Ο Ενρι Τσανάι σε μια από τις πρόσφατες διαλέξεις του. | Facebook/Enri Canaj
Επικαιρότητα

Ενρι Τσανάι: Ο φωτογράφος της υπέρβασης μέλος του Magnum

Ενας από τους σημαντικότερους φωτορεπόρτερ της νέας γενιάς -που ξεχώρισε για τις υπερβατικές δουλειές του πάνω στο Προσφυγικό, την Ελλάδα της κρίσης και τη ζωή στην Αλβανία- έγινε δεκτός στην πιο σημαντική ελίτ του κόσμου της φωτογραφίας
Protagon Team

«Το Magnum είναι μία κοινότητα σκέψης, μία κοινή ανθρώπινη ποιότητα, μια περιέργεια για το τι συμβαίνει στον κόσμο, ένας σεβασμός για το τι συμβαίνει και μία επιθυμία να μεταγραφεί οπτικά». Αυτό είχε πει κάποτε ο μέγας Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν, εκ των ιδρυτών αυτής της ιδιαίτερης κάστας των απανταχού καταξιωμένων φωτογράφων. Το Magnum γεννήθηκε το 1947 και εφέτος συμπληρώνει 70 χρόνια ζωής.

Αλλά εφέτος έγινε κάτι ξεχωριστό. Κάθε χρόνο στα τέλη του Ιουνίου, τα μέλη του θρυλικού φωτογραφικού πρακτορείου συσκέπτονται στα γραφεία τους είτε στη Νέα Υόρκη, είτε στο Λονδίνο ή στο Παρίσι. Μελετούν εκατοντάδες εικόνες νέων δημιουργών και αποφασίζουν εάν θα κάνουν δεκτά νέα δόκιμα μέλη. Το να συγκαταλέγεσαι ανάμεσα σε γίγαντες της φωτογραφίας όπως ο Μπρεσόν ή ο Ρόμπερτ Κάπα είναι η ύψιστη τιμή.

Eφέτος, λοιπόν έγινε δεκτός ως νέο δόκιμο μέλος αυτής της παγκόσμιας ελίτ, ο «δικός μας» Ένρι Τσανάι, ο φωτογράφος, ο οποίος έχει ξεχωρίσει τα τελευταία χρόνια κυρίως με τις φωτογραφικά υπερβατικές και συναισθηματικά συγκλονιστικές δουλειές του για το Προσφυγικό, την ελληνική κρίση αλλά και τη ζωή στη γενέτειρά του, την Αλβανία.

Μια μικρή βάρκα με πρόσφυγες μόλις έφτασε στα ελληνικά παράλια από την Τουρκία. Όσοι επέβαιναν πάλεψαν με τα κύματα για να βγουν στη στεριά

«Τον ρατσισμό που φωτογραφίζω, τον έζησα και εγώ» είχε δηλώσει προ ετών ο Τσανάι. Δεν έλεγε ψέματα. Ο Τσανάι γεννήθηκε στα Τίρανα το 1980 και το 1991 μετανάστευσε με την οικογένειά του στην Αθήνα, όπου ζει έκτοτε. Αφού σπούδασε φωτογραφία στη Leica Academy στην Αθήνα, ο Τσανάι ξεχώρισε τόσο με το ταλέντο του, όσο και για την σπάνια εργατικότητά του. Οι αναθέσεις και οι διακρίσεις δεν άργησαν να έρθουν.

Κηδεία στην Αλβανία

Από το 2014 συνεργάζεται στην Ελλάδα με την «Καθημερινή». Στο παρελθόν είχε συνεργαστεί με «ΤΑ ΝΕΑ», τον «Ταχυδρόμο», το «ΒΗΜΑgazino». Φωτογραφίες του έχουν δημοσιευτεί στο Newsweek, το Time, το New York Magazine, το Paris Match, τη Monde Diplomatique.

Εχει πραγματοποιήσει ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, κυρίως πάνω στο δράμα των προσφύγων. «Δεν με ενδιαφέρει η ωμή καταγραφή. Ηθελα να δείξω την τραγική τους κατάσταση, αλλά με έναν τρόπο υπερβατικό, χωρίς να την ωραιοποιήσω».

Εθελοντές μοιράζουν τρόφιμα σε πρόσφυγες κοντά στον καταυλισμό της Ειδομένης (Enri Canaj)

Πρόσφατα έλαβε μια υποτροφία από το ίδρυμα για τη φωτογραφία «Μανουέλ Ριβέρα – Ορτίζ», επίσης για τη δουλειά του στο προσφυγικό με τίτλο «The wind cries war». Στο πλαίσιο της υποτροφίας διοργανώνεται έκθεση του Ενρι Τσανάι στο κορυφαίο φωτογραφικό φεστιβάλ της Αρλ, που ξεκινάει στις 3 Ιουλίου.

Aνδρες των ΜΑΤ στις Σκουριές Χαλκιδικής κατά τη διάρκεια δύο παράλληλων διαδηλώσεων εργαζομένων στην επιχείρηση εξόρυξης χρυσού και πολιτών που αντιδρούν στο έργο (Enri Canaj)
Μητέρα από τη Συρία αγκαλιά με το τεσσάρων μηνών βρέφος της ακολουθεί πρόσφυγες που μόλις πάτησαν σε ελληνικό έδαφος
Παιχνίδι με μια μέλισσα. Εικόνα από το πρότζεκτ του Enri Canaj «Albania- A Homecoming»

Από την Ελλάδα μοναδικό μέλος του Magnum είναι ο φωτογράφος Νίκος Οικονομόπουλος (έγινε δεκτός στο πρακτορείο το 1990). Μέλος του πρακτορείου είναι από το 1954 και ο ελληνικής καταγωγής Αμερικανός Κωνσταντίνος Μάνος.