«Καλησπέρα Θεσσαλονίκη, καλησπέρα Μακεδονία, καλησπέρα Ελλάδα και καλησπέρα Ευρώπη. Γιατί εμείς, δεν μένουμε Ευρώπη. Εμείς είμαστε η μαχόμενη, δημοκρατική Ευρώπη. Είμαστε το πρώτο πανευρωπαϊκό κόμμα. Είμαστε το πατριωτικό ελληνικό κόμμα. Είμαστε το κόμμα που συνδυάζει τον ευρωπαϊσμό με τον πατριωτισμό. Δεν υπάρχει άλλο κόμμα έτσι, σαν το Μέρα25».
Γλυκιά, ζεστή νύχτα στη πόλη που οι Αθηναίοι επισκέπτες της καταθέτουν πάντα διαπιστευτήρια ενός δήθεν ερωτισμού τους. Προσωπικά, δεν έχω δει ποτέ μου Θεσσαλονικιό να λιώνει όταν ακούει αυτήν την μελίρρυτη εξομολόγηση. Η οποία όμως, στο γενικότερο προφίλ του Γιάνη Βαρουφάκη που βλέπω ξαφνικά μπροστά μου, πρέπει να πω ότι είναι ωραιότατα συμβατή.
Δειλινό Τετάρτης, περνούσα τυχαία από την Πλατεία Αγοράς, στην Αριστοτέλους, που οι ντόπιοι τη λένε «του Βενιζέλου». Είδα λίγο κόσμο να προσέρχεται, μια μικρή εξέδρα, τεχνικούς να κάνουν δοκιμές ήχου. Και άκουσα τραγούδια ωραία, αλλά με πόνο. «Μιλώ για τα παιδιά μου και ιδρώνω», από τους «Μετανάστες» του Μαρκόπουλου. «Πόρτ’ ανοίγει, πόρτα κλείνει, με βαρύ αναστεναγμό», από το «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι» του Καλδάρα.
Έμεινα εκεί, μεταθέτοντας το ραντεβού μου για μισή ώρα. Ο «γενικός γραμματέας μας», όπως τον προσφωνούσαν ήταν στην άκρη της εξέδρας, καλωσορίζοντας και χαιρετώντας τους υποψήφιους της Μέρας25 στη Θεσσαλονίκη και σε μερικές άλλες πόλεις της Βόρειας Ελλάδος. «Πώς τους κόβεις;», με ρώτησε μια φίλη. «Βαρουφακικούς», μου ήρθε αυθόρμητα. Δηλαδή, το κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ που λείπει από τον μεγάλο, μεταλλαγμένο κορμό του, και τα υπόλοιπα εξ αριστερών παρακλάδια του.
Δεν είδα πολλούς άνω των πενήντα. Ήρεμα πρόσωπα παρατήρησα. Δίχως το βλέμμα και την άγρια εξωστρέφεια του φανατικού. Όταν επικροτούσαν κάτι που έλεγε ο Βαρουφάκης, ήταν με απλό χειροκρότημα. Σύνθημα, ούτε ένα. Σαφέστατα πήγαν εκεί για να ακούσουν. Πιθανόν, ανάμεσά τους, και αρκετοί αναποφάσιστοι και με περιέργεια.
Με δύο αντάλλαξα κάποιες κουβέντες. Ο ένας αυτοπροσδιορίστηκε ως «Ευρωπαίος της ριζοσπαστικής Αριστεράς», και ή άλλη ως «Συριζαία από τους τις πρώτες, αλλά ποτέ ξανά».
Ο Βαρουφάκης πάντως, τους ζήτησε όλους να κατέβουν στις εκλογές σαν οπαδοί του Μέρα25, με σύνθημα: «Δεν χαρίζουμε την ψήφο μας στην ολιγαρχία, που πολύ θα ήθελε κανείς να μην ψηφίσει παρά η ίδια. Την Κυριακή θα λάμψει το δημοκρατικό φως που ξεκινάει σήμερα εδώ, από τη Θεσσαλονίκη, δίπλα, ή μάλλον στη σκιά του Ελευθέριου Βενιζέλου».
Ήμουν σίγουρος ότι θα το έλεγε. Τέτοια σημειολογία δεν την αφήνει να πέσει χάμω. Είναι ψωμοτύρι του.
Εγώ, βιντεοσκοπώντας με το κινητό αποσπάσματα της ομιλίας του, είχα κεντράρει σε διάφορα πλάνα: με τον Βαρουφάκη να βλέπει από πίσω τον Εθνάρχη, ο οποίος, ως άγαλμα, δείχνει και αυτός να αγορεύει σε ένα πλήθος. Ωραίο παιχνίδι, είπα, και πανηγύριζα μέσα μου που το «έπιασα».
