Το χωριό λέγεται Καστρίγιο-Σκοτώστε-τους-Εβραίους (Καστρίγιο Μοταχουδίος), έχει 60 κατοίκους και βρίσκεται στη βόρεια Ισπανία. Η ύπαρξή του έγινε ευρύτερα γνωστή από δημοσιεύματα στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ, με αφορμή την πρόθεση του δημάρχου του, να θέσει σε δημοψήφισμα την αλλαγή της ονομασίας. «Οι προοπτικές είναι μισές-μισές» λέει προσεκτικά στους ξένους ανταποκριτές…
Το χωριό ιδρύθηκε το 1035, όταν ξεσηκώθηκαν οι χωρικοί εναντίον του βασιλιά που είχε επιβάλει ένα νέο φόρο. Η ανταρσία εξελίχθηκε σε πογκρόμ που εξαπέλυσε ο βασιλιάς εναντίον των «ανταρτών» – 66 Εβραίοι εκτελέστηκαν τότε και οι υπόλοιποι διέφυγαν στα δάση. Μια κοινότητα Εβραίων εγκαταστάθηκε στο Καστρίγιο, που επειδή ήταν στις παρυφές ενός λόφου (mota, στα ισπανικά) καθιερώθηκε να αποκαλείται Καστρίγιο Μότα ντε λος Χούδιος ή, συνοπτικά, Καστρίγιο Μοταχουδίος.
Αυτά ως τα τέλη του 15ου αιώνα, όταν στην Ισπανία η Ιερά Εξέταση γνώριζε μέρες δόξης. Οι καθολικοί βασιλιάδες Ιζαμπέλα της Καστίλλης και Φερδινάνδος της Αραγονίας τερμάτισαν τα 700 χρόνια της μουσουλμανικής κατοχής της Γρανάδας και οι Μαυριτανοί με τους Εβραίους έπρεπε είτε να αλλαξοπιστήσουν, είτε να μεταναστεύσουν, αλλιώς θα εκτελούνταν. Τότε, λένε (Monde), το χωριό από Καστρίγιο Ματαχουδίος έγινε Καστρίγιο Μοταχουδίος («σκοτώστε τους Εβραίους») σε μια προσπάθεια γενιτσαρικής έμπνευσης, να εμφανιστεί πιο χριστιανικό από τους χριστιανούς…
522 χρόνια μετά ταύτα, ο δήμαρχος σκέφτηκε ότι ήρθε η ώρα το χωριό να πάρει ένα «πιο διακριτικό» τοπωνύμιο. Επειδή όμως μια ανάλογη απόπειρα το 1966 απέτυχε, αυτή τη φορά οι κινήσεις είναι προσεκτικές. Τότε, είχε επιλεγεί το όνομα ενός διάσημου οργανοπαίκτη – του Αντόνιο δε Καμπεθόν. Τώρα, η πρόταση του δημάρχου είναι να επιστρέψει το χωριό στην αρχική του ονομασία Καστρίγιο Μοταχουδίος. Ζήτησε λοιπόν να εκπονηθεί μια ιστορική έρευνα που να εξετάζει τη διαδρομή του χωριού ανά τους αιώνες, η οποία παρουσιάστηκε αυτές τις μέρες στη λαϊκή συνέλευση του χωριού ενόψει του δημοψηφίσματος, που θα λάβει χώρα στις 25 Μαΐου.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι η Ισπανία (που πριν από δυο χιλιάδες χρόνια είχε τη μεγαλύτερη εβραϊκή κοινότητα στην Ευρώπη) σήμερα μόλις 12.000 ζουν στη χώρα – 290.000 Εβραίοι ζουν στη Βρετανία και 478.000 στη Γαλλία (Guardian)… Στον ιστορικό αντίκτυπο αυτής της ιστορίας εξάλλου, μια μελέτη του 2008 έδειξε ότι η Ισπανία είναι μια από τις πιο αντισημιτικές χώρες της Ευρώπης.
(Αυτά τα χαριτωμένα, με τις ευχές μου για καλό σας Πάσχα!)