Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η πρώτη γυναίκα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσιάζει σήμερα Τρίτη τα χαρτοφυλάκια των 26 μελών της ομάδας της, ένα εξαιρετικά λεπτό εγχείρημα, με αναγκαία συνθήκη την τήρηση των γεωγραφικών και των πολιτικών ισορροπιών εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Χθες Δευτέρα, η Φον ντερ Λάιεν ανήγγειλε την τήρηση μιας από τις υποσχέσεις της, ότι η νέα Κομισιόν θα έχει ισάριθμες γυναίκες και άνδρες — 13 έναντι 14, γεγονός χωρίς προηγούμενο στην ιστορία του θεσμού.
Πληροφορίες της Αριστοτελίας Πελώνη στην «Καθημερινή» αναφέρουν ότι ο έλληνας επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινάς –ο οποίος την προηγούμενη πενταετία διατέλεσε εκπρόσωπος του απερχόμενου προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ– θα αναλάβει τη θέση ενός από τους αντιπροέδρους της Επιτροπής, θέση που για πρώτη φορά καταλαμβάνει Ελληνας. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα έχει χαρτοφυλάκιο αλλά αριθμό χαρτοφυλακίων αιχμής, πιθανότατα για τους τομείς της ασφάλειας και του Μεταναστευτικού.
Πηγές του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος όπως και διπλωματικές πηγές τις οποίες επικαλείται η εφημερίδα, θεωρούσαν «κλειδωμένο» ότι ο κ. Σχοινάς θα είναι ένας από τους αντιπροέδρους της Κομισιόν που θα προέρχονται από το ΕΛΚ.
Από τους Σοσιαλιστές θα είναι σίγουρα ο Ολλανδός Φρανς Τίμερμανς και από τους Φιλελεύθερους η Δανέζα Μαργκρέτε Βεστάγκερ, με τον πρώτο να αναλάβει τον τομέα της δράσης για το κλίμα και τη δεύτερη τον τομέα της ψηφιακής οικονομίας.
Αν έχει κάποιο μικροπολιτικό ενδιαφέρον είναι ότι το προηγούμενο διάστημα είχε ακουστεί ότι ο Αντώνης Σαμαράς είχε απορρίψει μια ενδεχόμενη μετακόμισή του στην Κομισιόν διότι του είχε διαμηνυθεί ότι δεν θα μπορεί να υπάρξει έλληνας αντιπρόεδρος της Επιτροπής λόγω ισορροπιών –ως πρώην Πρωθυπουργός είχε εκτιμηθεί ότι δεν θα του άρμοζε να πάρει χαρτοφυλάκιο κατώτερο μιας θέσης αντιπροέδρου. Τώρα όμως γίνεται αντιπρόεδρος ο κ. Σχοινάς…
Διαπραγματεύσεις ως την ύστατη ώρα
Το μοίρασμα των αρμοδιοτήτων είναι μια περίπλοκη άσκηση ισορροπίας, για την οποία απαιτήθηκαν διαπραγματεύσεις ως και την ύστατη στιγμή, καθώς η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει πολλαπλές προκλήσεις: από την κλιματική αλλαγή ως τη μεταναστευτική κρίση, από τον εμπορικό πόλεμο που κήρυξε ο απρόβλεπτος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ως το Brexit.
Για να υποστηρίξουν τη Φον ντερ Λάιεν, η οποία αναλαμβάνει τα καθήκοντά της την 1η Νοεμβρίου για πέντε χρόνια, θα οριστούν δύο αντιπρόεδροι, μέλη της απερχόμενης Κομισιόν του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
Συνολικά, στην Επιτροπή Φον ντερ Λάιεν θα υπηρετήσουν οκτώ μέλη της ομάδας Γιούνκερ. Πάντως ο άγραφος κανόνας θέλει τους πρώην επιτρόπους να μη διατηρούν τα ίδια καθήκοντα.
