Στις αρχές του περασμένου Νοεμβρίου ο μεγαλοκαπιταλιστής αλλά και «κομμουνιστής» (δηλαδή μέλος του ΚΚ Κίνας) Τζακ Μα, ιδιοκτήτης της Alibaba και του τεχνολογικώς ανεπτυγμένου χρηματοπιστωτικού βραχίονά της, της εταιρείας Αnt, είχε υποστεί την ανάκριση των κινεζικών αρχών που εντέλλονται να ελέγχουν τον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Τότε, όλος ο επιχειρηματικός κόσμος της Δύσης είχε απογοητευθεί επειδή το «μυρμήγκι» η Αnt συνεθλίβη υπό το πέλμα της νομενκλατούρας λίγο προτού «τσεπώσει» 37 δισ. δολάρια από τα χρηματιστήρια της Σαγκάης και του Χονγκ Κονγκ σαν Αρχική Δημόσια Προσφορά (ΙΡΟ).
Τώρα έρχονται στο φως πληροφορίες από εκείνο το έκτακτο πραιτώριο στο οποίο εκλήθη ο Μα προς απολογία, κατηγορούμενος για αντικομματικές δηλώσεις. Αποκαλύπτεται ότι, όσον αφορά την IPO, τον πάγο του τον έβαλε ο ίδιος ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ ως επικεφαλής του κινεζικού πολιτικοοικονομικού υβριδίου.
Ανακρινόμενος, ο Μα έκανε τη μεγάλη κίνηση, όπως λένε οι καλώς γνωρίζοντες. Να, σύντροφοί μου, είπε στους ανακριτές του, πάρτε όποιο κομμάτι της Ant Group γουστάρετε, χάρισμά σας, κάντε το κρατική περιουσία, όποια πλατφόρμα θέλετε πάρτε, ό,τι έχει ανάγκη η πατρίς και ζήτω το έθνος.
Οι τύποι των «ρυθμιστικών αρχών» δεν αιφνιδιάστηκαν, ούτε συγκινήθηκαν. Είχαν τις εντολές τους. Η ΙΡΟ, όπως όλοι ξέρουμε, πήγε περίπατο εκεί όπου δεν σπάνε τα χρηματιστηριακά ρεκόρ αλλά τα ψηλά τακούνια. Ομοίως και η πίπα της ειρήνης και το κλαδί της ελιάς που προσέφερε ο Μα πετάχτηκαν στα σκουπίδια, ενώ και το καθεστωτικό μένος εναντίον του εξήφθη.
Διότι ο κινέζος πρόεδρος Σι αυτοπροσώπως διέταξε τους «ρυθμιστές» να μη γίνει ποτέ η περιβόητη ΙΡΟ του Μα.
Τώρα, λοιπόν, ο νέος στόχος της κυβέρνησης του ΚΚΚ είναι «να συγκρατήσει τους κινεζικούς γίγαντες της Big Tech», ωστόσο «το Ant Group δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τις λεπτομέρειες της συνάντησης με τις ρυθμιστικές αρχές που πραγματοποιήθηκε στις 2 Νοεμβρίου, επειδή ήταν εμπιστευτική». Ε, δεν χρειάζονται άλλες επιβεβαιώσεις.
Ετσι η αναστολή της πώλησης των μετοχών της Ant που ακολούθησε τη συνάντηση της 2ας Νοεμβρίου ήταν η αρχή σε ένα κύμα ελέγχων στις επιχειρήσεις με βάση το Διαδίκτυο που υποστηρίζονται από μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας.
Οι προσφορές του Μα δεν έγιναν δεκτές, όμως άτομα που βρίσκονται κοντά στις χρηματοοικονομικές αρχές της Κίνας λένε ότι το κόμμα εξυφαίνει ένα σχέδιο που περιλαμβάνει την υποβολή της Ant σε αυστηρότερους ελέγχους των κεφαλαίων της.
Μερική κρατικοποίηση
Σύμφωνα με αυτές τις πηγές, οι κρατικές τράπεζες ή άλλοι «κρατικοί επενδυτές» θα μπορούν να καλύπτουν τα τυχόν κεφαλαιακά ελλείμματα. Αλλοι πάλι, στη Δύση αυτοί, δεν αποκλείουν τη, μερική τουλάχιστον, κρατικοποίηση της εταιρείας του Μα.
Οι «φούσκες» που δεν επιθυμεί το Πεκίνο να σκάσουν ίσως είναι μια κάποια εξήγηση για την περίπτωση των εταιρειών του Μα, αλλά δεν είναι και η μοναδική. Οι ψηφιακές πλατφόρμες προσελκύουν το ενδιαφέρον του ΚΚΚ και του Σι και για άλλους λόγους – κυρίως για άλλους λόγους.
Τα μονοπώλια του Διαδικτύου φιλοξενούν μεγάλο αριθμό Μέσων των οποίων ο έλεγχος «από τα κεντρικά» είναι εξαιρετικά δύσκολος. Υπάρχουν εκεί και social media και ειδήσεις σε ροή και αρχείο με βίντεο. Εχουν, δε, όλα τους μεγάλο κοινό, το οποίο αφιερώνει σε αυτά τον μισό χρόνο του από το συνολικό του «σέρφινγκ».
Οπότε στην περίπτωση των πλατφορμών του Μα και σε σχέση με τις προθέσεις του κράτους μπορεί να ισχύει και το απλούστερο: σε πληρώνω, μίστερ, και σε ελέγχω. Πρόκειται και εδώ για τον φόβο που γεννά η γιγάντωση της ισχύος της Big Tech, η οποία όμως στην Κίνα λαμβάνει όλως ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ανατρεπτικά, σαν να λέμε…