Για να φτάσουν στην εξουσία ο Ματέο Σαλβίνι και ο Λουίτζι Ντι Μάιο πρώτα κατατρόπωσαν τους πολιτικούς τους αντιπάλους στο Facebook και μετά στις κάλπες, στις ιταλικές εκλογές του περασμένου Μαρτίου.
Όπως αναφέρεται στα αποτελέσματα έρευνας του Πανεπιστημίου της Πίζα, την οποία δημοσιεύει η Guardian, οι δύο λαϊκιστές ηγέτες αποδείχθηκαν… μετρ στην εκμετάλλευση του μέσου κοινωνικού δικτύωσης για να εξαπλώσουν τις απόψεις τους και να πάρουν τους ιταλούς ψηφοφόρους με το μέρος τους, βομβαρδίζοντάς τους με χιλιάδες εμπρηστικές αναρτήσεις, κείμενα και βίντεο που δεν περνούσαν απαρατήρητα. Αντίθετα, ο κύριος αντίπαλός τους, πρώην πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, ο οποίος ανέβαζε στο προφίλ του κυρίως κείμενα με τις πολιτικές του απόψεις, δεν είχε την ίδια απήχηση.
Χαρακτηριστικά, οι 25 δημοφιλέστερες αναρτήσεις, τους δύο μήνες της προεκλογικής εκστρατείας, ήταν βίντεο, «ζωντανές» συνδέσεις ή φωτογραφίες του Σαλβίνι, αντιπροέδρου της ιταλικής κυβέρνησης και ηγέτη της ακροδεξιάς Λέγκας ή του Ντι Μάιο, επίσης αντιπροέδρου της κυβέρνησης και ηγέτη του κινήματος των Πέντε Αστέρων. Ο καθένας τους συγκέντρωσε 7,8 εκατ. like σε αναρτήσεις τους, πολλές από τις οποίες αναπαρήγαγαν χιλιάδες χρήστες του μέσου. Αντίστοιχα, ο Ρέντσι, έλαβε μόλις 1,5 εκατ. like.
«Είναι συχνό φαινόμενο, οι λαϊκιστές πολιτικοί να εκμεταλλεύονται άριστα το Facebook και άλλα παρόμοια μέσα για να κερδίσουν τη συμπάθεια του κόσμου, ιδίως όταν δεν μπορούν να αποσπάσουν την προσοχή των παραδοσιακών ΜΜΕ. Μπορείς να μιλήσεις με μεγαλύτερη επιτυχία στο συναίσθημα των ανθρώπων μέσα από τα social media», τονίζει ο Τζιανπιέτρο Ματσολένι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου, που συμμετείχε στην έρευνα.
Ο Σαλβίνι μάλιστα, με 3,4 εκατ. ακόλουθους, θεωρείται ο πιο πετυχημένος ευρωπαίος πολιτικός στο Facebook και συνεχίζει να αυξάνει το κοινό του από τότε που έγινε υπουργός Εσωτερικών της Ιταλίας με ιδιαίτερη… προτίμηση σε θέματα εναντίον των μεταναστών. Η δημοφιλέστερη ανάρτηση του ακροδεξιού ηγέτη ήταν ένα βίντεο από ομιλία στο Ευρωκοινοβούλιο, όπου λέει ότι «τα τελευταία χρόνια, η Ιταλία έχει δεχθεί 600.000 ψεύτικους πρόσφυγες, οι οποίοι δεν δραπετεύουν από τον πόλεμο, αλλά φέρνουν τον πόλεμο σε εμάς».
Όπως τονίζει στην Guardian ο Πάολο Γκερμπάουντο, από το King’s College στο Λονδίνο, o ιταλός υπουργός Εσωτερικών ανεβάζει σχεδόν καθημερινά «ζωντανά» βίντεο όπου κι αν βρίσκεται, κρατώντας ο ίδιος την κάμερα «και έτσι κερδίζει τον απλό χρήστη με την αμεσότητά του». Ενα άλλο δημοφιλές βίντεο του Σαλβίνι, δείχνει τον τοίχο ενός κέντρου κράτησης μεταναστών και τον ίδιο να διαμαρτύρεται για τους πρόσφυγες λέγοντας «Θέλουν να φάνε καλά και να έχουν ειρήνη, αλλά ποιος πληρώνει για αυτούς; Εμείς».
Από την πλευρά του, ο Ντι Μάιο ανεβάζει βίντεο όπου κατηγορεί ιταλικά ΜΜΕ για την κριτική τους στάση απέναντι στην κυβέρνηση ή καυτηριάζει κρούσματα πολιτικής διαφθοράς, τα οποία αρέσουν πολύ στους νέους υποστηρικτές του.
Πολιτικοί αναλυτές τονίζουν πως μία αλλαγή στους αλγόριθμους του Facebook, τον περασμένο Ιανουάριο, που είχε στόχο, σύμφωνα με τον Μαρκ Ζάγκερμπεργκ, να επιτρέψει στους χρήστες να έρθουν πιο κοντά στους πολιτικούς τους και να έχουν πιο ενεργή συμμετοχή στις πολιτικές εξελίξεις, βοήθησε όχι μόνο κινήματα όπως τα Κίτρινα Γιλέκα, αλλά και λαϊκιστές πολιτικούς σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Ινδία.