Είχε προαναγγελθεί ως μια δύσκολη βραδιά για τον Μαργαρίτη Σχοινά. Διορισμένος από την Ουρσουλα φον ντερ Λάιεν ως αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με αρμοδιότητα ένα αμφιλεγόμενο (τουλάχιστον ως προς τον τίτλο του) χαρτοφυλάκιο για την Προστασία του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, ο έλληνας επίτροπος βρέθηκε απέναντι στους ευρωβουλευτές. Οι οποίοι ήδη είχαν «κόψει» δυο τρεις άλλους εκλεκτούς της γερμανίδας διαδόχου του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Ομως αυτή η δύσκολη βραδιά, αποδείχτηκε πιο εύκολη, ίσως και λόγω του προσωπικού χαρίσματος του κ. Σχοινά να πείθει ακόμα και το πιο δύσπιστο ακροατήριο.
Ο κ. Σχοινάς βρέθηκε λοιπόν το βράδυ της Πέμπτης ενώπιον των ευρωβουλευτών των τριών αρμόδιων επιτροπών, της επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, Πολιτισμού και Εκπαίδευσης αλλά και Απασχόλησης. Οι περισσότεροι στάθηκαν στον τίτλο του χαρτοφυλακίου: «Τι σημαίνει Προστασία του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής»;
«Ο τίτλος αυτός δείχνει την αλαζονεία και τον οπισθοδρομικό χαρακτήρα της νέας Κομισιόν», είπε ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων Μαγκίντ Μαγκίντ, πρόσφυγας ο ίδιος από τη Σομαλία. Περισσότερο οξύ ήταν το σχόλιο της ολλανδής φιλελεύθερης Σοφία ιντ’ Βελντ: «είναι ένα τοξικό χαρτοφυλάκιο».
Για τον τίτλο αυτό, που τόσες αντιδράσεις προκάλεσε από τη στιγμή της ανακοίνωσης, ο κ. Σχοινάς απάντησε ότι «εγώ ποτέ δεν συμμερίστηκα την άποψη ότι ο τίτλος του χαρτοφυλακίου μάς οδηγεί στο να πιστεύουμε ότι βρισκόμαστε σε αντίθεση ή σύγκρουση με άλλη κουλτούρα».
Οπως σημειώνει ο Μιχάλης Μητσός, απεσταλμένος των «Νέων» στις Βρυξέλλες, ο κ. Σχοινάς δεν πέρασε τόσο δύσκολα όσο ενδεχομένως περίμενε. Η πλειοψηφία των ευρωβουλευτών απηύθυνε ερωτήσεις (πολλές φορές σκληρές και επίμονες) που αφορούσαν κυρίως τον τίτλο του χαρτοφυλακίου, αλλά και ειδικότερα για τα ζητήματα ασφάλειας και μετανάστευσης.
Πέρα από τον αμφιλεγόμενο τίτλο του χαρτοφυλακίου, ο κ. Σχοινάς, γράφουν τα «Νέα», φοβόταν ένα δύσκολο βράδυ από την αντίδραση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μετά την απόρριψη του συστήματος των spitzenkandidaten. Να εκδικηθεί δηλαδή για την απόφαση του διδύμου Μέρκελ – Μακρόν να απορρίψει τον Μάνφρεντ Βέμπερ (του επικεφαλής της μεγαλύτερης παράταξης) για την προεδρία της Κομισιόν. Είχε εξάλλου προηγηθεί το σφυροκόπημα την Τετάρτη της γαλλίδας υποψήφιας για την Εσωτερική Αγορά Σιλβί Γκουλάρ, η οποία ελέγχεται για αμοιβές από αμερικανικά think tank.
Παρά ταύτα, ο διορισμός του Μαργαρίτη Σχοινά φαίνεται να περνά, έστω και με τις μη δεσμευτικές αντιρρήσεις για τον τίτλο. Το Ευρωκοινοβούλιο θα ψηφίσει για τις Επιτροπή στο σύνολό της στις 23 Οκτωβρίου, λίγο πριν αναλάβει και επίσημα από την 1η Νοεμβρίου.
Τι είναι «ευρωπαϊκός τρόπος ζωής»
Ο κ. Σχοινάς ξεκίνησε την ακρόασή του με μια φράση της Ιουλιέτας. «Ο Σαίξπηρ ήθελε να μας πείσει ότι αυτό που ονομάζουμε τριαντάφυλλο θα μύριζε εξίσου ωραία με οποιοδήποτε άλλο όνομα. Ομως τα ονόματα έχουν σημασία γιατί δίνουν στα πράγματα νόημα».
Για την Ευρωπαϊκή Ένωση, υπογράμμισε ότι «είναι ένας φωτεινός φάρος σε έναν κόσμο που σκοτεινιάζει. Μας θαυμάζουν και μας ζηλεύουν».
Σχετικά με το έναντι ποιων πρέπει να προστατευτεί ο ευρωπαϊκός τρόπος ζωής, ο κ. Σχοινάς αναφέρθηκε σε αυτούς που δεν μας αφήνουν να γιορτάσουμε την 14η Ιουλίου στη Νίκαια (όπου το 2016 είχε γίνει τρομοκρατική επίθεση με πάνω από 80 νεκρούς), δεν προσφέρουν φαγητό σε όσους ζητούν άσυλο, δεν αφήνουν τα παιδιά τους να πάνε σχολείο. «Απορρίπτω το σχήμα “εμείς εναντίον αυτών”», τόνισε.
