Τη νίκη της Νέας Δημοκρατίας –και μάλιστα με διαφορά πρωτοφανή για εκλογές στα χρόνια της κρίσης– επιβεβαίωσε το βράδυ της Κυριακής η Singular Logic που «τρέχει» την εκλογική διαδικασία για λογαριασμό του υπουργείου Εσωτερικών. Η εκτίμηση περί διαφοράς της τάξεως του 9% υπέρ της ΝΔ –που αργότερα έφτασε και στο 9,5%– ήταν μεγαλύτερη και από τα ευρήματα των exit polls, τα οποία από τον ΣΥΡΙΖΑ αρχικά είχαν προσπαθήσει άτσαλα να υποβαθμίσουν (εδώ). Και έτσι, λίγο πριν τα μεσάνυχτα, υπό το βάρος μιας συντριπτικής ήττας, ο Αλέξης Τσίπρας αναγκάστηκε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για τον Ιούνιο.
«Το εκλογικό αποτέλεσμα δεν είναι αντάξιο των προσδοκιών μας. Δεν μου ταιριάζει να αγνοήσω το αποτέλεσμα. Μένω πιστός στις αρχές μου και στις αρχές μας. Η αφοσίωσή μας στον λαό είναι ηθική υποχρέωση. Αμέσως μετά τον δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών θα ζητήσω από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την άμεση προκήρυξη εθνικών εκλογών», είπε ο Πρωθυπουργός από την Κουμουνδούρου (εδώ).
Με βάση τον εκλογικό νόμο, το συντομότερο δυνατόν που μπορούν να γίνουν οι εθνικές εκλογές είναι η Κυριακή 30 Ιουνίου. Αλλη ημερομηνία είναι η 7η Ιουλίου κοντά στο περίφημο δημοψήφισμα του 2015.
Σε κάθε περίπτωση, αυτό σημαίνει ότι ο κ. Τσίπρας εγκαταλείπει την πάγια θέση του για εκλογές τον Οκτώβριο και είναι έτοιμος να παραδώσει την εξουσία (μεταξύ άλλων δεν θα μπορέσει να ορίσει επίτροπο στην ΕΕ, ούτε και ανθρώπους της επιλογής του σε κρίσιμα πόστα στα ανώτατα κλιμάκια της Δικαιοσύνης).
Ηδη μετά το δεύτερο κύμα των exit polls (και εν αναμονή της ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων από τη Singular Logic) ο κ. Τσίπρας έσπευσε στην Κουμουνδούρου και κλείστηκε με τους επιτελείς του στον τρίτο όροφο των γραφείων του ΣΥΡΙΖΑ, συζητώντας όλες τις εκδοχές.
Το αποτέλεσμα κρίθηκε τελικά πολύ βαρύ για να αγνοηθεί. Αλλά είναι και ελάχιστα πιθανό μέσα σε έναν μήνα να μπορεί να ανατραπεί –ή ακόμα και να περιοριστεί η διαφορά. Η εικόνα του χάρτη ενδεικτική της μετατόπισης του εκλογικού σώματος υπέρ της ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος από την πλευρά του, με τη θριαμβευτική νίκη του αναδεικνύεται σε ηγέτη βεληνεκούς για την ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά.
Λίγο μετά τις 21:40, από το υπουργείο Εσωτερικών δόθηκε η εκτίμηση τόσο για την ευρύτατη νίκη της Νέας Δημοκρατίας και για τη βαριά ήττα του ΣΥΡΙΖΑ όσο και για μερικά άλλα πολύ ενδιαφέρονται στοιχεία: η έκπληξη ήρθε από το εθνικιστικό κόμμα Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου, το οποίο εκλέγει ευρωβουλευτή. Αντιθέτως εξαερώθηκαν οι Ανεξ. Ελληνες που εκτιμήθηκε ότι δεν θα ξεπεράσουν ούτε το 1% –τους πέρασαν μέχρι και οι Πολίτες του Ηλία Ψινάκη!
Εκπληξη συνιστά και το ΜέΡΑ25 του Γιάνη Βαρουφάκη που προσπέρασε τη Ζωή Κωνσταντοπούλου, του Ποτάμι και την Ενωση Κεντρώων και όπως εκτίμησε η Singular Logic οριακά θα καταφέρει να πάρει έδρα στην Ευρωβουλή.
Η κατάταξη που, το πρωί της Δευτέρας πια, έδινε η Singular Logic (σε ποσοστό ενσωμάτωσης 74,83%) ήταν η εξής (σε παρένθεση οι εκτιμώμενες έδρες):
Νέα Δημοκρατία: 33,25% (7)
ΣΥΡΙΖΑ: 23,74% (6)
Κίνημα Αλλαγής: 7,51% (2)
ΚΚΕ: 5,53% (2)
Χρυσή Αυγή: 4,87% (2)
Ελληνική Λύση: 4,12% (1)
ΜέΡΑ25: 3,05% (1)
Πλεύση Ελευθερίας: 1,63%
Το Ποτάμι 1,59%
Ενωση Κεντρώων: 1,46%
Αρχικά, στα πρώτα στοιχεία από τις συνεντεύξεις κάλπης, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης απολάμβανε μια διαφορά τουλάχιστον της τάξεως του 7% έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά τα τελευταία ερωτηματολόγια έκαναν το αποτέλεσμα ακόμα χειρότερο για το κυβερνών κόμμα: η διαφορά 33,5% με 25% (μέση τιμή) ήδη έθετε τον Αλέξη Τσίπρα που έσπευδε άρον άρον στην Κουμουνδούρου (εδώ) σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Τόσο πολιτικά, όσο και προσωπικά.