Ανάμεσά τους θα είναι ο Ιρλανδός Φιλ Χόγκαν (ανήκει στο ΕΛΚ, όπως και η Φον ντερ Λάιεν), που είναι σήμερα επίτροπος Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και αναμένεται να ονομαστεί επίτροπος Εμπορίου, αναλαμβάνοντας ένα πολυπόθητο για αρκετούς χαρτοφυλάκιο· ενώ ο Αυστριακός Γιοχάνες Χαν (ΕΛΚ), αναμένεται να γίνει επίτροπος Προϋπολογισμού, αφού χειρίστηκε το χαρτοφυλάκιο της Διεύρυνσης.
Μεταξύ των νεοεισερχόμενων προσώπων η γαλλίδα φιλελεύθερη Σιλβί Γκουλάρ, άλλοτε ευρωβουλευτής και υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Γαλλίας, αναμένεται να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο της εσωτερικής αγοράς, που συνδέεται με την ελεύθερη κίνηση των αγαθών και των προσώπων.
Ο ιταλός μετριοπαθής σοσιαλδημοκράτης Πάολο Τζεντιλόνι, πρώην πρωθυπουργός, πιθανόν να αναλάβει επίτροπος Οικονομίας και Δημοσιονομικών Υποθέσεων, σε μια συγκυρία κατά την οποία η Ρώμη, όπου η κυβέρνηση θέλει να δώσει ώθηση σε μια οικονομία βαλτωμένη κι ελπίζει να εξασφαλίσει περισσότερη ευελιξία από τις Βρυξέλλες ως προς τα δημοσιονομικά της περιθώρια. Μια άλλη πηγή πάντως θέλει τον Τζεντιλόνι να αναλαμβάνει επίτροπος Ανταγωνισμού, άλλο επίζηλο αξίωμα.
Μόνη βεβαιότητα σε αυτό το μεγάλο παζάρι, όπου οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αποπειράθηκαν να τοποθετήσουν τα πιόνια τους στις ισχυρότερες θέσεις της σκακιέρας: τον ρόλο του επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας θα χειριστεί ο ισπανός σοσιαλιστής Τζουζέπ Μπορέλ. Αυτό ορίστηκε προ πολλού από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, ταυτόχρονα με τον διορισμό της Φον ντερ Λάιεν.
Μετά την παρουσίαση της νέας ομάδας, τα μέλη της θα περάσουν από ακροάσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την 30ή Σεπτεμβρίου ως την 8η Οκτωβρίου. Στο παρελθόν, υποψήφιοι επίτροποι που συνάντησαν αντιστάσεις στο ΕΚ αποκλείστηκαν.
Στην επόμενη Κομισιόν, ορισμένα ονόματα ήδη προκαλούν αντιδράσεις.
Η Γκουλάρ, για παράδειγμα, είναι αντιμέτωπη με τη δικαιοσύνη στο πλαίσιο της υπόθεσης της πλασματικής απασχόλησης βοηθών ευρωβουλευτών του κεντρώου γαλλικού κόμματος MoDem.
Αν και ο φάκελος έχει κλείσει σε επίπεδο διοικητικών υπηρεσιών του ΕΚ, η γαλλική δικαιοσύνη, όπως και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), συνεχίζουν να διενεργούν έρευνες.
Η OLAF διενεργεί επίσης έρευνα για μια υπόθεση σε βάρος του πολωνού υποψηφίου επιτρόπου, του Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, που αφορά «φερόμενες παρατυπίες στην πληρωμή ταξιδιωτικών εξόδων» του όταν ήταν ευρωβουλευτής.
Η ρουμάνα υποψήφια, η Ροβάνα Πλουμπ, κατηγορήθηκε πως συνέταξε κυβερνητική απόφαση που ωφέλησε εταιρεία συνδεδεμένη με τον πρώην ισχυρό άνδρα της κεντροαριστερής κυβέρνησης της χώρας της Λίβιου Ντράγκνεα, ο οποίος φυλακίστηκε τον Μάιο.
Αφού ολοκληρωθούν οι ακροάσεις, ο διορισμός των νέων υποψηφίων μελών της Κομισιόν θα πρέπει να επικυρωθεί την 22α Οκτωβρίου με ψηφοφορία της Ολομέλειας του ΕΚ στο Στρασβούργο.