Τον πρώην πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ εξέλεξε η ευρωπαϊκή Κεντροδεξιά ως νέο πρόεδρό της στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) που έγινε στο Ζάγκρεμπ. Ο Τουσκ «έτρεξε» χωρίς αντίπαλο, καθώς ήταν ο μόνος υποψήφιος και εκλεκτός όλων των κομμάτων-μελών τής παραδοσιακά μεγάλης ευρωπαϊκής παράταξης και, κυρίως, της γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ. Το ελληνικό τμήμα του ΕΛΚ, η Νέα Δημοκρατία, δεν είχε, φυσικά, καμία αντίρρηση για το πρόσωπό του.
Ο Τουσκ κρίθηκε ικανός για την ανασύνταξη της Κεντροδεξιάς σε πανευρωπαϊκό επίπεδο λόγω της εμπειρίας του σε θέσεις ευθύνης, όπως είναι η προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αλλά και λόγω του «δυναμικού χαρακτήρα» του. Στην ψηφοφορία που πραγματοποιήθηκε ο Τουσκ εξελέγη με ποσοστό 93%. Ο πολωνός πολιτικός διαδέχεται έτσι τον Γάλλο Ζοζέφ Ντολ. Είναι ο πρώτος Ανατολικοευρωπαίος που αναλαμβάνει πρόεδρος του ΕΛΚ.
Επείγει η ανασύνταξη
Ο Τουσκ αναλαμβάνει σε μία περίοδο υποχώρησης της Κεντροδεξιάς στα δικά της «εδάφη», στις χώρες των παλιών μελών του ΕΛΚ, δηλαδή στη Δυτική Ευρώπη. Σήμερα υπάρχει το εξής παράδοξο, τα κόμματα του ΕΛΚ να υπερψηφίζονται στη «νέα Ευρώπη», στα ανατολικά, μετακομμουνιστικά κράτη, και ταυτόχρονα η απήχησή τους να υποχωρεί επικίνδυνα για αυτά σε χώρες-προπύργια της χριστιανοδημοκρατίας, όπως είναι, λόγου χάρη, η Γερμανία – και η Μέρκελ και η νέα πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχουν απόλυτη επίγνωση του προβλήματος. Το ΕΛΚ έχει φθάσει σε οριακό σημείο πτώσης, αφού πλέον το προ πενταετίας ποσοστό του (περί το 36%) συρρικνώθηκε κατά δέκα μονάδες.
Στη Δύση οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι του ΕΛΚ έχουν μετακινηθεί προς πάσα κατεύθυνση, προς τους λαϊκιστές (στον Νότο, πλην Ελλάδας, όπου κυριαρχεί η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη), προς τους Πρασίνους και τους ποικιλώνυμους φιλελευθέρους (στον Βορρά), ωστόσο η επιρροή του παραμένει σημαντική ενώ (ακόμη) αποτελεί και τη μεγαλύτερη δύναμη στην Ευρωβουλή. Η διείσδυσή του στην Ανατολή συνιστά παραδοξότητα, καθώς οι περισσότερες χώρες της στερούνται χριστιανοδημοκρατικής παράδοσης.
Το «στοίχημα» του Τουσκ θα είναι η ανάκαμψη του ΕΛΚ στη Δύση, αλλά και η αντιμετώπιση φαινομένων τύπου Ορμπαν στην Κεντρική Ευρώπη. (Υπενθυμίζεται ότι το κόμμα του δεξιού λαϊκιστή ηγέτη της Ουγγαρίας, ονόματι Fidesz, αποπέμφθηκε τον περασμένο Μάρτιο από το ΕΛΚ έπειτα από τις έντονες προστριβές του Ορμπαν με την Ευρωπαϊκή Ενωση και κυρίως με τον απερχόμενο πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ).
Σε επίπεδο διακυβέρνησης, το ΕΛΚ, με τη νέα προεδρία του, έχει ως πρώτο ζήτημα την αντιμετώπιση της ανόδου των οικολόγων σε χώρες καθοριστικής σημασίας για την πολιτική, οικονομική και νομισματική ευρυθμία της ΕΕ, όπως είναι η Γερμανία. Τι θα γίνει με τον Ορμπαν είναι ένα δεύτερο ζήτημα. Και το μεγαλύτερο ίσως είναι η διαχείριση της Μετανάστευσης στη Γηραιά Ηπειρο από το πολιτικό προσωπικό του ΕΛΚ το οποίο κατά τόπους κυβερνά (λόγου χάρη τι θα επιτύχει στην Ελλάδα ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης). Αυτό το τρίτο ζήτημα θα κρίνει και τη νέα πορεία του ΕΛΚ: θα κινηθεί συντηρητικότερα ή όχι.
Ο Πολωνός Τουσκ αντιτίθεται στον λαϊκισμό στην πατρίδα του, και το ίδιο θα κάνει και ως ηγέτης ολόκληρης της ευρωπαϊκής παράταξης της Κεντροδεξιάς. Το μοντέλο της παραδοσιακής φιλελεύθερης αστικής δημοκρατίας της Δύσης θα είναι ο μπούσουλάς του, έτσι αναμένεται με ενδιαφέρον η πολιτική του στο θέμα Ορμπαν. Τονίζεται ότι τυχόν έξοδος του Fidesz από το ΕΛΚ, στοιχίζει στην Κεντροδεξιά έδρες στην Ευρωβουλή και της προκαλεί ανεπανόρθωτη βλάβη – ένας ρουμάνος ευρωβουλευτής του ΕΛΚ την παρομοιάζει με το Brexit: «Σε τέτοια περίπτωση δεν θα υπάρξουν νικητές» έχει δηλώσει.
Την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου, δεύτερη ημέρα του συνεδρίου, θα διεξαχθεί η ψηφοφορία για την εκλογή των 10 νέων αντιπροέδρων του ΕΛΚ και του νέου ταμία. Μεταξύ των 12 υποψήφιων για τις 10 θέσεις αντιπροέδρων βρίσκεται και ο πρόεδρος του κυπριακού κόμματος ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου. Για τη θέση του ταμία έχει καταθέσει υποψηφιότητα ο γερμανός βουλευτής των Χριστιανοκοινωνιστών Κρίστιαν Σμιτ.
Βραβεύτηκε ο Σόιμπλε
Ο πρόεδρος της γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής και πρώην υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τιμήθηκε στο Ζάγκρεμπ από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα με το Βραβείο Μέριτ για τη συνολική προσφορά υπηρεσιών προς τη συντηρητική ευρωπαϊκή παράταξη.
Ο απελθών πρόεδρος του ΕΛΚ Ζοζέφ Ντολ (στην παραπάνω φωτογραφία εικονίζεται δίπλα στον Σόιμπλε) έγραψε στα tweets του τα κάτωθι: «Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είναι ένας μεγάλος Ευρωπαίος, οραματιστής, αφιερωμένος στη χώρα του και στο ευρωπαϊκό σχέδιο, το οποίο εργάστηκε ακούραστα για να φέρει την Ενωση πιο κοντά στους πολίτες και να προστατεύσει το μέλλον τους. Είμαι εξαιρετικά ευτυχής να δώσω στον φίλο μου Βόλφγκανγκ Σόιμπλε το Βραβείο Merit EPP του 2019 ως αναγνώριση της εξαιρετικής συμβολής του στην προώθηση των αξιών που αντιπροσωπεύει η πολιτική μας οικογένεια».