Μπορεί η Αυστραλία, που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εξαγωγικές χώρες άνθρακα και φυσικού αερίου, να μετατραπεί σε μια υπερδύναμη ηλιακής ενέργειας; Ενα δεύτερο ερώτημα είναι –ακόμη κι αν βρει τρόπους παραγωγής τεραστίων ποσοτήτων ηλιακής ενέργειας– πώς θα καταφέρει η Αυστραλία να την εξαγάγει, όταν οι πιο κοντινοί πιθανοί πελάτες της, οι μεγαλουπόλεις της Νοτιοανατολικής Ασίας, βρίσκονται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά;
Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η Washington Post η Αυστραλία θα συλλέγει την ηλιακή ενέργεια, θα την αποθηκεύει σε γιγάντιες μπαταρίες και θα τη μεταφέρει σε άλλες περιοχές της Νοτιοανατολικής Ασίας μέσω ενός υποθαλάσσιου καλωδίου έκτασης περίπου 4,5 χιλιάδων χλμ., που θα περνάει ακόμη και μέσα από μια μεγάλου βάθους τάφρο.
Το σχέδιο ονομάζεται Australia-ASEAN Power Link και σε αυτό επενδύουν δύο γνωστοί Αυστραλοί δισεκατομμυριούχοι, ενώ τη στήριξή της ανακοίνωσε πριν από λίγες εβδομάδες και η κυβέρνηση της Αυστραλίας. Πρόκειται για το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε όλο τον κόσμο. Αν το σχέδιο στεφθεί με επιτυχία, θα είναι η πρώτη φορά που έχει επιτευχθεί η διηπειρωτική μεταφορά πράσινης ενέργειας.
Απώτερος στόχος όσων στηρίζουν αυτό το σχέδιο είναι να παρέχει η Αυστραλία φθηνή ηλιακή ενέργεια σε ένα παν-ασιατικό ηλεκτρικό δίκτυο, προσφέροντας από τη μία πλευρά ηλεκτρική ενέργεια σε δεκάδες ή και εκατοντάδες εκατ. ανθρώπους και μειώνοντας παράλληλα την εξάρτηση όσο το δυνατόν περισσότερων περιοχών της Ασίας από τον άνθρακα και το φυσικό αέριο, που συμβάλλουν στις κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη.
Οι προδιαγραφές και τα εμπόδια
Αν όλα πάνε σύμφωνα με τον σχεδιασμό, το 2027 θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή του μεγαλύτερου ηλιακού πάρκου, της μεγαλύτερης μπαταρίας και του μακρύτερου υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου στον κόσμο. Το κόστος κατασκευής όλης της εγκατάστασης εκτιμάται στα 16 δισ. δολάρια.
Οι προδιαγραφές της εγκατάστασης και του όλου συστήματος είναι τόσο σύνθετες, που θα απαιτηθεί η χρήση συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης για να δημιουργηθούν. «Απαιτούνται εκατομμύρια υπολογισμοί, αφού κανείς δεν έχει συνδυάσει μέχρι σήμερα όλες τις τεχνολογίες που απαιτούνται ταυτόχρονα σε ένα πρότζεκτ. Είναι εκτός ανθρωπίνων δυνατοτήτων ο σχεδιασμός ενός τέτοιου συστήματος» δηλώνει ο Ντέιβιντ Γκρίφιν, κατασκευαστής ηλιακών και αιολικών πάρκων, που είναι και ο εμπνευστής αυτού του σχεδίου.
