Η Νικολέτα Μπενεντέτι παίζει με ένα βιολί Στραντιβάριους του 1717 / Στο φόντο το δημαρχείο της Κρεμόνα | ProtagonCreative / Wikipedia /Facebook / Nicoletta Benedetti
Επικαιρότητα

Κρεμόνα: Ορκος σιωπής επί έναν μήνα για χάρη των Στραντιβάριους

Οι κάτοικοι στη γενέτειρα του Στραντιβάρι σιώπησαν για όσο διάστημα χρειάστηκε να ηχογραφηθούν τα πολύτιμα βιολιά για τη δημιουργία ενός πρωτοποριακού λογισμικού που επιτρέπει στους μουσικούς να τα«παίζουν» ψηφιακά στον υπολογιστή τους
Protagon Team

Είναι γνωστό ότι οι κάτοικοι της Κρεμόνα, όπως άλλωστε όλοι οι Ιταλοί, δεν είναι καθόλου ήσυχοι τύποι, είτε βρίσκονται στο σπίτι τους είτε στους δρόμους. Για έναν ολόκληρο μήνα, όμως, έδωσαν όρκο σιωπής και υποσχέθηκαν να μην κάνουν καθόλου φασαρία ενώ έκλεισαν και οι δρόμοι της ιταλικής πόλης.

Η σιωπή τους αναμένεται να επιβραβευθεί φέτος με την κυκλοφορία ενός επαναστατικού λογισμικού, που επιτρέπει στους μουσικούς να «παίζουν» ψηφιακά ένα βιολί και ένα τσέλο Στραντιβάριους.

Σύμφωνα με δημοσίευμα των Times, το λογισμικό αναπτύχθηκε μετά από πολλές ώρες τέλειων ψηφιακών ηχογραφήσεων ενώ κορυφαίοι μουσικοί της Κρεμόνα έπαιζαν νότες και κλίμακες με σπάνια όργανα του 18ου αιώνα και χρησιμοποιήθηκαν 32 μικρόφωνα με τα οποία καταγράφηκαν ένα εκατομμύριο ψηφιακά μουσικά αρχεία.

Οι ηχογραφήσεις με τα σπάνια έγχορδα Στραντιβάριους έγιναν στο Μουσείο Βιολιού της Κρεμόνα

Και τώρα μια εταιρεία του Αμβούργου επεξεργάζεται τα αρχεία, που θα επιτρέπουν στους μουσικούς να παίζουν και να συνθέτουν στον υπολογιστή τους μουσικά έργα με σπάνια βιολιά και τσέλο. «Χρειάστηκε να “καθαρίσουμε” τις ηχογραφήσεις γιατί κάποιες φορές ακουγόντουσαν αεροπλάνα που περνούσαν ή καμπάνες εκκλησίας, πράγματα δηλαδή που δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε», δήλωσε ο υπεύθυνος γι’ αυτό το μέρος του project, Τόμας Κόρτικε.

Οι ηχογραφήσεις έγιναν στο Auditorium του Μουσείου Βιολιού στην Κρεμόνα, την πόλη όπου γεννήθηκε το 1644 ο Αντόνιο Στραντιβάρι και στην οποία τελειοποίησε την τέχνη κατασκευής βιολιού και άλλων έγχορδων οργάνων, τα Στραντιβάριους, όπως ονομάζονται και θεωρούνται αξεπέραστα.

Στις ηχογραφήσεις χρησιμοποιήθηκε ένα βιολί του 1727 που ονομάστηκε «Vesuvio», από το ηφαίστειο, χάρη στο κόκκινο χρώμα του, καθώς και ένα εύθραυστο τσέλο αξίας 16 εκατ. ευρώ. Ηχογραφήθηκαν επίσης ένα βιολί και μια βιόλα, που είχαν κατασκευαστεί από άλλους τεχνίτες της Κρεμόνα, πράγμα που θα επιτρέψει στους χρήστες του λογισμικού να συνθέτουν έργα για κουαρτέτα.