Ο άνθρωπος είναι απίστευτα flamboyant, προικισμένος δηλαδή με μια έμφυτη τάση να κερδίζει την προσοχή σου κυρίως λόγω της αφθονίας του σε ενέργεια, ενθουσιασμό, αυτοπεποίθηση, στυλ και φαιδρότητα. Τον παρατηρώ προσεκτικά. Τίποτα δεν μου φαίνεται ξένο επάνω του, αλλά και όλα μοιάζουν καινούργια. Πώς το πετυχαίνει, δεν ξέρω.
Δεν μιλάει από κείμενο. Είτε σε αμφιθέατρο πανεπιστημίου, τηλεοπτικό στούντιο ή ανοικτή πλατεία, ο λόγος του κυλάει με όρους «σκυτάλης» όπως λένε μερικοί γλωσσολόγοι. Δηλαδή, η προηγούμενη πρότασή του τροφοδοτεί την επόμενη
«Την Κυριακή είναι βέβαιο ότι θα εκλεγεί νέα κυβέρνηση. Του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οι κυβερνήσεις αλλάζουν, πέφτουν, φεύγουν, αλλά το παρακράτος μένει. Σήμερα, ευτυχώς δεν έχουμε παρακράτος, δεν έχουμε Κοτζαμάνηδες, αλλά έχουμε funds, έχουμε banks, έχουμε τραπεζίτες, έχουμε μνημόνια. Δηλαδή, οι κυβερνήσεις αλλάζουν, το μνημόνιο μένει.»
Θεωρεί σίγουρο, «με την δική σας ψήφο, αγαπητοί φίλοι», ότι το κόμμα του κόμμα θα είναι στη νέα Βουλή, και ξέρει ότι ο κόσμος που ήταν μαζεμένος εκεί ήθελε να μάθει με ποια ρότα; Με ποιο στόχο;
«Τον μονομέτωπο, ανένδοτο αγώνα. Εναντίον της παρασιτικής ολιγαρχίας, που θα προσπαθήσει να στήσει ο κύριος Μητσοτάκης πάνω στο 4ο Μνημόνιο που του κληροδοτεί ο κύριος Τσίπρας».
Τόσο απλά; Κατά τη γνώμη του, ναι. Για αυτό και ξεκαθάρισε ποιους θα έχει απέναντί του. Το «πολυμέτωπο», που είπε πριν. Τον Τραμπ. Το ιερατείο της ΕΕ. Τον ισραηλινό πρωθυπουργό, συνδέοντάς τον προφανώς με την Τριμερή Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ (ίσως και Αιγύπτου), κυρίως για το θέμα της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων. Οι ανησυχίες του επί του προκειμένου, είναι περιβαλλοντικές, είπε. Κατά την γνώμη του:
«Όλοι αυτοί θα κερδοσκοπούν και θα κερδίζουν (σ.σ.:πλεονασμός!) υπό το καθεστώς Μητσοτάκη από το πτωχευμένο ελληνικό σώμα. Από την πτωχευμένη ελληνική πολιτική οικονομία».
Και εδώ είναι, επομένως, που μπαίνει στο προσκήνιο το Μέρα25:
«Διότι εμείς θα είμαστε αυτοί που θα τους κοιτάμε στα μάτια, μέσα στη Βουλή, και θα τους κάνουμε να χάνουν τα λόγια τους όταν θα προσπαθούν να βρουν λόγους που δεν θα ψηφίζουν τα δικά μας νομοσχέδια για τα κόκκινα δάνεια, την δημόσια περιουσία, το φορολογικό, το ασφαλιστικό, το περιβαλλοντικό, την εξωτερική πολιτική, τα εθνικά θέματα. Θα χάνουν τα λόγια τους για τις δικές μας, υπεύθυνες προτάσεις, που θα είναι ξεκάθαρα θεραπευτικές. Θα είναι τεχνοκρατικά πιο άρτιες από τις δικές τους ανοησίες. Και παράλληλα, όσο οι βουλευτές μας θα είναι στο κοινοβούλιο, το Μέρα25 θα είναι εδώ, στους δρόμους, στις πλατείες, στις επαγγελματικές ενώσεις, στα συνδικάτα, στις γειτονιές, μαζί με τον λαό. Θα ξανακτίσουμε το Μέρα25 από την αρχή, για να αγκαλιάσουμε όλους εσάς που ήρθατε ακούγοντας».
