Οι Ταλιμπάν προελαύνουν, όπως ήταν λογικό και επόμενο βάσει των νόμων της πολιτικής: κατάφεραν να επιβιώσουν πολιτικοστρατιωτικά παρά τα είκοσι χρόνια της αμερικανικής και ΝΑΤΟϊκής κατοχής, έτσι τώρα που οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν το Αφγανιστάν και η κυβέρνηση της Καμπούλ κατακρημνίζεται, έρχονται αυτοί να καλύψουν το κενό που δημιουργείται.
Η συζήτηση δεν αφορά πλέον ποιος θα κυβερνά ύστερα από λίγον καιρό εκεί, αλλά τι θα μπορούσε να είχε γίνει νωρίτερα ώστε να μην πάνε στράφι είκοσι χρόνια και περί τα 2 τρισ. δολάρια, χώρια οι σκοτωμένοι και τραυματισμένοι στρατιώτες και οι πολίτες, χώρια η εσωτερική προσφυγιά των ντόπιων και η μετανάστευσή τους στο εξωτερικό.
Η αμερικανονατοϊκή εμπλοκή στο Αφγανιστάν άρχισε τον Οκτώβριο του 2001, αμέσως μετά τις επιθέσεις της Αλ Κάιντα στις ΗΠΑ. Αφορμή του πολέμου που ενεπνεύσθη ο Τζορτζ Μπους υιός στάθηκε η άρνηση των Ταλιμπάν να παραδώσουν στους Αμερικανούς τον Οσάμα μπιν Λάντεν.
Εκφράζονται διάφορες σκέψεις για το θέμα, με πρώτη αυτήν που αφορά ακριβώς τη διαπραγμάτευση για την τύχη του Μπιν Λάντεν: «Μία λύση θα ήταν η εξαγορά της παράδοσής του» λένε ορισμένοι, δηλαδή η γενναιόδωρη δωροδοκία. Θα μπορούσε να περπατήσει αυτό το μοντέλο, αν δεν είχε μεσολαβήσει η 11η Σεπτεμβρίου. Αλλά κανείς δεν θα μπορούσε να προβλέψει τη συνέχεια: τι θα έκαναν οι τζιχαντιστές ύστερα από το «πούλημα» του Μπιν Λάντεν.
Πράγματι, η υπόθεση μπορεί να εξελισσόταν σε πλήρη αποσταθεροποίηση της Κεντρικής Ασίας και της Μέσης Ανατολής, αφού στο παιχνίδι έπαιζαν και τρίτοι, όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Ινδία, κυρίως όμως οι σύμμαχοι των ΗΠΑ Σαουδαραβία και Πακιστάν, συνεργάτες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών από την εποχή του αντισοβιετικού αγώνα στο Αφγανιστάν.
Αυτές τις ημέρες πολλοί και μιλώντας για το Αφγανικό ασκούν κριτική στον πρώην πρόεδρο Μπους για το Ιρακινό: «Αν ο Μπους δεν άνοιγε το καταστροφικό μέτωπο στο Ιράκ και είχε επικεντρωθεί μόνο στο μέτωπο του Αφγανιστάν, θα είχε περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας».
Ο Γκουίντο Ολίμπιο της Corriere della Sera έγραψε ότι το μεγάλο μάθημα το δίνει η ίδια η Ιστορία: «Το Αφγανιστάν είναι ο τάφος των αυτοκρατοριών». Μεγάλη κουβέντα, που τη συμπλήρωσε με μία μεγαλύτερη: «Κάποια ημέρα το Αφγανιστάν ίσως καταπιεί και τους ίδιους τους Ταλιμπάν».