«Οι λαϊκιστές είναι εκείνοι που πρέπει να αισθάνονται ότι απειλούνται από τις ευρωπαϊκές αξίες, όχι το αντίθετο», είπε και επισήμανε, μεταξύ άλλων, ότι «η κυρία Λεπέν εργαλειοποιεί τη συζήτηση προς όφελός της. Αν τσιμπάμε παίζουμε το παιχνίδι της».
Παραδέχθηκε, ακόμη, όπως αναφέρουν τα «Νέα», ότι στην Ευρώπη υπάρχει πρόβλημα ισότητας, θυμίζοντας τη φράση του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (δηλαδή του Τζον Κένεντι) ότι «επισκευάζεις τη στέγη όταν ο ήλιος λάμπει». Υπερασπίστηκε την ποικιλομορφία της Ευρώπης, επικαλούμενος το γεγονός ότι επικοινώνησε με τον τουρκοκύπριο ευρωβουλευτή Νιγιαζί Κιζίλγιουρεκ στα ελληνικά. Και, μιλώντας ο ίδιος σε διάφορες γλώσσες, επέδειξε σε όλη τη διάρκεια της ακρόασης ενωτικό και φιλοευρωπαϊκό πνεύμα. «Εδώ και τριάντα χρόνια χτίζω γέφυρες, και θα συνεχίσω να το κάνω», είπε χειροκροτούμενος. «Δεν υπάρχουν δύο Ευρώπες, αλλά μία».
Στη δευτερολογία του αναφέρθηκε στην φιλοσοφία που θα διέπει το χαρτοφυλάκιό του: «Με τη βοήθεια των αρμόδιων Επιτρόπων, ο ρόλος μου θα είναι να ενοποιήσουμε όλες τις διαφορετικές πτυχές του χαρτοφυλακίου μου σ’ ένα ενιαίο αφήγημα, καλών πρακτικών, ποικιλομορφίας, πλούτου, αρχών και ικανοτήτων έτσι ώστε να οικοδομήσουμε μια ανθεκτική και ανεκτική κοινωνία για το μέλλον. Γι’ αυτό θα πολεμήσω».
Για την μετανάστευση και το άσυλο
«Η Ευρώπη είναι και θα συνεχίσει να είναι μια περιοχή που δέχεται μετανάστευση και δίνει άσυλο. Αυτό μας χαρακτηρίζει. Αυτό είμαστε», επισήμανε ο κ. Σχοινάς, προσθέτοντας ότι αυτοί που δεν δικαιούνται άσυλο θα πρέπει να επιστρέφονται με τον ευρωπαϊκό τρόπο, δηλαδή «με αξιοπρέπεια και με δικά μας χρήματα».
Σε ό,τι αφορά το –όπως αποδεικνύεται δύσκολο- έργο της εξεύρεσης συμβιβασμού για το κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου, ο Μαργαρίτης Σχοινάς είπε πως υπάρχουν πολλά μαθήματα που μπορούμε να αντλήσουμε. «Πρέπει να κάνουμε μια νέα αρχή, να ξαναδούμε τι δεν πήγε καλά στο παρελθόν», είπε και σημείωσε ότι θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου. Οπως είπε, προτεραιότητα της νέας Επιτροπής θα είναι να ξαναρχίσει το διάλογο με τις πρωτεύουσες και τους ευρωβουλευτές προτού προχωρήσει σε συγκεκριμένες προτάσεις. «Δεν μπορούμε, δεν πρέπει να αποτύχουμε», τόνισε.
Σε ερώτηση της ευρωβουλευτή της ΝΔ Ελίζας Βόζενμπεργκ σχετικά με την αύξηση των μεταναστευτικών ροών στα ελληνικά νησιά και τη σύνδεσή της με τη δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, ο κ. Σχοινάς επισήμανε ότι «πρέπει να φρεσκάρουμε» την εν λόγω συμφωνία, κάτι που ήδη έχει δρομολογηθεί με την εν εξελίξει επίσκεψη του επιτρόπου Μετανάστευσης Δημήτρη Αβραμόπουλου και του γερμανού υπουργού Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ στην Τουρκία και στην Ελλάδα. Εξάλλου, χαιρέτισε την πολιτική της νέας ελληνικής κυβέρνησης η οποία όπως είπε «ευθυγραμμίζει τις δράσεις της» με τις ευρωπαϊκές πολιτικές μετανάστευσης, υπογραμμίζοντας ότι «η Ελλάδα δε θα αφεθεί μόνη της».
Σχετικά με το θέμα της κατάστασης στη Μόρια και σε άλλα νησιά, ο Μαργαρίτης Σχοινάς δήλωσε: «Δεν με ικανοποιεί. Με πληγώνει ως Ελληνα και ως Ευρωπαίο, αλλά δεν είναι αποτέλεσμα μιας μόνο παραμέτρου. Είναι μια πολυπαραγοντική εξίσωση των τελευταίων τριών ετών και η Ευρώπη θα είναι αρωγός στην επίλυσή της».