Ομολογώ ότι κάπου εδώ άρχισα να το χάνω. Η αλήθεια είναι πως έκανε πολλή ζέστη το βράδυ του Βαρουφάκη στη Θεσσαλονίκη. Σχεδόν αφόρητη. Αλλά και τώρα, μέσα στην άνεση ενός κλιματιστικού, απομαγνητοφωνώντας αυτό το απόσπασμα, δεν βγάζω νόημα. Για τα «νομοσχέδιά μας». Και, κυρίως για την ενθουσιώδη δέσμευσή του να ξανακτίσει ένα κόμμα που μόλις κτίστηκε…
Με την εντολή που θα λάβει την Κυριακή η Κυριάκος Μητσοτάκης, όπως θεωρεί βέβαιο ο γγ του Μέρα25, «θα μπορέσει ανενόχλητος να ιδρύσει μία απολυταρχία, κόντρα στα συμφέροντα των πολλών, κόντρα στα συμφέροντα της μεγάλης πλειοψηφίας των καλών ανθρώπων, συμπολιτών μας, που θα ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία, και που οι περισσότεροι από αυτούς θα χάσουν από την συγκεκριμένη, στυγνή, νεοφιλελεύθερη ηγεσία της».
Άρα;
«Μόνο το Μέρα μπορεί να υποστηρίξει τους ανθρώπους που θα ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία, κόντρα σε μία κυβέρνηση που θα τιμωρήσει αυτούς που την ψήφισαν».
Τα λόγια είναι σαν να τρέχουν από το στόμα του πιο γρήγορα από τη σκέψη που τα γεννά. Παίζει ρόλο, πιθανώς, και η γερή εξάσκησή του στην αγγλική επικοινωνιακή διάλεκτο, που σαφέστατα παρεμβαίνει στα ελληνικά με έναν τρόπο κατανοητό μόνο σε όσους είναι εξοικειωμένοι με την πρώτη.
Στο ίδιο κεφάλαιο, συνεχίζει με τον πρώην πολιτικό του εργοδότη:
«Ακριβώς όπως ο κύριος Τσίπρας και οι συν αυτόν (!) τιμώρησαν τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, περνώντας το 3ο Μνημόνιο, κάνοντας το Όχι-Ναι. Δεν υπήρξαν Έλληνες και Ελληνίδες που να υπέφεραν πιο πολύ από την συνθηκολόγηση από τους ανθρώπους του ΣΥΡΙΖΑ.».
Υστερόγραφο, αφού έχει πει όλα αυτά, ότι ο Κυριάκος θα εγκαθιδρύσει μια απολυταρχία και θα φέρει 4ο Μνημόνιο, βοηθούμενος από τις πολιτικές που του παραδίδει ο Τσίπρας: «Εμείς, στο Μέρα25 δεν δαιμονοποιούμε τους πολιτικούς μας αντιπάλους. Εμείς είμαστε μια νέα Φιλική Εταιρεία που τους αγκαλιάζουμε.»
Επίμετρο ιστορικό: Ο πατέρας του, που ψήφιζε ΚΚΕ, επειδή είδε κάποτε ότι είχε και αυτός ροπή προς την δική του παράταξη, του έδωσε μία συμβουλή:
«Να σου πω αγόρι μου. Επειδή σε βλέπω πολύ ενθουσιασμένο με όλη αυτήν την ιστορία της Αριστεράς, της Επανάστασης και τα λοιπά: όταν ήμουν στην Μακρόνησο μέσα, και μας σπάγανε στο ξύλο κάθε μέρα, ήξερα ότι εάν είχαμε κερδίσει εμείς στον Εμφύλιο Πόλεμο, πάλι στο ίδιο στρατόπεδο θάμουνα, με άλλους φρουρούς».
Απόλυτη ησυχία. Οι γύρω μου ανταλλάσσουν βλέμματα. Περιμένουν κάτι ακόμα.
«Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε», συνεχίζει. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα λόγια του αξέχαστου Νίκου Μπελογιάννη όταν τον τραβούσαν για να τον πάνε να τον εκτελέσουν, και φώναζε στους συντρόφους του “Σύντροφοι δεν πρόδωσα. Με πάνε για εκτέλεση”. Το ξεχνάμε αυτό; Ξεχνάμε τον αυταρχισμό της σοβιετίας; Γιατί όταν κατέρρευσε το 1991 η σοβιετία, η εργατική τάξη της Σοβιετικής Ένωσης και των υπόλοιπων σοσιαλιστικών χωρών, δεν βγήκε στους δρόμους να υποστηρίξει το κράτος των εργατών; Γιατί είχαμε χάσει τον έλεγχο….».
Κράτησα τις τελευταίες λέξεις και αποσύρθηκα. Είχα αργήσει στο ραντεβού μου. Και έκανε και πολλή ζέστη. Στην ερωτική Θεσσαλονίκη. Μια νύχτα που έπεσα πάνω στον Γιάνη Βαρουφάκη. Να αγορεύει στη… σκιά του Ελευθέριου Βενιζέλου.