Protagon A περίοδος

Κύπρος-Τουρκία: Οι “ψευδο-διάλογοι”

Ο εναέριος, θαλάσσιος και υποθαλάσσιος χώρος της Κύπρου έχουν γίνει δαντέλλα από σκάφη, αεροσκάφη και υποβρύχια, από υπερηχητικούς εξοπλισμούς και τρυπάνια πέντε-έξι εθνικοτήτων...

Χριστίνα Πουλίδου

Σαν το μέλι, το γεωτρύπανο της Noble Energy μάζεψε γύρω του κάθε είδους πολεμικό εξοπλισμό από διάφορες χώρες. Στην Κύπρο σήμερα εξοικειώνονται να ζούν με τουρκικά κατασκοπευτικά υποβρύχια και τουρκικές φρεγάτες «σε ασκήσεις βορείως και νοτίως της Κύπρου», με ρωσικό αεροπλανοφόρο που «καταφθάνει φορτωμένο Μίγκ», με ισραηλινά μαχητικά που «πυκνώνουν τις συνήθεις ασκήσεις τους», με αμερικανικά πλοία «που σταθμεύουν στο λιμάνι της Λεμεσσού» και αμερικανικά αεροσκάφη τύπου P3 Orion που περιπολούν το «καυτό οικόπεδο 12»…

Οι Κύπριοι αναλυτές εκτιμούν πως οι συσχετισμοί δεν ευνοούν κάποια τουρκική επίθεση και προβλέπουν ότι ως εκ τούτου, σε αυτή τη φάση, η Κύπρος δεν διατρέχει κίνδυνο. Στην πραγματικότητα, η Κύπρος δεν μοιάζει να διατρέχει κίνδυνο γιατί ο εναέριος και θαλάσσιος χώρος της διασχίζεται οριζοντίως και καθέτως από σκάφη και αεροσκάφη ισχυρών στρατιωτικών δυνάμεων. Είναι όμως ζωή αυτή;

Προχτές ο Πρόεδρος Χριστόφιας τιμώντας την 51η επέτειο της ανεξαρτησίας της Κυπριακής Δημοκρατίας διαβεβαίωσε τους συμπατριώτες του ότι στις συνομιλίες για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη, η Κύπρος «δεν θα δεχθεί παρεμβάσεις, διαιτησίες και επιδιατησίες».

Φυσικά! Ο εναέριος, θαλάσσιος και υποθαλάσσιος χώρος της Κύπρου έχουν γίνει δαντέλλα από σκάφη, αεροσκάφη και υποβρύχια, από υπερηχητικούς εξοπλισμούς και τρυπάνια πέντε-έξι εθνικοτήτων, αλλά στο Κυπριακό οι Κύπριοι είναι άτεγκτοι. Δεν δέχονται παρεμβάσεις, ούτε άσκηση πιέσεων… Και ουδείς κάγχασε, ή έστω χαμογέλασε πικρά – ήθελαν όλοι να το ακούσουν. Ακριβέστερα αν δεν λέγονταν αυτά τα λόγια από τον Πρόεδρο, το σύνθημα «Χριστόφια προδότη, μειοδότη» ήταν έτοιμο προς εκτόξευση…

Από την άλλη μεριά είναι η Τουρκία – η οποία «αμφισβητεί» τη συμφωνία καθορισμού της ΑΟΖ ανάμεσα στην Κύπρο και το Ισραήλ, μολονότι η ίδια δεν έχει υπογράψει τη σύμβαση του ΟΗΕ για το δίκαιο της θάλασσας, που ορίζει τις γενικές αρχές επί του θέματος… Ο Τσενγκίζ Ακτάν στη «Ζαμάν» πολύ εύστοχα αναρωτιέται: «πώς μπορούν να ληφθούν υπόψη από τη διεθνή κοινότητα οι ενστάσεις μιας κυβέρνησης, η οποία στερείται της διεθνούς νομικής βάσης για αυτές τις ενστάσεις;»

Ο Τούρκος αναλυτής πάει τη σκέψη του και παρακάτω – θέτοντας αλυσσιδωτά ερωτήματα καταδεικνύει ότι η απειλή χρήσης βίας είναι ο μόνος δρόμος αντίδρασης που απομένει στην Τουρκία: πώς αλλιώς να προασπίσει (λέει) τα δικαιώματα ενός «κράτους» που μόνον αυτή αναγνωρίζει, που δεν ανήκει σ΄αυτήν και άρα δεν υπάγεται στη δική της υφαλοκρηπίδα; Και επιπλέον, προσθέτει, πώς γίνεται να «αμφισβητεί» την κυβέρνηση μιας χώρας την οποία «δεν αναγνωρίζει»;

Στην Κύπρο, το 1999, ο Πρόεδρος Κληρίδης με τη στήριξη του Κώστα Σημίτη αναθεώρησε το σχέδιο εγκατάστασης των S300, διότι προέταξε ως μείζονα στόχο την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ – ακολούθησαν το Ελσίνκι και η διεύρυνση. Σε τούτη την περίπτωση, η γεώτρηση εκτιμήθηκε ως πρώτιστο εθνικό συμφέρον έναντι του Κυπριακού. Ακριβέστερα, οι συνομιλίες του Κυπριακού (στις 30 Οκτωβρίου στη Νέα Υόρκη) πρέπει να θεωρούνται καταδικασμένες, για να επιλεγεί ως μείζων εθνική προτεραιότητα η γεώτρηση.

Φυσικά, υπάρχει ο αντίλογος – πρόκειται για δύο ξεχωριστές διαδικασίες που υπάγονται σε διαφορετικό πλαίσιο, λένε. Και είναι έτσι. Όμως, το πολιτικό κλίμα είναι ενιαίο, και όταν τροφοδοτείται ψυχροπολεμικά η ψυχολογία μιας κοινωνίας, η οποία χαιρετά ικανοποιημένη τα πληρώματα ρώσων, αμερικανών και ισραηλινών και η οποία αυταπάται ότι «γονατίζει» την Τουρκία με ξένες πλάτες, τότε δεν μπορείς να πάς σε μια συμβιβαστική λύση του Κυπριακού. Μόνο αν φτάσεις – μύτη με μύτη – στα όρια του πολέμου, όταν δηλαδή ο εικονικός πόλεμος φτάσει να γίνει συμβατικός πόλεμος. Υπάρχει όμως στον κόσμο άνθρωπος, που με επιλογή του κι έχων σώας τα φρένας του, αναλαμβάνει τέτοιο ρίσκο;