΄Ηταν ο εκνευρισμός της για την αμφισβήτηση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ως θεσμού που εγγυάται την εφαρμογή των ευρωπαϊκών συνθηκών) ή ήταν η οργή της για τον προσωπικό της εμπαιγμό από τη γαλλική κυβέρνηση; Η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βιβιάν Ρέντινγκ, μια βδομάδα μετά από την προσπάθειά της να περισώσει τη γαλλική κυβέρνηση από τη γενικευμένη κατακραυγή της Ευρωβουλής για τις απελάσεις των Ρομ, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε στις Βρυξέλλες υπήρξε καταπέλτης για τη Γαλλία, προαναγγέλλοντας την παραπομπή της χώρας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο – για τη “διακριτική” εφαρμογή της οδηγίας που κατοχυρώνει την ελεύθερη διακίνηση ευρωπαίων πολιτών και για την έλλειψη μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο των διαδικαστικών και ουσιαστικών εγγυήσεων που ορίζονται στη συγκεκριμένη Οδηγία.
Η αποκάλυψη μιας εγκυκλίου που έφερε την υπογραφή του διευθυντή του γραφείου του υπουργού Εσωτερικών και που είχε εκδοθεί στις 5 Αυγούστου, προκάλεσε πάταγο – εντός και εκτός Γαλλίας. Στην εγκύκλιο εντέλλονταν οι αστυνομικές αρχές να “εκκενώσουν τους παράνομους καταυλισμούς, κατά προτεραιότητα αυτούς που είχαν στήσει οι Ρομ”, μολονότι οι γαλλικές αρχές διαβεβαίωναν ως εκείνη την ώρα, πως ο επαναπατρισμός των Ρομ ήταν “εθελούσιος”… Ο υπουργός Εσωτερικών αντέδρασε κάνοντας τον ανήξερο και παραπέμποντας τους δημοσιογράφους στον διευθυντή του γραφείου του. Η κ.Ρέντινγκ όμως, δεν έκανε την ανήξερη.
Σε σχετική δημοσιογραφική ερώτηση ανέφερε πως στις 31 Αυγούστου (παρουσία της επιτρόπου Σ.Μάλστρομ) δέχθηκε την επίσκεψη των υπουργών Π.Λελούς και Ερ.Μπεσσόν της Γαλλίας, οι οποίοι διαβεβαίωσαν τις επιτρόπους πως “δεν είχε αναληφθεί στοχευμένη δράση εναντίον εθνικών μειονοτήτων”. “Μπορώ μόνο να εκφράσω τη βαθύτατη λύπη μου, διότι οι πολιτικές διαβεβαιώσεις των δύο Γάλλων υπουργών – που είχαν την επίσημη εντολή να συζητήσουν αυτό το θέμα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή – αντιφάσκουν ανοιχτά με το περιεχόμενο μιας υπηρεσιακής εγκυκλίου, που εκδόθηκε από την ίδια κυβέρνηση” είπε η κ.Ρέντινγκ. “Δεν είναι ελάσσονος σημασίας η προσβολή που δεχθήκαμε. Έπειτα από έντεκα χρόνια πείρας στα έδρανα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μπορώ να πώ ότι πρόκειται για επονείδιστη προσβολή” προσέθεσε.
Επί της ουσίας του θέματος, η κ.Ρέντινγκ παρατήρησε ότι “διακριτικές συμπεριφορές στη βάση της εθνικής καταγωγής ή της φυλής, δεν έχουν θέση στην Ευρώπη. Είναι ασύμβατες με τις αξίες που βρίσκονται στα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης” και προσέθεσε πως είναι “προσωπικά πεπεισμένη” ότι η Επιτροπή “δεν θα μπορέσει να αποφύγει την παραπομπή της Γαλλίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο”.
Σε δημοσιογραφική ερώτηση, η κ.Ρέντινγκ απάντησε πως “ουδέποτε” η Επιτροπή έλαβε γνώση της επίμαχης εγκυκλίου, διευκρίνισε πως οι γαλλικές αρχές θα έχουν τον χρόνο να υποβάλλουν τις παρατηρήσεις τους και τόνισε καταληκτικά πως “η υπομονή μου εξαντλήθηκε”.
Μια μέρα νωρίτερα, ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας Π.Λελούς είχε αμφισβητήσει τον ρόλο της Επιτροπής – “κατά την άποψή μου, την άποψη ενός αιρετού εκπροσώπου της Γαλλίας, την εγγύηση των συνθηκών προσφέρουν οι Γάλλοι πολίτες που επικύρωσαν τις συνθήκες μέσω των εκπροσώπων τους” είχε πεί. “Τις συνθήκες εγγυάται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και αυτός ο ρόλος έχει αποδοθεί στην Επιτροπή από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης” ανταπάντησε η κ.Ρέντινγκ.
Μια μέρα αργότερα, οι αρχηγοί των Ομάδων της Ευρωβουλής συνεχάρησαν (συγκρατημένα είναι η αλήθεια) την κ.Ρέντινγκ – “καλωσορίζουμε την αλλαγή στάσης της κ.Ρέντινγκ, όμως πολλά ερωτήματα παραμένουν εκκρεμή ως προς τον χειρισμό της υπόθεσης από την Επιτροπή” είπε ο αρχηγός των Σοσιαλιστών Μ.Σουλτς. “Καλύτερα αργά παρά ποτέ” θυμοσόφησε ο Πράσινος Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, ενώ ο Φιλελεύθερος Γκυ Φέρχοφσταντ τόνισε πως “η Ευρώπη τελικά αποδεικνύει την αξία της, αντιδρώντας στις ξενοφοβικές, διακριτικές κι εθνικιστικές πολιτικές ορισμένων κρατών-μελών”. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (στο οποίο ανήκει η κ.Ρέντινγκ) εσιώπησε, ενώ αντίθετα ο πρόεδρος της Ευρωβουλής Γ.Μπούζεκ (που επίσης ανήκει στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα) υπογράμμισε πως “η Επιτροπή εγγυάται τις συνθήκες και αν εντόπισε ότι η Γαλλία τις παραβίασε, τότε θα πρέπει να την καταγγείλει”.
Μια μέρα αργότερα, αντέδρασε και η Γαλλία – “δεν μιλάνε έτσι σε μια μεγάλη δύναμη, όπως είναι η Γαλλία, που είναι η μητέρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων” υποστήριξε ο υπουργός Π.Λελούς, “δεν πιστεύουμε ότι παρόμοιες διακηρύξεις διευκολύνουν τoν χειρισμό του δύσκολου προβλήματος των Ρομ και στην καρδιά των δικών μας ανησυχιών βρίσκεται αυτό το ευαίσθητο θέμα” είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ενώ ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του UMP (του κόμματος Σαρκοζύ) επέκρινε την κ.Ρέντινγκ για “αβάσιμες κατηγορίες” και απέδωσε στην Επιτροπή “αλλότρια κίνητρα”…
Το θέμα της μαζικής απέλασης των Ρομ από τη γαλλική κυβέρνηση είχε λοιπόν μιαν αναπάντεχη εξέλιξη. Η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ξεπερνώντας τις κομματικές γραμμές αντέδρασε ως αυθεντικός εκπρόσωπος του θεσμού που υπηρετεί – με παρρησία αναγνώρισε ότι είχε εσφαλμένη γνώση της πραγματικότητας και υπέδειξε στη γαλλική κυβέρνηση τις αξίες που κατοχυρώνουν οι ευρωπαϊκές συνθήκες. Η κυβέρνηση Σαρκοζύ απάντησε με την έπαρση της ενοχής επιβεβαιώνοντας τον σκωπτικό χαρακτήρα του γνωστού γαλλικού τραγουδιού “όλα πάνε πολύ καλά κυρία Μαρκησία”…