Ακόμη και αν οι τεχνικές και κατασκευαστικές δυσκολίες ξεπεραστούν, το σχέδιο αυτό είναι πιθανό ΝΑ μην μπορέσει να ξεπεράσει τις γεωπολιτικές παραμέτρους που το συνοδεύουν. Η Ενωση Κρατών Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) συζητά εδώ και 15 χρόνια το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός κοινού ηλεκτρικού δικτύου παρόμοιο με αυτά που χρησιμοποιούν από κοινού διάφορες ευρωπαϊκές χώρες εδώ και δεκαετίες. Ομως οι πολιτικές διαφωνίες, αλλά και οι διαφορετικού επιπέδου και ποιότητας υποδομές που υπάρχουν ανάμεσα στα κράτη αυτής της ένωσης, δεν έχουν επιτρέψει τη σύναψη μιας τέτοιας συμφωνίας, η ύπαρξη της οποίας θα λειτουργούσε ενισχυτικά στο σχέδιο μεταφοράς ηλιακής ενέργειας από την Αυστραλία στην Ασία. Εκείνες που θα ήθελαν να προχωρήσει το αυστραλιανό πρότζεκτ είναι η Μαλαισία και η Ινδονησία, οι οποίες, αν και διαθέτουν οικονομική και κοινωνική σταθερότητα, δεν διαθέτουν φυσικές πηγές ενέργειας, ενώ το 80% του έτους οι ουρανοί τους είναι συννεφιασμένοι, άρα δεν μπορούν να εκμεταλλευτούν ο
ύτε την ηλιακή ενέργεια. Η Σιγκαπούρη είναι επίσης άλλη μια ισχυρή οικονομικά χώρα της περιοχής η οποία αναζητά αξιόπιστη, φιλική στο περιβάλλον αλλά και όσο το δυνατόν φθηνότερη ενέργεια και έχει εκδηλώσει έντονο ενδιαφέρον για το φιλόδοξο πρότζεκτ στην Αυστραλία.
Η εγκατάσταση
To ηλιακό πάρκο θα δημιουργηθεί σε μια περιοχή της βορειοδυτικής ενδοχώρας της Αυστραλίας και θα έχει έκταση άνω του ενός εκατομμυρίου τ.μ. Σε απόσταση περίπου 500 χλμ. από το πάρκο, θα δημιουργηθεί μια δεύτερη εγκατάσταση κοντά στις ακτές, στην οποία θα τοποθετηθούν οι γιγάντιες μπαταρίες που θα υποδέχονται και θα αποθηκεύουν την ενέργεια του ηλιακού πάρκου. Από την εγκατάσταση με την μπαταρίες θα ξεκινά το υποθαλάσσιο καλώδιο που θα έχει διάμετρο παρόμοια με εκείνη ενός καρπουζιού και μήκος περίπου 4.000 χλμ. Το μεγαλύτερο υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο που έχει κατασκευαστεί μέχρι σήμερα έχει μήκος περίπου 750 χλμ. και αν ολοκληρωθεί με επιτυχία, η εγκατάσταση του θα μεταφέρει από το 2021 και μετά ηλεκτρική ενέργεια ανάμεσα στη Νορβηγία και τη Βρετανία.
Ενα μέρος του υποθαλάσσιου καλωδίου της Αυστραλίας θα πρέπει να τοποθετηθεί μέσα στην τάφρο Sunda σε βάθος τριών χλμ. κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, ενώ σε ορισμένα σημεία της διαδρομής θα πρέπει για λόγους προστασίας του να τοποθετηθεί κάτω από τον πυθμένα του ωκεανού, γεγονός που δημιουργεί επιπλέον εμπόδια και δυσκολίες στο όλο εγχείρημα.
Το ηλιακό πάρκο θα παράγει 10 gigawatt ενέργειας αλλά τα 7 θα απαιτούνται για την αποθήκευση της στις μπαταρίες και για τη διαδικασία της μεταφοράς της. Παρόλα αυτά, η υπόλοιπη ενέργεια που θα είναι τελικά διαθέσιμη προς χρήση θα μπορεί να καλύψει τις ηλεκτρικές ανάγκες εκατ. νοικοκυριών. Πρόκειται για ενέργεια ίση με αυτή που μπορούν να παράγουν 9 εκατ. συμβατικοί ηλιακοί συλλέκτες όπως αυτοί που τοποθετούνται στις ταράτσες και τις σκεπές των κατοικιών. Τα στελέχη της εταιρείας Sun Cable, η οποία έχει αναλάβει το Australia-ASEAN Power Link, δηλώνουν ότι αν κατασκευαστεί το πρώτο καλώδιο και πάνε όλα καλά στην τοποθέτηση και λειτουργία του, τότε στη συνέχεια θα μπορέσουν να προχωρήσουν στην κατασκευή άλλων 50 τέτοιων καλωδίων, δημιουργώντας ένα τεράστιο υποθαλάσσιο δίκτυο φθηνής και φιλικής στο περιβάλλον ηλεκτρικής ενέργειας.