Ο Πρωθυπουργός ήταν αυτός που μιλούσε από έδρας για «δημοσκοπήσεις της συμφοράς», αλλά αυτές οι δημοσκοπήσεις επιβεβαιώθηκαν –η ΝΔ κερδίζει και με μεγάλη διαφορά.
Ο Πρωθυπουργός ήταν αυτός που υποσχόταν στους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ νίκη «όχι απλά με 1-0 αλλά με 2-0 και 3-0» αλλά τελικά ήταν το κόμμα του που υπέστη την πιο μεγάλη ήττα του από το 2012.
Ενδεικτικό του προβλήματος για τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι ο Ηλίας Νικολακόπουλος, εκλογολόγος με προνομιακές επαφές με την Κουμουνδούρου, εκτιμούσε από την αρχή ότι η διαφορά υπέρ της ΝΔ είναι στο 7%. Αργότερα παραδέχτηκε: Πρώτη η Νέα Δημοκρατία με 33%, στο 25% ο ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τα exit polls και πιθανότατα 9% η διαφορά στο τελικό εκλογικό αποτέλεσμα!
Λίγο μετά τις 20:40, νεότερη και οριστική ανάλυση των exit polls έφερνε την κατάταξη ως εξής:
Νέα Δημοκρατία: 32,5% έως 34,5% (μέση τιμή 33,5%), ΣΥΡΙΖΑ: 24% έως 26% (μέση τιμή 25%), Κίνημα Αλλαγής: 7,2% έως 8,2%. ΚΚΕ: 5% έως 6%, Χρυσή Αυγή: 4% εως 5%, Ελληνική Λύση: 4-5%, ΜέΡΑ25: 2-3%, Ενωση Κεντρώων: 1-2%, Ποτάμι: 1-2%, ΑΝΕΛ: 0,5-1%
Ξεχωριστό ενδιαφέρον είχαν εξ αρχής τα υψηλά ποσοστά της Ελληνικής Λύσης του Κυριάκου Βελόπουλου που εμφανιζόταν με έδρα στην Ευρωβουλή όπως και αυτά του ΜέΡΑ25. Αντιθέτως σε χαμηλή πτήση βρέθηκαν από την πρώτη εκτίμηση το Ποτάμι που το 2014 είχε εκλέξει δύο ευρωβουλευτές, οι μέχρι πρότινος συγκυβερνώντες ΑΝΕΛ και η Ενωση Κεντρώων του Βασίλη Λεβέντη.
Με το που είχαν κλείσει οι κάλπες τα κανάλια -πλην της ΕΡΤ- μετέδωσαν στις 7 μ.μ., τα αποτελέσματα (μέση τιμή) ως εξής:
Νέα Δημοκρατία: 34% (32-36), ΣΥΡΙΖΑ: 27% (24-29), Κίνημα Αλλαγής: 8% (9-7%), Χρυσή Αυγή: 6% (7-5%), ΚΚΕ: 6% (7-5%), Ελληνική Λύση 2,5% έως 4,5%, ΜέΡΑ25: 2,5% έως 4,5%, Ποτάμι: 1% έως 2%, Ενωση Κεντρώων: 1% έως 2%, Ανεξ. Ελληνες: 1% έως 2%.
Από πολύ νωρίς λοιπόν το ερώτημα είχε ήδη τεθεί για τον κ. Τσίπρα και τους συν αυτώ. Τον Μάιο του 2014, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κερδίσει με 3,84% διαφορά τη ΝΔ (26,56% έναντι 22,72%), είχε σπεύσει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τότε τον Κάρολο Παπούλια, απαιτώντας εκλογές (εδώ). Τώρα τι θα έκανε; Θα «διάβαζε» στη λαϊκή ετυμηγορία μια ξεκάθαρη αποδοκιμασία της κυβέρνησής του –αλλά και των παροχών στις οποίες επιδόθηκε αφειδώς την τελευταία εβδομάδα– ή θα έκανε πως δεν άκουσε; Τελικά άκουσε.
Για την Ιστορία, το 2014, οι ευρωεκλογές είχαν δώσει: ΣΥΡΙΖΑ 26,56%, ΝΔ, 22,72%, Χρυσή Αυγή 9,39%, Ελιά (Κίνημα Αλλαγής) 8,02%, Ποτάμι 6,61%, ΚΚΕ 6,11%, Ανεξάρτητοι Ελληνες 3,46%.
Το αποτέλεσμα της 26ης Μαΐου, με ένα 9,51% υπέρ της ΝΔ, συνιστά τη μεγαλύτερη διαφορά σε ευρωεκλογές. Μέχρι τώρα υπήρχε το 2004, όταν η ΝΔ, λίγες εβδομάδες μετά τη νίκη της στις εθνικές εκλογές επί του ΠΑΣΟΚ, κατέγραψε 43,01% έναντι 34,03%.
Το αποτέλεσμα είναι η πρώτη νίκη της ΝΔ μετά από επτά χρόνια (Ιούνιος 2012) και η πρώτη ήττα του ΣΥΡΙΖΑ έπειτα από τρεις συνεχείς νίκες, σε δύο εθνικές κάλπες και στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου ’15.