Στο Μουσείο Βιολιού της Κρεμόνα φυλάσσονται έξι σπάνια Στραντιβάριους

Δεν είναι η πρώτη φορά που το βιολί «Vesuvio» του Στραντιβάρι βγήκε από την θήκη του.  Ο ιδιοκτήτης του βιολιού το δώρισε στο μουσείο με την προϋπόθεση ότι θα επιτρέπεται σε νέους μουσικούς να παίζουν με αυτό.

Το μουσείο έχει έξι βιολιά Στραντιβάριους από τα περίπου 500, που εξακολουθούν να κυκλοφορούν, δήλωσε ο επιμελητής του μουσείου Φάουστο Κατσιατόρι. «Το εκπληκτικό είναι ότι αυτά τα όργανα εξακολουθούν να είναι μια ακουστική “λυδία λίθος”, επικυρώνοντας το επίπεδο των κατασκευαστών στην Κρεμόνα που υπάρχει μέχρι σήμερα», είπε.

Οι θεωρίες, για το πώς ο Στραντιβάρι πέτυχε τον εκπληκτικό ήχο του, είναι άφθονες, από το βερνίκι και την αντιβακτηριδιακή επεξεργασία που προτιμούσε, μέχρι τον τρόπο που κάπνιζε τα ξύλα στην καμινάδα. Χρησιμοποιούσε ερυθρελάτη από ένα αλπικό δάσος, όπου η αργή ανάπτυξη των δέντρων λόγω του κρύου δίνει στο ξύλο τους μεγάλη πυκνότητα με αποτέλεσμα να βελτιώνεται ο ήχος.

Δυστυχώς, το 2018, ένας πολύ ασυνήθιστος τυφώνας ισοπέδωσε το δάσος στο Βαλ ντι Φιέμε, πράγμα που έκανε ακόμη πιο επείγουσα την ανάγκη να γίνουν τέλειες ηχογραφήσεις των οργάνων για να χρησιμοποιηθούν από τις επόμενες γενιές.  Τότε ο Λεονάρντο Τεντέσκι, ιταλός ηχολήπτης και πρώην DJ, είχε την ιδέα να εγκαταστήσει στο αμφιθέατρο του μουσείου της Κρεμόνα εξαιρετικά ευαίσθητα μικρόφωνα.

Το Auditorium του Μουσείου Βιολιού της Κρεμόνα διαθέτει άριστη ακουστική

Παρά τον κίνδυνο των εξωτερικών θορύβων, αντί για ένα στούντιο ηχογράφησης επιλέχθηκε το αμφιθέατρο του μουσείου επειδή είναι κατασκευασμένο με τέτοιον τρόπο ώστε να βελτιστοποιεί την ακουστική των βιολιών.

«Θέλαμε να ντύσουμε τους τοίχους εξωτερικά με καουτσούκ, αλλά ήταν πολύ δαπανηρό», δήλωσε ο κ. Τεντέσκι. Στο εσωτερικό του κτιρίου, η θέρμανση, οι ανελκυστήρες και οι στεγνωτήρες των χεριών στις τουαλέτες απενεργοποιήθηκαν, ακόμη και οι λαμπτήρες ξεβιδώθηκαν, ώστε να εξαλειφθεί και ο παραμικρός θόρυβος.

Οι Ιταλοί έφεραν τον Τόμας Κόρτικε της γερμανικής εταιρείας E-Instruments, η οποία ειδικεύεται στα μουσικά λογισμικά, και τώρα ταξινομεί τα οκτώ terrabytes των δεδομένων.

«Για να επιλεγούν οι καλύτερες νότες απαιτήθηκαν μήνες, αλλά θα είμαστε έτοιμοι μέχρι τα μέσα του έτους», δήλωσε ο γερμανός ειδικός. Το λογισμικό, θα κοστίζει λιγότερο από 1.000 ευρώ: «Καθόλου κακό σε σύγκριση με το κόστος ενός Στραντιβάριους», όπως είπε.