι.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την έναρξη των εργασιών του «Philia Forum»
Αξιότιμοι κύριοι Υπουργοί Εξωτερικών, κυρία Υπουργέ Επικρατείας, κυρίες και κύριοι,
Με πραγματικά ξεχωριστή χαρά σας καλωσορίζω σήμερα στην Αθήνα, στην πρώτη συνάντηση Υπουργών Εξωτερικών υπό αυτό το σχήμα συνεργασίας. Είναι το «Philia Forum» για το οποίο πιστεύω ότι πρέπει όλοι να είμαστε υπερήφανοι.
Το όνομα της πρωτοβουλίας γεννήθηκε από την ελληνική λέξη «φιλία», που σημαίνει πολλά περισσότερα από μία συμμαχία, γιατί δηλώνει επίσης κοινές αξίες, δεσμούς και συναισθήματα που διατρέχουν τον πολιτισμό και την Ιστορία.
Σηματοδοτεί τη σύμπραξη Ελλάδος – Κύπρου – Αιγύπτου με νέους εταίρους, το Μπαχρέιν, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, συνδέοντας πλέον τη Μεσόγειο, την Ερυθρά Θάλασσα και τον Κόλπο.
Οι χώρες μας συνδέονται με στενές σχέσεις, που έρχονται από το παρελθόν και όλες τους συναντώνται σε όσα πιστεύουμε στο παρόν, στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας, στην ειρήνη, στους όρους καλής γειτονίας, όπως και στη σταθερότητα. Γι’ αυτό και η πρωτοβουλία μας είναι ανοιχτή σε όλους, δίχως να στρέφεται εναντίον κανενός, ξεπερνώντας τα σύνορα των κρατών που την αποτελούν, ενώνοντας τρεις ηπείρους. Και συνδέοντας την Ευρώπη με τον αραβικό κόσμο.
Η εμβάθυνση της συνεργασίας του νέου αυτού σχήματος υπηρετεί το κοινό συμφέρον των χωρών μας, προωθώντας την ευημερία στην περιοχή και θέτοντας τις βάσεις για μια ευρεία, φιλόδοξη, θετική ατζέντα. Και αυτό φιλοδοξούμε, μέσω της διασυνδεσιμότητας των δράσεών μας και των πρωτοβουλιών μας, σε πλειάδα θεμάτων όπως τον διαθρησκειακό διάλογο, την ενέργεια, την καινοτομία, την ψηφιακή οικονομία, την προστασία του πολίτη αλλά και τις σχέσεις μεταξύ των λαών μας.
Το ευέλικτο αυτό σχήμα, θα συνέρχεται σε τακτά διαστήματα με σκοπό να διευρύνει διαρκώς τα πεδία σύμπραξης μεταξύ των μελών του. Αποτελεί ένα παράδειγμα αρμονικής, διακρατικής συνεργασίας πάνω στην ταραγμένη σκακιέρα των διεθνών σχέσεων. Αλλά και μία σύγκλιση διαφορετικών κυβερνήσεων από την Ευρώπη και τον αραβικό κόσμο, με κοινό στόχο να βελτιώσουν την καθημερινότητα των λαών τους. Με σταθερή πυξίδα τις θεμελιώδεις αξίες των Ηνωμένων Εθνών: Ασφάλεια, Δικαιοσύνη και Ισότητα.
Αυτές οι αξίες αποκτούν, σήμερα, νέο νόημα στη σκιά της εμπειρίας του Covid-19. Γιατί, στη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας αποδείξαμε ότι μπορούμε να εργαστούμε μαζί για να την αναχαιτίσουμε. Ειδικά η χώρα μου, μάλιστα, θέλησε και πέτυχε να μετατρέψει τα μεγάλα εμπόδια της υγειονομικής κρίσης σε εφαλτήρια για την ανάπτυξη της επόμενης ημέρας.
Έτσι, ταυτόχρονα με την άμυνα στην πανδημία, έκανε επιθετικά βήματα στο δρόμο της προόδου: Τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας και του κράτους, την πράσινη ενέργεια, τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μας. Πρόκειται, ασφαλώς, για πεδία που αποτελούν προκλήσεις για την εμβάθυνση της συνεργασίας μας στο «Philia Forum». Γιατί τη Διπλωματία και την Οικονομία, σ’ όλες τις πτυχές της, σύντομα θα την πλαισιώσει και ο συντονισμός των δράσεών μας σε πολλά άλλα θέματα: Από τις πολιτιστικές ανταλλαγές, στις οποίες αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία, μέχρι θέματα προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά θέματα που αφορούν την καθημερινότητα των πολιτών μας.
Κυρίες και κύριοι,
Η Ελλάδα είναι φυσικό να εισηγείται αυτό το πρωτοπόρο σχήμα συνεργασίας. Το ευνοεί, εξάλλου, η θέση της, στο μέσο δύο γεωγραφικών τόξων: Ενός οριζόντιου, από την Πορτογαλία μέχρι τον Κόλπο και ενός κάθετου, από τα Βαλκάνια έως την Αίγυπτο, που συνδέει την Ευρώπη με την Αφρική.
Το ευνοεί, επίσης, ο γεωστρατηγικός της ρόλος στα Βαλκάνια και στη Μεσόγειο. Όπως και η συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το επιβάλλουν, όμως, και οι πολυδιάστατες προκλήσεις στην ευρύτερη γειτονιά μας.
Δεν είναι τυχαίο ότι όλες οι χώρες μας, υποστηρίζουν μία δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού. Στη βάση του Καταστατικού Χάρτη και των σχετικών ψηφισμάτων του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών καθώς και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Συνεργάζονται και δεσμεύονται για την επικράτηση της ειρήνης και της προόδου στην κρίσιμη γεωστρατηγικά περιοχή μας. Με σεβασμό της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών μας, χωρίς ξένες παρεμβάσεις. Παραμένοντας πάντα προσηλωμένοι στο Διεθνές Δίκαιο αλλά και το Δίκαιο της Θάλασσας, ως θεμέλια της ειρήνης, της ασφάλειας, των σχέσεων καλής γειτονίας, καθώς και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών.
Περιορίστηκα σε αυτόν το σύντομο χαιρετισμό μου σε ορισμένα μόνο, κ. Υπουργέ, από τα ζητήματα τα οποία θα μας απασχολήσουν. Είμαι βέβαιος ότι στη συνάντησή σας θα εξετάσετε πολλά περισσότερα.
Κλείνω με την πρόθεση της Ελλάδας να φιλοξενήσει σύντομα την πρώτη Σύνοδο Κορυφής του νέου σχήματος. Ώστε μόλις αρθούν οι περιορισμοί της πανδημίας, να υποδεχθώ, εδώ τους φίλους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων των άλλων χωρών του «Philia Forum». Για να συζητήσουμε από κοντά πώς θα κάνουμε παραγωγικότερη αυτήν που μας δώρισε και το όνομά της στο φόρουμ μας: Τη φιλία μεταξύ των λαών μας.