Αποφασισμένος για λύση στο Κυπριακό εμφανίστηκε στις δηλώσεις του μετά το πέρας της Πενταμερούς Διάσκεψης στη Γενεύη, ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, παρά τα όσα απαράδεκτα θέλησε επίμονα να επιβάλει η Αγκυρα.
Παραδεχόμενος ότι κοινό έδαφος δεν βρέθηκε (καθώς οι Τούρκοι επιμένουν στα περί δύο κρατών –«λύση» δηλαδή εκτός πλαισίου του ΟΗΕ), ο Αντόνιο Γκουτέρες αναφώνησε «I do not give up!» (δεν τα παρατάω) και ανακοίνωσε τη διεξαγωγή μίας ακόμη συνάντησης των 5+1 σε μία νέα ύστατη προσπάθεια να βρεθεί λύση. Αγνωστο βέβαια τι θα μπορούσε να μεσολαβήσει μέχρι τότε με δεδομένη τη στείρα στάση που τηρεί η τουρκική πλευρά.
«Δεν έχουμε βρει ακόμα κοινό έδαφος για την επανάληψη των διαπραγματεύσεων για λύση, αλλά δεν τα παρατάω. Η δική μου εντολή είναι σαφής. Να προσπαθήσω για την ασφάλεια και την ευημερία των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων που αξίζουν να ζήσουν μαζί. Έτσι συμφωνήσαμε ότι θα γίνει στο μέλλον ακόμη μία συνάντηση των 5+1 με την προοπτική να εξασφαλίσουμε κοινό έδαφος για συνομιλίες. Είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε ότι μπορούμε για να προχωρήσει αυτή την προσπάθεια και να εξασφαλίσουμε θετικά αποτελέσματα», δήλωσε ο Αντόνιο Γκουτέρες.
Από την πλευρά του ο Νίκος Δένδιας σημείωσε: «Δείξαμε εποικοδομητική στάση. Καταβάλαμε μαζί με την Κυπριακή Δημοκρατία προσπάθειες για την επίτευξη αυτού του στόχου. Δυστυχώς, δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί κοινό έδαφος για την έναρξη των διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο αυτό, λόγω της στάσης της τουρκοκυπριακής και της τουρκικής πλευράς».
Σύμφωνα πάντως, με διπλωματικές πηγές που επικαλέστηκε η κυπριακή εφημερίδα «Φιλελεύθερος», η Λευκωσία φέρεται να έχει απαντήσει θετικά στην πρόταση Γκουτέρες για διορισμό ειδικού αντιπροσώπου στο Κυπριακό.
Αποστολή του ειδικού αντιπροσώπου θα είναι να προετοιμάσει το έδαφος με επαφές, ούτως ώστε να ξεκινήσουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις σε τρεις με τέσσερις μήνες.
Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες της εφημερίδας, ο ειδικός απεσταλμένος θα βοηθείται από πέντε εκπροσώπους των μερών στο Κυπριακό. Θα έχει δύο εκπροσώπους από τις κοινότητες και τρεις εκπροσώπους εκ μέρους των εγγυητριών δυνάμεων.
Ως προς τη θεματολογία με την οποία θα ασχοληθεί ο ειδικός αντιπρόσωπος υπάρχουν διαφορετικές πληροφορίες: α) η μία τον θέλει να επικεντρώνεται στο θέμα της «κυριαρχίας των κοινοτήτων», β) και η άλλη ότι θα ασχολείται και με το θέμα της «κυριαρχίας».
Η τουρκική πλευρά απορρίπτει την πρόταση του γ.γ. του ΟΗΕ και επέμεινε εκβιαστικά να μπει ξεκάθαρο στους όρους εντολής του ειδικού αντιπροσώπου το θέμα της κυριαρχίας.
Οπως γίνεται αντιληπτό στο νέο «ναυάγιο» οδήγησε η στάση της τουρκικής πλευράς και η απαίτησή της για εκ των προτέρων αναγνώριση χωριστής κυριαρχίας, δύο κράτη δηλαδή. Είναι βέβαια ένα θέμα το «αντιληπτό» να αφορά και τις Βρυξέλλες και τη διεθνή κοινότητα…
«Η απόφαση για μια νέα άτυπη Πενταμερή σε 2-3 μήνες αποτελεί “σανίδα σωτηρίας” για την Τουρκία, προκειμένου να ξεπεράσει τον σκόπελο του επόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο», εκτίμησε ο «Φιλελεύθερος» σε μια πρώτη ανάγνωση των δηλώσεων Γκουτέρες και της κατάληξης της προσπάθειας του στη Γενεύη.
Αναστασιάδης: Αψογη η στάση του Γκουτέρες
Ο Νίκος Αναστασιάδης χαρακτήρισε «επιτυχή» τη διαχείριση της πενταμερούς από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ.
Σε δηλώσεις του, μετά το τέλος της Πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό στη Γενεύη, ο πρόεδρος της Κύπρου, υπογράμμισε ότι ενδεχόμενη απόπειρα δημιουργίας νέων τετελεσμένων, είτε στη θάλασσα είτε στο έδαφος, από πλευράς Τουρκίας θα είναι λόγος μη συμμετοχής της ελληνοκυπριακής πλευράς στην επόμενη πενταμερή.
Ο κ. Αναστασιάδης υπογράμμισε, επίσης, ότι η τουρκική και τουρκοκυπριακή πρόταση για λύση δύο κρατών αποτελεί παραβίαση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και δεν θα γίνει ποτέ αποδεκτή. «Θα συνεχίσουμε με την ίδια συνέπεια να εργαζόμαστε ώστε να βρεθεί λύση που θα επανενώνει την πατρίδα μας στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας», ενώ ευχαρίστησε τον Έλληνα και τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών.
Παράλληλα, ο πρόεδρος της Κύπρου εξέφρασε την ικανοποίησή του γιατί ο Αντόνιο Γκουτέρες τήρησε μια άψογη, όπως είπε, στάση καθιστώντας σαφές ότι η πρόταση για λύση δύο κρατών δεν υπάρχει περίπτωση να γίνει αποδεκτή είτε από τα Ηνωμένα Έθνη είτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση.