Καθώς ολοένα περισσότεροι άνθρωποι ανά την υφήλιο κυριεύονται από πανικό λόγω της συνεχιζόμενης εξάπλωσης του νέου κορονοϊού και δεκάδες χώρες έχουν τεθεί σε συναγερμό, λαμβάνοντας δραστικά μέτρα για τη θωράκισή τους, ο αμερικανός γιατρός που ηγείται των διεθνών προσπαθειών για την παρασκευή ενός εμβολίου, δηλώνει πως επιδίωξή του είναι να αρχίσει το πρώτο στάδιο των κλινικών δοκιμών εντός 16 εβδομάδων.
Για τον Ρίτσαρντ Χάτσετ, επικεφαλής του Συνασπισμού Καινοτομιών Επιδημικής Ετοιμότητας (CEPI), πρόκειται για την πρώτη μεγάλη αποστολή που καλείται να φέρει εις πέρας το κέντρο που διευθύνει και ιδρύθηκε για τη χρηματοδότηση και τον συντονισμό ερευνητικών προγραμμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο με στόχο την παρασκευή εμβολίων «κατά των μελλοντικών επιδημιών», σύμφωνα με το ρεπορτάζ των Financial Times. Το CEPI, το οποίο εδρεύει στο Οσλο και άρχισε να λειτουργεί πριν από μία τριετία με προϋπολογισμό έως ένα δισεκατομμύριο δολάρια, αποτελεί μια σύμπραξη κυβερνητικών υπηρεσιών, πολυεθνικών των φαρμάκων, ερευνητικών κέντρων και φιλανθρωπικών ιδρυμάτων.
«Κινούμαστε με πρωτοφανή ταχύτητα. Αυτή είναι η πρώτη σοβαρή επιδημική νόσος που εμφανίστηκε από την ίδρυση του CEPI», δήλωσε στη λονδρέζικη εφημερίδα ο κ. Χάτσετ, ο οποίος κατά το παρελθόν εργάστηκε στην υπηρεσία των ΗΠΑ που φέρει την ευθύνη για την προστασία των αμερικανών πολιτών από πανδημίες και βιολογικά όπλα, ενώ υπήρξε επίσης μέλος του αμερικανικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας κατά τις προεδρίες του Τζορτζ Μπους και του Μπαράκ Ομπάμα.
Τα ερευνητικά κέντρα και οι φαρμακευτικές εταιρείες που συνεργάζονται με το CEPI επιδιώκουν να αξιοποιήσουν την ήδη διαθέσιμη γενετική φαρμακοβιοτεχνολογία για την παρασκευή μιας νέας γενιάς εμβολίων κατά του νέου κορονοϊού, ευελπιστώντας πως οι πρώτες κλινικές δοκιμές θα πραγματοποιηθούν ακόμα και πριν από τον Ιούνιο. Η τελευταία φορά που παρασκευάστηκε ένα εμβόλιο μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα ενώπιον μιας αναδυόμενης επιδημίας ήταν πριν από μία εξαετία, όταν η επιδημία του ιού Εμπολα σάρωνε τη Δυτική Αφρική, προκαλώντας τελικά το θάνατο χιλιάδων ανθρώπων κυρίως στη Λιβερία, τη Σιέρα Λεόνε και τη Γουινέα.
Τότε, όπως και σήμερα ξανά, μια κοινοπραξία κυβερνητικών υπηρεσιών, φιλανθρωπικών οργανώσεων και φαρμακευτικών εταιρειών στήριξαν το όλο εγχείρημα που είχε ως αποτέλεσμα την παρασκευή ενός εμβολίου κατά του θανατηφόρου ιού τον Οκτώβριο του 2014 όταν η επιδημία της ασθένειας που προκαλεί ο Εμπολα βρισκόταν σε έξαρση.
Οι κλινικές δοκιμές σε ασθενείς άρχισαν πέντε μήνες μετά σε νοσοκομεία της Γουινέας, όταν είχαν πεθάνει ήδη χιλιάδες άνθρωποι. Απέδειξαν, ωστόσο, εγκαίρως την αποτελεσματικότητα του εμβολίου που παρασκεύασε τελικά η αμερικανική Merck, μία από τις μεγαλύτερες φαρμακευτικές εταιρείες στον κόσμο. Ο εμβολιασμός 236.000 ανθρώπων κατά τον τελευταίο χρόνο της επιδημίας της νόσου του Εμπολα είχε ως αποτέλεσμα να σωθούν πολλές ανθρώπινες ζωές.
Σήμερα, των προσπαθειών του CEPI για την παρασκευή ενός εμβολίου κατά του νέου κορονοϊού ηγείται η επίσης αμερικανική και πανίσχυρη Johnson & Johnson ενώ ενεργή συμμετοχή έχουν ερευνητές και επιστήμονες της Merck και της γαλλικής Sanofi.
Την ίδια ώρα μια κινεζική φαρμακοβιομηχανία ονόματι Clover Biopharmaceuticals φιλοδοξεί να έχει έτοιμο για δοκιμή ένα εμβόλιο, επίσης μέσα σε λίγες εβδομάδες. Στο πλαίσιο της διεθνούς προσπάθειας για την έγκαιρη αντιμετώπιση του κορονοϊού, επιστήμονες από την Κίνα και τη Ρωσία ανακοίνωσαν πως πρόκειται να ενώσουν τις γνώσεις και τις δυνάμεις τους, ούτως ώστε να αποπειραθούν να παρασκευάσουν κι εκείνοι ένα εμβόλιο εγκαίρως, έχοντας, μάλιστα, λάβει (οι Κινέζοι) 14 εκατομμύρια δολάρια από τον Τζακ Μα, τον πλουσιότερο άνθρωπο στην Κίνα και ιδρυτή τoυ κινεζικού διαδικτυακού κολοσσού Alibaba.
Σημαντικό ρόλο στο να ενταθούν σημαντικά οι προσπάθειες για την παρασκευή ενός εμβολίου κατά του κορονοϊού έπαιξε και η απόφαση των κινεζικών αρχών να δημοσιεύσουν σχετικά σύντομα όλα τα στοιχεία που είχαν στη διάθεσή τους, επιτρέποντας έτσι σε επιστήμονες και ερευνητές από όλον τον κόσμο να μελετήσουν το γονιδίωμα του ιού. Οι περισσότεροι, ωστόσο, προειδοποιούν πως ακόμη και στην περίπτωση που καταφέρουν τελικά να επισπεύσουν τα πρώτα στάδια ανάπτυξης του εμβολίου, λόγω των αυστηρών κλινικών δοκιμών που απαιτούνται αλλά και των όποιων ζητημάτων ενδεχομένως προκύψουν κατά το τελικό στάδιο της παρασκευής του, δεν θα είναι έτοιμο για ευρεία χρήση σε πολύ λιγότερο από έναν χρόνο.
Οι ειδικοί της Johnson & Johnson ευελπιστούν να έχουν στα χέρια τους ένα εμβόλιο που θα μπορεί να δοκιμαστεί σε ανθρώπους μέσα σε διάστημα οκτώ (έως δώδεκα) μηνών. «Πριν από αρκετά χρόνια θα χρειαζόμασταν από πέντε έως δέκα χρόνια», σημείωσε ο Πολ Στόφελς, επικεφαλής επιστήμονας της αμερικανικής πολυεθνικής.
Ο Τομ Ινγκλεσμπι, διευθυντής του κέντρου υγειονομικής ασφάλειας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς, εξήρε τον ρόλο του CEPI, δεδομένου ότι μέσω της χρηματοδότησης ερευνητικών προγραμμάτων προσφέρει σε επιστήμονες και μικρές φαρμακευτικές εταιρείες τη δυνατότητα να αναπτύξουν πρωτότυπες ιδέες. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι τον καίριο ρόλο τον διαδραματίζουν –καλώς ή κακώς– οι μεγάλες φαρμακοβιομηχανίες λόγω της τεράστιας εμπειρίας που έχουν στις κλινικές δοκιμές, στις ελεγκτικές/ρυθμιστικές διαδικασίες και στην παρασκευή φαρμακευτικών σκευασμάτων.
«Ο κόσμος κατά τον 21ο αιώνα έχει ανάγκη από αυτή τη σύμπραξη του δημόσιου με τον ιδιωτικό τομέα», ανέφερε από την πλευρά του στη λονδρέζικη εφημερίδα και ο Ζαν Λανγκ, υπεύθυνος Ερευνας και Ανάπτυξης στο τμήμα παρασκευής εμβολίων της Sanofi, υποστηρίζοντας πως οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση του κορονοϊού της Γουχάν θα μπορούσαν να αλλάξουν τα δεδομένα –προς το καλύτερο φυσικά– όσον αφορά την αντιμετώπιση με τρόπο άμεσο και αποτελεσματικό καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία.