Είκοσι χιλιάδες θεατές συγκεντρωμένοι σε ένα γήπεδο είναι σπάνιο φαινόμενο στην εποχή του κορονοϊού. Πόσω μάλλον, αν… δεν υπάρχει αγώνας. Κι όμως, τόσοι -και λίγο περισσότεροι- ήταν οι αυτόπτες μάρτυρες των εγκαινίων ενός από τα οκτώ στάδια που θα φιλοξενήσουν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022 στο Κατάρ. Αφού πρώτα υποβλήθηκαν όλοι σε τεστ ανίχνευσης της Covid-19, μισογέμισαν τις εξέδρες του «Αχμέντ μπιν Αλί» (40.000 θέσεων) στην Αλ Ραγιάν, 24 χιλιόμετρα δυτικά της πρωτεύουσας Ντόχα, για να παρακολουθήσουν το τελετουργικό παράδοσης μιας, ακόμη, υπερσύγχρονης αθλητικής εγκατάστασης στους διοργανωτές. Ακριβώς δύο χρόνια πριν από τη διεξαγωγή του Τελικού, που είναι προγραμματισμένος για τις 18 Δεκεμβρίου 2022.
Πρόκειται για το τέταρτο γήπεδο που ολοκληρώνεται και παρουσιάζεται στο κοινό, και είναι εντυπωσιακό όσο και τα τρία προηγούμενα. Ενα θαύμα ισλαμικής αρχιτεκτονικής που «δένει» με τη γειτονιά του, και προηγμένης τεχνολογίας, ταυτοχρόνως. Με ζώνες φιλοξενίας που παραπέμπουν σε φυσικούς αμμόλοφους, αλλά και με εξελιγμένα συστήματα κλιματισμού εξωτερικών χώρων που υπόσχονται ιδανικό κλίμα για ποδοσφαιριστές και θεατές. Το 80% των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή του προέρχονται από ανακύκλωση προηγούμενων δομών. Οι Καταριανοί σεβάστηκαν το περιβάλλον. Μακάρι να έκαναν το ίδιο και για τους εργάτες που το έχτισαν.
Την ίδια μέρα των εγκαινίων εκπρόσωπος Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατήγγειλε άλλους 67 θανάτους απασχολούμενων στα έργα -όχι μόνο των σταδίων, αλλά και των υποδομών- που είχαν έρθει από το Νεπάλ, ελπίζοντας σε ένα καλό μεροκάματο. Εχασαν τη ζωή τους, στο χρονικό διάστημα Ιουλίου – Νοεμβρίου 2020, κάτω από άγνωστες συνθήκες. Οι εταιρείες – υπεργολάβοι που απασχολούν το εργατικό δυναμικό, δεν ανακοινώνουν τέτοιες «λεπτομέρειες» ούτε, καν, στις οικογένειες των θυμάτων. Απλώς τηλεφωνούν σε κάποιους συγγενείς, και τους ενημερώνουν για το τραγικό γεγονός. Τους ρωτούν αν θα ταξιδέψουν στο Κατάρ για να παραλάβουν τη σορό του αγαπημένου τους προσώπου. Κι αν η απάντηση είναι αρνητική -οι περισσότεροι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να φτάσουν ως εκεί-, αναλαμβάνουν την ταφή οι εργοδότες. Δεν την πληρώνουν από την τσέπη τους, βεβαίως, αλλά από τα δεδουλευμένα που όφειλαν στον άτυχο εργάτη.
Για τις βαριές και επικίνδυνες εργασίες το εμιράτο απασχολούσε, ανέκαθεν, ξένους. Κυρίως από την Ινδία, το Νεπάλ, το Μπαγκλαντές, τις Φιλιππίνες, την Αίγυπτο, τη Σρι Λάνκα και το Πακιστάν. Σε τέτοιο βαθμό, ώστε οι μετανάστες να αποτελούν το 86% του πληθυσμού και το 94% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Στις αρχές του 2018 ζούσαν στο Κατάρ σχεδόν 2,7 εκατομμύρια άνθρωποι, όμως μόνο 350.000 ήταν πολίτες του. Οι πόρτες είχαν ανοίξει διάπλατα για τους αλλοδαπούς εργάτες, λόγω των κατασκευών για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2022, αλλά οι συνθήκες δουλειάς και διαβίωσης είχαν αλλάξει, προς το χειρότερο.
Οι πρώτες «σοκαριστικές» αποκαλύψεις ανήκαν στον Independent, που είχε αφηγηθεί, μεταξύ άλλων, την περιπέτεια ενός οικοδόμου από το Μπαγκλαντές. Το γραφείο εύρεσης εργασίας, που τον είχε στρατολογήσει, του είχε υποσχεθεί μηνιαίο μισθό 400 δολαρίων. Οταν έφτασε στην Ντόχα, οι εργοδότες του κράτησαν το διαβατήριο, τον πλήρωναν με τα μισά χρήματα, ενώ από αυτά παρακράτησαν 2.000 δολάρια ως εγγύηση, συν το κόστος του ταξιδιού του στο Κατάρ! Τον υποχρέωσαν να δουλεύει όλη μέρα σε ένα εργοτάξιο, χωρίς τα στοιχειώδη μέτρα ασφάλειας, και τον έβαλαν να κοιμάται σε ένα άθλιο κοντέινερ με χαλασμένο κλιματισμό, στριμωγμένος ανάμεσα σε πολλούς άλλους. Δεν μπορούσε, καν, να παραιτηθεί από αυτήν την κόλαση. Για να του επιστραφεί το διαβατήριο, έπρεπε πρώτα να εξοφλήσει το… χρέος του στην εταιρεία.
Οταν το πράγμα πήρε μεγάλη δημοσιότητα, η FIFA διαβεβαίωσε τον κόσμο ότι θα διερευνούσε αυτήν την παγκόσμια ντροπή των σύγχρονων σκλάβων. Εκτοτε, όμως, κανείς δεν έμαθε αν η έρευνα συνεχίζεται, ή αν η ανώτατη ποδοσφαιρική Αρχή τα βρήκε όλα εντάξει. Νόμιμα και ηθικά. Και ο κατάλογος των νεκρών, διαρκώς μεγαλώνει.
Οσο για τους Καταριανούς, εδώ και χρόνια αντιπαρέρχονται τις φρικτές κατηγορίες και «απαντούν» μόνο με την υπόσχεση ότι θα προσφέρουν το ακριβότερο, το πιο χλιδάτο και το πιο εντυπωσιακό Παγκόσμιο Κύπελλο όλων των εποχών, συνολικού προϋπολογισμού (μαζί με τις πάσης φύσεως υποδομές) άνω των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ – το αντίστοιχο ποσό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο είναι 16 δισεκατομμύρια.
Μόνο για τα «διαστημικά» γήπεδα και τα υπερσύγχρονα προπονητικά κέντρα, στα οποία θα προπονούνται οι ομάδες, η δαπάνη εκτιμάται στα 5,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά το κόστος σε ανθρώπινες ζωές, δεν τους ενδιέφερε να το μετρήσουν. Το έκανε ο εκπρόσωπος της ΜΚΟ. Τόνισε στην Daily Mail ότι μέχρι τη σέντρα της 21ης Νοεμβρίου 2022 θα έχουν χάσει τη ζωή τους πάνω από 4.500 εργάτες.